Α. Παπανάτσιου: «Απαραίτητη η διεθνής συνεργασία των φορολογικών αρχών για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής»

Ομιλία της Υφυπουργού Οικονομικών Κ. Παπανάτσιου στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη ψήφιση των ν/σ για τις συμβάσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Δημοκρατίας του Αγ. Μαρίνου όπως και του πριγκιπάτου του ΛιχτενστάινΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΝΑΤΣΙΟΥ (Υφυπουργός Οικονομικών): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κύριε Πρόεδρε, στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον είναι απαραίτητη η διεθνής συνεργασία των φορολογικών αρχών για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Σε πολλές περιπτώσεις είναι αδύνατο να αντιμετωπιστεί το θέμα με εθνική νομοθεσία ή ακόμα και με διμερείς συμφωνίες, απαιτείται συμφωνία σε επίπεδο τουλάχιστον ευρωπαϊκό ή διεθνές. Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια μεγάλη διεθνής προσπάθεια, στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ και όχι μόνο, για την ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών μεταξύ των κρατών. Αυτή η ανταλλαγή δυσκολεύει σημαντικά την απόκρυψη των εισοδημάτων. Στην προσπάθεια αυτή συμβάλλει και η πίεση των αποκαλύψεων, όπως τα Paradise Papers που είχαμε το τελευταίο διάστημα ή τα Panama Papers που ήταν πιο παλιά. Η διεθνής κοινή γνώμη ανέχεται πλέον όλο και λιγότερο τη φορολογική ασυλία που έδιναν εύκολα και ασυλόγιστα ορισμένες χώρες στο παρελθόν. Υπάρχει βέβαια πολύς δρόμος ακόμη. Και η ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών αποτελεί ένα μόνο όπλο και όχι την πανάκεια για την αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροδιαφυγής. Τα σχέδια νόμου που συζητούμε σήμερα εντάσσονται και αυτά σε μια μεγάλη διεθνή προσπάθεια. Συγκεκριμένα κυρώνοντας το τροποποιητικό πρωτόκολλο της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Δημοκρατίας του Αγίου Μαρίνου που προβλέπει μέτρα ισοδύναμα με αυτά της Οδηγίας του 2003/48, η οποία συμφωνία κυρώθηκε με τον ν. 3362/2005, και το αντίστοιχο τροποποιητικό πρωτόκολλο της συμφωνίας με το Πριγκιπάτο του Λιχτενστάιν, η οποία κυρώθηκε με τον ν. 3365/2005. Επίσης, κυρώνονται οι κοινές δηλώσεις των συμβαλλομένων μερών. Ανάλογες συμφωνίες έχει κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση και με άλλες χώρες, οι οποίες είτε έχουν ήδη κυρωθεί είτε θα κυρωθούν στο επόμενο διάστημα. Αναλυτικότερα, με το τροποποιητικό πρωτόκολλο της συμφωνίας και τα παραρτήματα περί κανόνων δέουσας επιμέλειας από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα τίθεται σε εφαρμογή και με τον Άγιο Μαρίνο και με το Λιχτενστάιν, όπως έχει ήδη γίνει και με άλλες χώρες, το πρότυπο του ΟΟΣΑ για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών περί χρηματοοικονομικών λογαριασμών.Συγκεκριμένα, ορίζονται οι βασικές έννοιες που διέπουν την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών χρηματοοικονομικών λογαριασμών. Καθιερώνεται σε ετήσια βάση η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης του Αγίου Μαρίνου και του Λιχτενστάιν, η οποία περιλαμβάνει τα στοιχεία των δικαιούχων, τους λογαριασμούς και τα ασφαλιστήρια, καθώς και τα ποσά των τόκων, μερισμάτων, λοιπών εισοδημάτων που προέκυψαν σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία εσόδων από την πώληση ή εξαγορά χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων.Ορίζεται ότι η ανταλλαγή πληροφοριών θα αφορά το έτος 2016 και τα επόμενα. Προβλέπεται η συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων αρχών, ιδίως στις περιπτώσεις εσφαλμένης ή ατελούς διαβίβασης πληροφοριών ή μη συμμόρφωσης ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος με τις υποχρεώσεις της υποβολής στοιχείων και δέουσας επιμέλειας. Διασφαλίζεται η προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και η εμπιστευτικότητα του απορρήτου των δεδομένων αυτών. Προβλέπεται η επίλυση τυχόν θεμάτων που ανακύπτουν κατά την εφαρμογή ή την ερμηνεία της συμφωνίας με διαβουλεύσεις μεταξύ των αρμοδίων αρχών.Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών θα πραγματοποιείται υπό το πρίσμα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και της διασφάλισης του απορρήτου των πληροφοριών. Γι’ αυτό άλλωστε οι προτεινόμενες διατάξεις έχουν περιεχόμενο αντίστοιχο με αυτό των διατάξεων του ν.4170/2013 «περί διοικητικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της φορολογίας» και του ν.4428/2016, σχετικά με την «Πολυμερή συμφωνία αρμοδίων αρχών για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών χρηματοοικονομικών λογαριασμών στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ». Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κλείνοντας η Κυβέρνηση έχει προχωρήσει αποφασιστικά τόσο στην εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με τις ευρωπαϊκές Οδηγίες για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών, όσο και στην κύρωση πολυμερών συμφωνιών σε επίπεδο ΟΟΣΑ ή διμερών όπως η FATCA με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής για τον ίδιο σκοπό.Οι δύο σημερινές κυρώσεις συμφωνιών με τον Άγιο Μαρίνο και το Λιχτενστάιν αποτελούν συνέχεια αυτής της πολιτικής και προσπάθειας, προκειμένου να ενισχυθεί η διασυνοριακή συνεργασία για την αντιμετώπιση της διεθνούς φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, να εξευρεθεί φορολογητέα ύλη όπου και αν αυτή βρίσκεται, να βελτιωθεί η φορολογική συμμόρφωση και η διαφάνεια στο διεθνές φορολογικό σύστημα και εν τέλει, να αποφευχθεί αυτό που γίνεται σήμερα, να επιτευχθεί η άσκηση δίκαιης και ορθολογικής φορολογικής πολιτικής.Σας ευχαριστώ.