Έλληνες κάτοικοι εξωτερικού και φορολόγηση του παγκόσμιου εισοδήματός τους

Του Χρήστου Γ. Κρίγκα

Είναι γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων του παραγωγικού ιστού της χώρας μας έχει μεταφερθεί για εύρεση εργασίας στο εξωτερικό. Είναι όλοι αυτοί οι Έλληνες φορολογούμενοι, που αν υπήρχαν οι συνθήκες να μείνουν στην πατρίδα μας, θα είχαν συνεισφέρει ο καθένας χωριστά στην «μεγέθυνση» του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος, που είναι το μεγάλο ζητούμενο, και η μοναδική λύση στην υπερφορολόγηση και στην μη ανταποδοτική αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών.

Ένα σοβαρό θέμα που θα πρέπει να απασχολήσει αυτούς τους φορολογούμενους πολίτες είναι, πέρα από την μετεγκατάστασή τους στην χώρα του εξωτερικού, ο προσδιορισμός και η κατανόηση της φορολογικής τους κατοικίας. Στον Ν.4172/2013 στο άρθρο 4 προσδιορίζεται η έννοια της φορολογικής κατοικίας. Αναλύοντας την διάταξη όταν ένα φυσικό πρόσωπο που βρίσκεται εκτός Ελλάδος συνεχώς για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τις εκατόν ογδόντα τρεις (183) ημέρες και δεν έχει στην Ελλάδα τη μόνιμη ή κύρια κατοικία του ή τη συνήθη διαμονή του ή το κέντρο των ζωτικών του συμφερόντων ήτοι τους προσωπικούς ή οικονομικούς ή κοινωνικούς δεσμούς του θα πρέπει να προχωρήσει στην μεταβολή της φορολογικής του κατοικίας, σε διαφορετική περίπτωση θεωρείται φορολογικός κάτοικος Ελλάδος και θα πρέπει να φορολογηθεί στην χώρα μας το παγκόσμιο του εισόδημα όπως προβλέπεται και από τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν.4172/2013.

Η διαδικασία η οποία θα πρέπει να γίνει προβλέπει αρχικώς μια αίτηση προς την Δ.Ο.Υ φορολόγησης του για την μεταφορά της φορολογικής κατοικίας, τον ορισμό φορολογικού του εκπροσώπου, και την συμπλήρωση εντύπων προς το τμήμα μητρώου. Σε επόμενη φάση ο φορολογούμενος θα πρέπει να προσκομίσει σύμφωνα με την ΠΟΛ 1058/2015 τα ακόλουθα έγγραφα:

(α) Βεβαίωση φορολογικής κατοικίας από την αρμόδια φορολογική αρχή του κράτους όπου δηλώνουν φορολογικοί κάτοικοι, από την οποία να προκύπτει ότι είναι φορολογικοί κάτοικοι αυτού του κράτους. Εάν οι φορολογούμενοι έχουν εγκατασταθεί σε κράτος με το οποίο υφίσταται Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος (στο εξής ΣΑΔΦΕ) και εφόσον αποκτούν εισόδημα στη χώρα μας, μπορούν να προσκομίσουν, αντί της βεβαίωσης, την προβλεπόμενη Αίτηση για την Εφαρμογή της ΣΑΔΦΕ όπου είναι ενσωματωμένο το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας (δίγλωσσα έντυπα) ή

(β) αντίγραφο της εκκαθάρισης της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος που υπέβαλαν στο άλλο κράτος ή (γ) ελλείψει εκκαθάρισης, αντίγραφο της σχετικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματός τους. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η προσκόμιση κάποιων από τα ανωτέρω δικαιολογητικά από την αρμόδια φορολογική αρχή, τότε απαιτείται βεβαίωση από οποιαδήποτε άλλη δημόσια ή δημοτική ή άλλη αναγνωρισμένη αρχή με την οποία θα αποδεικνύεται ο ισχυρός δεσμός (κέντρο ζωτικών συμφερόντων) του φυσικού προσώπου με το άλλο κράτος.

Για τη γνησιότητα των αλλοδαπών δημοσίων εγγράφων, απαιτείται διαδικασία σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη Σύμβαση της Χάγης (Apostille). Επίσης απαιτείται επίσημη μετάφραση για τα προβλεπόμενα έγγραφα στην ελληνική γλώσσα.

Κλείνοντας επισημαίνω ότι όλα τα παραπάνω είναι μια διαδικασία που οι φορολογούμενοι θα πρέπει να ακολουθήσουν για να μην αντιμετωπίσουν στο μέλλον προβλήματα με τις ελληνικές φορολογικές αρχές, εκφράζοντας παράλληλα την ευχή και την ελπίδα ότι ο αριθμός όσων εγκαταλείπουν την χώρα μας στο άμεσο μέλλον θα βαίνει μειούμενος.

*Ο κ. Χρήστος Γ. Κρίγκας είναι Λογιστής-Φοροτεχνικός σύμβουλος.