Η έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας για το νέο νόμο των ΕΠΕ

ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ

«Τροποποίηση του ν. 3190/1955 περί Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης και άλλες διατάξεις»

– Ορίζεται ότι η εταιρική επωνυμία μπορεί να σχηματίζεται, όχι μόνο από τα ονόματα των εταίρων ή από το αντικείμενο της επιχείρησης, αλλά και από άλλες λεκτικές ενδείξεις.- Προβλέπεται ότι η ονομαστική αξία των εταιρικών μεριδίων δεν μπορεί να είναι μικρότερη του ενός ευρώ.- Παρέχεται η δυνατότητα σύστασης Ε.Π.Ε., όχι μόνο με συμβολαιογραφικό έγγραφο, αλλά και με τη χρήση πρότυπου καταστατικού.- Αποσαφηνίζεται ότι η Ε.Π.Ε. αποκτά νομική προσωπικότητα μόνο με την εγγραφή της στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.).- Καταργείται η «διπλή» δημοσιότητα (μητρώο Ε.Π.Ε. και Εφημερίδα της Κυβερνήσεως) και αντικαθίσταται από τη δημοσιότητα του Γ.Ε.ΜΗ.- Προβλέπεται νομοθετικώς η δυνατότητα εξόδου εταίρου από την Ε.Π.Ε. με δήλωσή του προς τον διαχειριστή, υπό την επιφύλαξη καταστατικών προϋποθέσεων ή περιορισμών.- Ανακαθορίζονται τα ποσοστά πλειοψηφίας των εταίρων, προκειμένου η συνέλευση αυτών να αποφασίσει την τροποποίηση της εταιρικής σύμβασης.- Ανακαθορίζεται το πλαίσιο αναφορικώς προς τη διαδικασία διάλυσης και εκκαθάρισης και εισάγεται η δυνατότητα αναβίωσης της Ε.Π.Ε.- Ορίζεται το καθεστώς εγκατάστασης υποκαταστημάτων ή πρακτορείων αλλοδαπών εταιρειών περιορισμένης ευθύνης, αναλόγως του αν αυτές εδρεύουν εντός ή εκτός κράτους μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου.

– του κεφαλαίου Α’ ως προς ζητήματα της εταιρικής επωνυμίας (άρθρο 1),- του κεφαλαίου Β’ ως προς ζητήματα της σύστασης, του ελάχιστου περιεχομένου του καταστατικού και της δημοσιότητας των Ε.Π.Ε. (άρθρο 2),- του κεφαλαίου Γ’ ως προς ζητήματα της συνέλευσης των εταίρων, και του διορισμού και της ανάκλησης διαχειριστών (άρθρο 3),- του κεφαλαίου Δ’ ως προς ζητήματα μεταβίβασης εταιρικών μεριδίων και εξόδου εταίρου από την Ε.Π.Ε. (άρθρο 5),- του κεφαλαίου Ε’ ως προς ζητήματα τροποποίησης της εταιρικής σύμβασης, μειώσεως του εταιρικού κεφαλαίου, καθώς και ως προς τις μονοπρόσωπες Ε.Π.Ε. (άρθρο 6),- του κεφαλαίου ΣΤ’ ως προς ζητήματα των αναγκαίων πλειοψηφιών για τη λήψη αποφάσεων, εκκαθάρισης και αναβίωσης Ε.Π.Ε., και ετερορρύθμων κατά μετοχές εταιρειών (άρθρο 7), και- του κεφαλαίου I’ ως προς ζητήματα εγκατάστασης στην Ελλάδα υποκαταστημάτων αλλοδαπών Ε.Π.Ε. (άρθρο 8).

Συναφώς, επισημαίνεται ότι, βάσει του τεθέντος σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση, στις 18-5-2018, σχεδίου νόμου «περί Ανωνύμων Εταιρειών», θα επιτρέπεται πλέον η διάρκεια της ανώνυμης εταιρείας να είναι ορισμένου ή και απεριόριστου χρόνου.

Επισημαίνεται ότι δεν αναφέρεται σε τι ειδικότερα συνίσταται το περιεχόμενο αυτού του πιστοποιητικού.

Περαιτέρω, διά του νέου άρθρου 59Α του ν. 3190/1955 θεσπίζεται, μεταξύ άλλων, αποκλειστική δωσιδικία του δικαστηρίου της έδρας της Ε.Π.Ε. για τα ένδικα βοηθήματα που θεσπίζονται από τις διατάξεις του νόμου αυτού. Παρατηρείται ότι από την αιτιολογική έκθεση δεν προκύπτει σαφώς για ποιον δικαιοπολιτικό λόγο αποκλείεται η δυνατότητα να προβλεφθεί διαφορετική δωσιδικία, με σχετική πρόβλεψη στο καταστατικό της Ε.Π.Ε.Εξ άλλου, επισημαίνεται ότι, βάσει του σχεδίου νόμου «περί Ανωνύμων Εταιρειών» που τέθηκε σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση στις 18-5-2018, στις Α.Ε. θα επιτρέπεται πλέον και η υπαγωγή των διαφορών αυτών σε διαιτησία, εφόσον αυτό προβλέπεται από το αρχικό καταστατικό ή εφόσον εισαχθεί εκ των υστέρων σχετική καταστατική ρύθμιση με ομόφωνη απόφαση των μετόχων.

Παρατηρείται ότι από την αιτιολογική έκθεση δεν προκύπτει ο λόγος δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλει τόσο σοβαρή συνέπεια (αυτοδίκαια λύση) σε, καταρχήν, νομίμως λειτουργούσες Ε.Π.Ε., σε περίπτωση κατά την οποία δεν θα προβούν σε τροποποίηση του καταστατικού τους εντός της τασσόμενης προθεσμίας.

Παρατηρείται ότι στις καταργούμενες διατάξεις περιλαμβάνεται και το άρθρο 56, υπό τον τίτλο «Φορολογικοί διατάξεις», η παράγραφος 2 του οποίου παραμένει ως σήμερα σε ισχύ και αποτελεί το νομοθετικό έρεισμα για την εξομοίωση των ανωνύμων εταιρειών προς τις Ε.Π.Ε. ως προς τον εφαρμοστέο συντελεστή τέλους χαρτοσήμου. Τυχόν κατάργησή της θα έχει ως συνέπεια τη μη εφαρμογή των διατάξεων που προβλέπουν μειωμένο φορολογικό συντελεστή τέλους χαρτοσήμου για τις ανώνυμες εταιρείες (άρθρο 15 παρ. 1α του Κώδικα Νόμων Τελών Χαρτοσήμου), όχι μόνο για τις Ε.Π.Ε., αλλά και για τις ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες (βλ., σχετικώς, άρθρο 116 παρ. 11 του ν. 4072/2012 και εγκύκλιο ΠΟΛ.1189/2017).

λαμβάνοντας υπόψη τις όλως ιδιαίτερες συνθήκες της οικογένειας που επλήγη με θάνατο ή τραυματισμό μέλους της εξαιτίας τρομοκρατικής ενέργειας, διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής της ως άνω ευεργετικής ρύθμισης υπό το φως της συνταγματικής επιταγής της προστασίας του θεσμού της οικογένειας. Η ρύθμιση υπαγορεύεται από λόγους κοινωνικής ευαισθησίας και ηθικής συμπαράστασης υπό το πρίσμα της μέριμνας που οφείλει να επιδεικνύει η πολιτεία προς τις οικογένειες των θυμάτων και αφού λήφθηκε υπόψη ο ιδιαίτερα μικρός αριθμός των ατόμων που δικαιούνται να υπαχθούν στη διάταξη αυτή».Παρατηρείται ότι η ανωτέρω ρύθμιση έχει μεν ως σκοπό την υπηρέτηση της προστασίας της οικογένειας, πλην όμως η προτεινόμενη επέκτασή της σε όλους τους γιούς και αδελφούς προσώπων που τραυματίσθηκαν ή απεβίωσαν εξαιτίας τρομοκρατικής ενέργειας δεν είναι προφανές ότι συνάδει προς τη γενική αρχή της ισότητας (άρθρο 4 παρ. 1 Σ) και προς την αρχή της στρατολογικής ισότητας (άρθρο 4 παρ. 6 Σ), κατά το σκέλος που προβλέπει δυσμενέστερη στρατολογική μεταχείριση συγγενών, προσώπων που απεβίωσαν κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας τους στις ένοπλες δυνάμεις και εξαιτίας αυτής, εν σχέσει προς συγγενείς προσώπων που απεβίωσαν εξαιτίας τρομοκρατικής ενέργειας (προς τους οποίους, μάλιστα, το ευεργέτημα δεν φαίνεται να τελεί και σε συνάφεια προς την ψυχική οδύνη που υπέστησαν). Ο ως άνω προβληματισμός ως προς τη συνταγματικότητα της προτεινόμενης ρύθμισης επιτείνεται και κατά ότι το στρατολογικό ευεργέτημα παρέχεται, όχι μόνο σε συγγενείς προσώπων που απεβίωσαν εξαιτίας τρομοκρατικής ενέργειας, αλλά και προσώπων που τραυματίσθηκαν εξαιτίας τρομοκρατικής ενέργειας.Εξ άλλου, η κοινωνική ευαισθησία και η ηθική συμπαράσταση που οφείλει να επιδεικνύει η πολιτεία προς τις οικογένειες των θυμάτων τρομοκρατικής επίθεσης, όπως και ο μικρός αριθμός προσώπων που δικαιούνται να υπαχθούν στην προτεινόμενη διάταξη δεν αίρει τους ανωτέρω προβληματισμούς, λαμβανομένης υπόψη και της επί του θέματος νομολογίας του ΣτΕ, συμφώνως προς την οποία, λόγω της αδιάστικτης διατύπωσης της διάταξης του άρθρου 4 παρ. 6 του Συντάγματος και του επιδιωκόμενου δι’ αυτής σκοπού, παρεκκλίσεις από τη θεσπιζόμενη με τη διάταξη αυτή καθολικότητα της προς στράτευση υποχρεώσεως των ικανών να φέρουν όπλα, ή διακρίσεις ως προς τη διάρκεια της στράτευσης, επιτρέπονται, εν όψει και της αρχής της ισότητας των Ελλήνων ενώπιον του νόμου, μόνο για σοβαρούς λόγους δημοσίου συμφέροντος που καθορίζονται από τον νόμο επί τη βάσει γενικών και αντικειμενικών κριτηρίων (ΣτΕ 3337/1987 Ολομ., 1616, 2579/1977 Ολομ., 3340/2008, 2452/2006, 1936-7/1996).

Γεώργιος Φωτόπουλος

Ο Προϊστάμενος του Α’ Τμήματος Νομοτεχνικής Επεξεργασίας Ξενοφών Παπαρρηγόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής του Πανεπιστημίου ΠελοποννήσουΟ Προϊστάμενος της Β’ Διεύθυνσης Επιστημονικών Μελετών Αστέρης Πλιάκος Καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου ΑθηνώνΟ Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου Κώστας ΜαυριάςΟμότιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών