Ερωτήσεις και απαντήσεις για το νέο Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση την περίοδο 2021-2027

Βρυξέλλες, 30 Μαΐου 2018Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+)IP/18/3923

Ποια είναι τα νέα στοιχεία του κανονισμού του ΕΚΤ+;

Τα τελευταία 60 χρόνια, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο είναι το βασικό χρηματοδοτικό μέσο της ΕΕ για τις επενδύσεις στο ανθρώπινο δυναμικό, παρέχοντας βοήθεια για την εύρεση καλύτερων θέσεων εργασίας και διασφαλίζοντας δίκαιες ευκαιρίες απασχόλησης για όλους τους πολίτες της ΕΕ.

Στο ίδιο πνεύμα με το σημερινό Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ θα αποτελεί το κύριο χρηματοδοτικό μέσο για επενδύσεις στο ανθρώπινο δυναμικό με στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής σύγκλισης, την προαγωγή της κοινωνικής δικαιοσύνης και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας σε όλη την Ευρώπη. Στο μέλλον, οι προτεραιότητες του Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ θα ευθυγραμμίζονται ακόμη περισσότερο με τις συστάσεις και τις εκθέσεις ανά χώρα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για τον συντονισμό των πολιτικών, και θα στοχεύουν στην εφαρμογή στην πράξη των αρχών του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.

Ο κανονισμός του ΕΚΤ+ είναι το αποτέλεσμα της συγχώνευσης του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ), της Πρωτοβουλίας για την Απασχόληση των Νέων (ΠΑΝ), του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ), του Προγράμματος για την Απασχόληση και την Κοινωνική Καινοτομία (EaSI) και του Προγράμματος της ΕΕ για την Υγεία. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα προς τον εξορθολογισμό και την απλούστευση των ισχυόντων κανόνων για όλα τα ταμεία. Θα συμβάλει στην αύξηση των συνεργειών μεταξύ των διαφόρων συνιστωσών του εν λόγω ταμείου, ώστε να διασφαλιστεί ο μεγαλύτερος δυνατός αντίκτυπος.

Πώς συγκρίνεται ο μελλοντικός προϋπολογισμός του ΕΚΤ+ με τον σημερινό;

Για την περίοδο 2021-2027, η Επιτροπή προτείνει τη διάθεση 101,2 δισ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές από τον προϋπολογισμό της ΕΕ στο ΕΚΤ+. Συνεπώς, το μερίδιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ στον συνολικό προϋπολογισμό της πολιτικής για τη συνοχή θα αυξηθεί από το σημερινό ποσοστό του 23% των διαρθρωτικών ταμείων στο 27%.

Ποιο είναι το ύψος της χρηματοδότησης για κάθε συνιστώσα του ΕΚΤ+;

Ο συνολικός προϋπολογισμός ύψους 101,2 δισ. ευρώ περιλαμβάνει 100 δισ. ευρώ για τις δράσεις του ΕΚΤ+ στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης με τα κράτη μέλη. Τουλάχιστον το 25% αυτού του ποσού θα διατεθεί για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και τουλάχιστον το 4% για την καταπολέμηση της υλικής στέρησης, με στόχο την προώθηση των προτεραιοτήτων και των δραστηριοτήτων του σημερινού ΤΕΒΑ. Επιπλέον, τα κράτη μέλη με ποσοστό νέων που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΑΚ) μεγαλύτερο από τον μέσο όρο της Ένωσης το 2019 θα πρέπει να διαθέσουν τουλάχιστον το 10% των κονδυλίων του σκέλους επιμερισμένης διαχείρισης του ΕΚΤ+ για τη στήριξη της απασχόλησης των νέων. Τα υπόλοιπα 1,2 δισ. ευρώ παραμένουν υπό άμεση διαχείριση: 761 εκατ. ευρώ διατίθενται στο σκέλος για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία και 413 εκατ. ευρώ στο σκέλος για την υγεία. Τα δύο αυτά σκέλη θα διαθέσουν τα μέσα για τη δοκιμή καινοτόμων λύσεων στο πλαίσιο μιας διασυνοριακής προσέγγισης, π.χ. για τη στήριξη της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη και την παροχή βοήθειας στα κράτη μέλη για να δημιουργήσουν τα συστήματα υγείας του αύριο.

Ποιοι είναι οι στόχοι του ΕΚΤ+;

Βασικός στόχος του ΕΚΤ+ είναι να συμβάλει σε μια πιο κοινωνική Ευρώπη και να εφαρμόσει στην πράξη τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων ώστε να επιτευχθεί οικονομική και κοινωνική σύγκλιση προς τα πάνω σε όλη την Ευρώπη. Η χρηματοδότηση από το ΕΚΤ+ θα συμβάλει επίσης στην εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών για την απασχόληση, όπως ορίζονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για τον συντονισμό των πολιτικών και στον γενικότερο στόχο για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη μετά το 2020 (στόχοι των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη) διασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό ένα υψηλό επίπεδο ανθρώπινης υγείας. Η πρωτοβουλία θα συντείνει στη βελτίωση των ευκαιριών απασχόλησης, στην αύξηση του βιοτικού επιπέδου, στη διευκόλυνση της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού και στην ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, όπως ορίζεται στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.

Το ΕΚΤ+ θα παρέχει χρηματοδότηση σε 3 βασικούς τομείς: (1) εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση· (2) αποτελεσματικότητα των αγορών εργασίας και ίση πρόσβαση σε ποιοτική απασχόληση· (3) κοινωνική ένταξη, υγεία και καταπολέμηση της φτώχειας.

Πώς ακριβώς θα στηρίζει το ΕΚΤ+ την υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων;

Ο κανονισμός του ΕΚΤ+ συνδέει άμεσα τους στόχους του ΕΚΤ+ με τα τρία κεφάλαια του πυλώνα: 1) ίσες ευκαιρίες και πρόσβαση στην αγορά εργασίας (μεταξύ άλλων, ποιοτικά και χωρίς αποκλεισμούς συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης), 2) δίκαιες συνθήκες εργασίας και 3) κοινωνική προστασία και ένταξη. Τα προγράμματα του ΕΚΤ+ πρέπει να αντικατοπτρίζουν αυτές τις προτεραιότητες σύμφωνα με τις αρχές του πυλώνα. Οι προτεραιότητες για κάθε χώρα θα εξετάζονται υπό το πρίσμα των συστάσεων και της ανάλυσης που παρέχονται στο πλαίσιο το Ευρωπαϊκού Εξαμήνου για τον συντονισμό των πολιτικών. Οι προτεραιότητες αυτές πρέπει να καθορίζονται με συνεκτικό τρόπο, καθώς η πρόταση για το ΕΚΤ+ στοχεύει στην ενίσχυση των συμπράξεων. Το ταμείο θα προωθήσει τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων στα διαφορετικά στάδια της εφαρμογής του, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων αρχών, των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων, των σχετικών φορέων που εκπροσωπούν την κοινωνία των πολιτών και των φορέων που είναι αρμόδιοι για την προαγωγή της κοινωνικής ένταξης, των θεμελιωδών δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, της ισότητας των φύλων και της εξάλειψης των διακρίσεων. Τα κράτη μέλη α αναμένεται να διαθέτουν ένα επαρκές ποσό από τους πόρους του ΕΚΤ+ σε κάθε πρόγραμμα για την ανάπτυξη των ικανοτήτων των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

Πώς θα ενισχυθεί η σύνδεση μεταξύ του ΕΚΤ+ και της διαδικασίας του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου;

Σε σχέση με το σημερινό Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, η πρόταση της Επιτροπής εισάγει μια ακόμη πιο άμεση σύνδεση μεταξύ του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και των επενδύσεων του ΕΚΤ+ Οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις που εγκρίνονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, καθώς και άλλες καίριες προκλήσεις πολιτικής που καθορίζουν από κοινού η Επιτροπή και τα κράτη μέλη, θα αποτελούν το σημείο εκκίνησης του προγραμματισμού του ΕΚΤ+. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διαθέτουν επαρκείς πόρους του ΕΣΤ+ για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και συστάσεων.

Θα υπάρχουν δύο βασικοί γύροι καθορισμού των προτεραιοτήτων ώστε να διασφαλίζεται η ευθυγράμμιση των επενδύσεων με τις συγκεκριμένες προκλήσεις πολιτικής για κάθε χώρα: τα κράτη μέλη θα καθορίζουν τις προτεραιότητες μία φορά κατά την έναρξη της περιόδου προγραμματισμού, και στη συνέχεια στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αναθεώρησης των επιχειρησιακών προγραμμάτων. Η παρακολούθηση θα πραγματοποιείται στο πλαίσιο του ετήσιου κύκλου του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

Με ποιον τρόπο το ΕΚΤ+ θα απλουστεύσει τη διαχείριση και την καταβολή των κονδυλίων στα κράτη μέλη και τους δικαιούχους;

Ένα σημαντικό νέο στοιχείο είναι ότι θα καταστεί ευκολότερο για τις εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για το ΕΚΤ και για τους φορείς υλοποίησης έργων να δηλώνουν τις δαπάνες. Προκειμένου να ανταποκριθεί στην ανάγκη για απλούστευση και εστίαση στην επίτευξη των αποτελεσμάτων, ο κανονισμός του ΕΚΤ+ θα διευρύνει ειδικότερα τη χρήση απλουστευμένων επιλογών κόστους για την επιστροφή των δαπανών στα κράτη μέλη με βάση εφάπαξ ποσά ή τυποποιημένες δαπάνες που θα έχουν προηγουμένως συμφωνηθεί με τα κράτη μέλη. Όταν για ορισμένες εθνικές αρχές είναι δύσκολο να δηλώσουν μια μέση τιμή, για παράδειγμα στο πλαίσιο ενός νέου προγράμματος κατάρτισης, η Επιτροπή θα προτείνει η ίδια μια μέση τιμή για ορισμένα τυποποιημένα μέτρα, όπως η κατάρτιση, με βάση στοιχεία από όλα τα κράτη μέλη, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τα εθνικά πλαίσια. Η Επιτροπή θα επιστρέφει σε κάθε κράτος μέλος ένα καθορισμένο ποσό μετά την επιτυχή ολοκλήρωση ενός μέτρου κατάρτισης. Επίσης, ο κανονισμός του ΕΚΤ+ προβλέπει τη νέα δυνατότητα επιστροφής δαπανών στα κράτη μέλη με βάση την επίτευξη αποτελεσμάτων ή την τήρηση προϋποθέσεων.

Επιπλέον, οι απαιτήσεις παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων θα μειωθούν σημαντικά, και θα απλουστευθούν οι απαιτήσεις συλλογής δεδομένων.

Πώς θα διασφαλιστεί η παροχή στήριξης σε μειονεκτούσες ομάδες, και σε απόρους στο πλαίσιο του ΕΚΤ+;

Βάσει των προτεινόμενων κανόνων, τουλάχιστον το 25% των κονδυλίων του ΕΚΤ+ θα διατίθεται για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης. Μειονεκτούσες ομάδες, μεταξύ άλλων, οι οικονομικά μη ενεργοί και οι μακροχρόνια άνεργοι, τα παιδιά, οι περιθωριοποιημένες κοινότητες όπως οι Ρομά, οι άποροι και οι υπήκοοι τρίτων χωρών, αναφέρονται ρητά στο σκέλος του ΕΚΤ+ που αφορά την πολιτική ένταξης.

Στο πλαίσιο του ΕΚΤ+, η στήριξη για τους απόρους, που επί του παρόντος υλοποιείται μέσω του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (ΤΕΒΑ), θα ενοποιηθεί με την παροχή επισιτιστικής βοήθειας, βασικής υλικής συνδρομής και συνοδευτικών μέτρων. Σε επίπεδο Ένωσης, τουλάχιστον το 4% των πόρων του σκέλους επιμερισμένης διαχείρισης του ΕΚΤ+ θα πρέπει να διατίθεται για τη στήριξη των απόρων.

Στο πλαίσιο του υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου, τα έργα του ΤΕΒΑ και του ΕΚΤ αποτελούν συχνά αντικείμενο χωριστής διαχείρισης και οι απαιτήσεις των έργων διαφέρουν. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι η συγχώνευση των δύο ταμείων θα δώσει τη δυνατότητα για μια πιο στρατηγική πολιτική, που θα ενισχύει τη σύνδεση μεταξύ της στήριξης των υλικής βοήθειας (που υποστηρίζεται από το ΤΕΒΑ) και της ολοκληρωμένης κοινωνικής στήριξης και επαγγελματικής ενεργοποίησης (που υποστηρίζεται από το ΕΚΤ). Η ανάγκη καλύτερου συντονισμού μεταξύ των έργων του ΤΕΒΑ και του ΕΚΤ έχει τονιστεί από τα ίδια τα ενδιαφερόμενα μέρη του ΤΕΒΑ.

Συνεπώς, η συγχώνευση δεν θα επηρεάσει τους κανόνες που ισχύουν σχετικά με την πρόσβαση στη στήριξη για τους απόρους. Το σκέλος του ΤΕΒΑ θα εξακολουθήσει να επωφελείται από απλούστερους κανόνες, ώστε να διασφαλίζεται ότι το ταμείο θα είναι προσιτό σε ένα κόμη ευρύτερο φάσμα δικαιούχων,΄ιδίως στις μικρές μη κυβερνητικές οργανώσεις.

Στο πλαίσιο του ΕΚΤ+ θα διατηρηθεί η στοχευμένη στήριξη για την απασχόληση των νέων ;

Η πρόταση της Επιτροπής στηρίζεται στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας για την απασχόληση των νέων κατά τη διάρκεια της περιόδου προγραμματισμού 2014-2020, που αποτελεί το βασικό χρηματοδοτικό μέσο για την εφαρμογή των εγγυήσεων για τη νεολαία. Από το 2013, γύρω στα 18 εκατομμύρια νέοι έχουν καταχωριστεί και 11 εκατομμύρια έχουν λάβει προσφορά εργασίας, συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, κατάρτισης και μαθητείας. Σήμερα υπάρχουν 2,2 εκατομμύρια λιγότεροι άνεργοι νέοι και 1,4 λιγότεροι νέοι εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης.

Για να συνεχιστεί η παροχή ευκαιριών για την ένταξη των νέων στην αγορά εργασίας, η παρούσα πρόταση στοχεύει να διασφαλίσει ότι τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν υψηλά ποσοστά νέων που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΑΕΚ) θα διαθέτουν τουλάχιστον το 10% των πόρων του ΕΚΤ+ σε δράσεις για τη νεολαία. Οι δράσεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν στοχευμένα μέτρα για τη στήριξη της απασχόλησης των νέων, ειδικότερα στο πλαίσιο της εφαρμογής των εθνικών προγραμμάτων εγγυήσεων για τη νεολαία. Με τον τρόπο αυτό θα απλουστευθούν οι απαιτήσεις προγραμματισμού ώστε να διευκολυνθούν τόσο οι αρχές όσο και οι δικαιούχοι κατά την εφαρμογή των δράσεων. Επιπλέον, όλα τα κράτη μέλη θα μπορούν να χορηγούν επιπλέον χρηματοδότηση για τη στήριξη της απασχόλησης των νέων, όταν αυτό θεωρείται ως πρόκληση στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και των σχετικών ειδικών ανά χώρα συστάσεων.

Ποιος είναι ο ρόλος του ΕΚΤ+ όσον αφορά την ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών;

Η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να στηρίξει τις προσπάθειες των κρατών μελών για την ένταξη των νομίμως παρόντων υπηκόων τρίτων χωρών. Το ΕΚΤ+ θα στηρίξει την μακροπρόθεσμη κοινωνικοοικονομική ένταξη αυτών των υπηκόων τρίτων χωρών με μέτρα για τη μείωση της φτώχειας, την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και της υγείας, καθώς και για την καταπολέμηση των διακρίσεων και των ανισοτήτων. Το ΕΚΤ+ θα παρέχει αυτή τη στήριξη συμπληρωματικά με το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (ΤΑΜΕ), το οποίο θα καλύπτει πιο βραχυπρόθεσμες ανάγκες.

Από το 2014 ο αριθμός των υπηκόων τρίτων χωρών που μεταναστεύουν στην ΕΕ έχει αυξηθεί, ειδικότερα ο αριθμός των προσφύγων. [¹] Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι μετανάστες αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες για να ενταχθούν στην αγορά εργασίας σε σύγκριση με τους πολίτες της ΕΕ. Ως εκ τούτου, απαιτείται μεγαλύτερη επένδυση στην ένταξη των μεταναστών. Ως το βασικό μέσο της Ένωσης για την επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό, ανεξαρτήτως της υπηκοότητας ή της ιθαγένειας, το ΕΚΤ+ είναι το πλέον κατάλληλο για την αντιμετώπιση αυτής της ανάγκης.

Η πρόταση κανονισμού περιλαμβάνει συγκεκριμένο στόχο σχετικά με την ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών, καθώς και έναν δείκτη παρακολούθησης.

Πώς ο πρόσφατα εγκριθείς κανονισμός περί κοινών διατάξεων θα επηρεάσει το ΕΚΤ+;

Ο κανονισμός περί κοινών διατάξεων (ΚΚΔ) καθορίζει το πλαίσιο δράσης για τα περισσότερα ταμεία επιμερισμένης διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένου του ΕΚΤ+ .

Οι αλλαγές στους κανόνες στο πλαίσιο του κανονισμού περί κοινών διατάξεων που θα επηρεάσουν θετικά το ΕΚΤ+ είναι οι εξής:

• κατά την επταετή περίοδο, θα προβλέπεται μεγαλύτερη ευελιξία μέχρι το 2025. Οι κατανομές κονδυλίων για τα τελευταία 2 χρόνια θα πραγματοποιούνται βάσει ενδιάμεσης επανεξέτασης. Το περιεχόμενο των προγραμμάτων θα έχει πιο ορθολογικό και στρατηγικό χαρακτήρα, για παράδειγμα μέσω ενός κοινού υποδείγματος προγράμματος για το ΕΚΤ+, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής·
• συνέχιση της ηλεκτρονικής διαβίβασης δεδομένων, η οποία έχει αποδειχθεί ότι μειώνει σημαντικό το διοικητικό φόρτο·
• σαφέστερος καθορισμός των καθηκόντων και των αρμοδιοτήτων των διαφόρων φορέων του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου·
• λιγότερος διοικητικός φόρτος χάρη στη σημαντική μείωση του αριθμού των ελέγχων και των λογιστικών ελέγχων, με παράλληλη διατήρηση των μέτρων που εμποδίζουν την πιθανή κατάχρηση κονδυλίων.

Πώς το ΕΚΤ+ αλληλεπιδρά με άλλα μέσα της ΕΕ που επενδύουν στο ανθρώπινο δυναμικό;

Προκειμένου να εφαρμοστεί στην πράξη ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων, το ΕΚΤ+ θα λειτουργεί από κοινού με άλλα σχετικά ταμεία στο πλαίσιο του τομέα Συνοχής και Αξιών του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) 2021-2027. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής θα συνεχίσουν να στηρίζουν τις κοινωνικές υποδομές και το Erasmus+ θα συμβάλλει στη στήριξη και στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων, καθώς και στην ενίσχυση των ψηφιακών ικανοτήτων. Το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης θα συνεχίσει να επενδύει στην προσωπική ανάπτυξη και την ανάπτυξη δεξιοτήτων των νέων, παρέχοντας ευκαρίες απασχόλησης και εθελοντισμού.

Επιπλέον, η υλοποίηση του πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων θα υποστηρίζεται από διάφορα μέσα και προγράμματα στο πλαίσιο άλλων τομέων όπως το πρόγραμμα Ορίζων Ευρώπη, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ταμείο Ασύλου και Μετανάστευσης, επιπλέον των προσπαθειών στο πλαίσιο του ΕΚΤ+. Το ΕΚΤ+ θα λειτουργεί επίσης συμπληρωματικά με άλλα μέσα της ΕΕ για τη στήριξη μεταρρυθμίσεων, ειδικότερα με το πρόγραμμα στήριξης διαρθωτικών μεταρρυθμίσεων.

Το εξορθολογισμένο Ταμείο Επενδύσεων InvestEU θα παρέχει χρηματοδότηση ύψους 15,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 4 δισ. ευρώ για τις κοινωνικές επενδύσεις και την ανάπτυξη δεξιοτήτων στο πλαίσιο ειδικής θυρίδας που εστιάζει στις κοινωνικές επιχειρήσεις και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις μειονεκτούντων ατόμων. Θα αντικαταστήσει τον σημερινό άξονα «Μικροχρηματοδότηση και Κοινωνικές Επιχειρήσεις» στο πλαίσιο του προγράμματος για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία (EaSI).

Τέλος, το ΕΚΤ+ και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) θα συνεχίσουν να αλληλοσυμπληρώνονται, καθώς το ΕΚΤ+ θα συνεχίσει να στηρίζει τα μέτρα πρόληψης και πρόβλεψης, ενώ το ΕΤΠ θα παραμείνει ένα ταμείο έκτακτης ανάγκης εκτός του ΠΔΠ σε περίπτωση σημαντικής αναδιάρθρωσης.

Πώς το ΕΚΤ+ θα στηρίζει επενδύσεις στον τομέα της υγείας;

Το πρόγραμμα της ΕΕ για την υγεία θα ενσωματωθεί στο ΕΚΤ+ και οι προτεραιότητές του θα είναι σύμφωνες με την αρχή των πολιτικών δημόσιας υγείας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.

Ήδη σήμερα, το πρόγραμμα της ΕΕ για την υγεία συμβάλλει στην αποτελεσματικότητα, την προσβασιμότητα και την ανθεκτικότητα των συστημάτων υγείας των κρατών μελών, διευκολύνει την πρόσβαση των πολιτών της Ένωσης σε καλύτερη και ασφαλέστερη υγειονομική περίθαλψη, στηρίζει την ενωσιακή νομοθεσία στον τομέα της υγείας και προωθεί τη διασυνοριακή συνεργασία. Για παράδειγμα, στο πλαίσιο του προγράμματος για την υγεία, έχουν δημιουργηθεί 24 Ευρωπαϊκά Δίκτυα Αναφοράς, τα οποία βοηθούν 27 έως 36 εκατομμύρια άτομα που πάσχουν από σπάνιες ασθένειες.

Μέσω της μείωσης των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας τόσο εντός όσο και μεταξύ των κρατών μελών, της προστασίας των πολιτών από σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας και της στήριξης της προαγωγής της υγείας καθώς και της πρόληψης των ασθενειών, το σκέλος για την υγεία θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την κινητικότητα των πολιτών και συμβάλει στην προώθηση υγιεινών τρόπων ζωής, συμπληρώνοντας τις δράσεις στο πλαίσιο του ΕΚΤ+.

Ποιοι είναι οι κυριότεροι στόχοι του σκέλους για την υγεία;

Το σκέλος για την υγεία του προγράμματος του ΕΚΤ+ στοχεύει στη στήριξη και τη συμπλήρωση των προσπαθειών των κρατών μελών για την επίτευξη των ακόλουθων στόχων:

• ενίσχυση της ετοιμότητας για την αντιμετώπιση και τη διαχείριση κρίσεων στην ΕΕ με στόχο την προστασία των πολιτών από διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας·
• ενίσχυση των συστημάτων υγείας, χάρη σε επενδύσεις στην προαγωγή της υγείας και την πρόληψη ασθενειών, και στήριξη του ψηφιακού μετασχηματισμού του τομέα της υγείας και της περίθαλψης· ανάπτυξη ενός βιώσιμου συστήματος πληροφοριών της ΕΕ στον τομέα της υγείας και εθνικές μεταρρυθμιστικές διαδικασίες για πιο αποτελεσματικά, προσβάσιμα και ανθεκτικά συστήματα υγείας·
• στήριξη της ενωσιακής νομοθεσίας για την υγεία στους ακόλουθους τομείς: φάρμακα, ιατροτεχνολογικά προϊόντα, αξιολόγηση των τεχνολογιών της υγείας, ουσίες ανθρώπινης προέλευσης, καπνός, διασυνοριακή υγειονομική περίθαλψη και υποστήριξη των επιστημονικών επιτροπών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που είναι αρμόδιες για την «Ασφάλεια των Καταναλωτών» και για «Την Υγεία, το Περιβάλλον και τους Νεοεμφανιζόμενους Κινδύνους»·
• στήριξη των συνολικών εργασιών για τη δημιουργία των Ευρωπαϊκών Δικτύων Αναφοράς (ΕΔΑ)· ανάπτυξη της συνεργασίας για την αξιολόγηση των τεχνολογιών της υγείας (ΗΤΑ) ενόψει των νέων εναρμονισμένων κανόνων και εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών, προκειμένου να ενισχυθεί η διαρθρωτική καινοτομία, ιδίως στον τομέα της δημόσιας υγείας.

Ποιοι είναι οι στόχοι του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση μετά το 2020;

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) αποτελεί απτή έκφραση της αλληλεγγύης της ΕΕ προς τους Ευρωπαίους εργαζομένους που έχασαν τη δουλειά τους. Από τότε που δημιουργήθηκε το 2007, το ταμείο έχει κινητοποιήσει 611 εκατ. ευρώ για τη βοήθεια 147.000 απολυμένων εργαζομένων και νέων εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΑΚ). Στόχος της χρηματοδότησης από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση είναι η βελτίωση των δεξιοτήτων και της απασχολησιμότητας αυτών των εργαζομένων και η διευκόλυνση της γενικότερης αναβάθμισης των δεξιοτήτων των Ευρωπαίων εργαζομένων, ώστε να διασφαλίζεται ότι κανείς δεν θα μένει πίσω και να βοηθούνται οι απολυμένοι εργαζόμενοι να βρουν δουλειά.

Ποια είναι τα νέα στοιχεία του ΕΤΠ στο πλαίσιο του επόμενου προϋπολογισμού της ΕΕ;

Επί του παρόντος, περιπτώσεις απολύσεων είναι επιλέξιμες για στήριξη από το ΕΤΠ όταν οφείλονται σε αλλαγές των παγκόσμιων εμπορικών πρακτικών ή στις επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης. Στο πλαίσιο της πρότασης της Επιτροπής για τον επόμενο προϋπολογισμό της ΕΕ, ένα ευρύτερο πεδίο σημαντικών αναδιαρθρώσεων θα είναι επιλέξιμο για χρηματοδότηση. Με αυτόν τον τρόπο θα διασφαλιστεί ότι το ταμείο θα είναι αρκετά ευέλικτο ώστε να ανταποκρίνεται στις τρέχουσες ή μελλοντικές οικονομικές προκλήσεις, όπως η αυτοματοποίηση, η ψηφιοποίηση κ.λπ. και, κατά συνέπεια, ανοιχτό σε περισσότερους δικαιούχους.

Η Επιτροπή προτείνει επίσης να μειωθεί το ελάχιστο όριο των απολύσεων εργαζομένων που απαιτείται για τη χορήγηση ενίσχυσης από το ταμείο, από 500 σε 250. Σε πολλές περιοχές, δεν υπάρχουν πολύ μεγάλες επιχειρήσεις. Διαδικασίες αναδιάρθρωσης που συνεπάγονται μικρότερο αριθμό απολύσεων έχουν, ωστόσο, σημαντικό αντίκτυπο στις εν λόγω περιοχές·

Τέλος, ο συντελεστής συγχρηματοδότησης του ταμείου, ο οποίος σήμερα είναι 60%, θα ευθυγραμμιστεί με τους ανώτατους συντελεστές συγχρηματοδότησης του ΕΚΤ+ για ένα συγκεκριμένο κράτος μέλος. Σε αρκετές περιπτώσεις αυτό σημαίνει ότι η ΕΕ συγχρηματοδοτεί μεγαλύτερο μερίδιο του συνολικού κόστους.

Ποιο είναι το ύψος της χρηματοδότησης που διατίθεται για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση;

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση θα παραμείνει ένα από τα ειδικά μέσα που δίνουν τη δυνατότητα στην Ένωση να αντιδρά σε απρόβλεπτες καταστάσεις. Συνεπώς, δεν εμπίπτει στα ανώτατα δημοσιονομικά όρια του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Το μέγιστο ποσό που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από το ΕΤΠ για την περίοδο 2021-2027 ανέρχεται σε 1,578 δισ. ευρώ περίπου (σε τρέχουσες τιμές), δηλαδή κατά μέσο όρο σε 225 εκατ. ευρώ ετησίως σε σύγκριση με 170 εκατ. ευρώ ετησίως σήμερα.

 

[¹] Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το διάστημα 2015 – 2017, σχεδόν 3,1 εκατομμύρια υπήκοοι τρίτων χωρών έκαναν αίτηση για άσυλο (αιτήσεις για πρώτη φορά) στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκ των οποίων 1,4 εκατομμύρια (45%) κατέληξαν σε διεθνή προστασία. Στα στοιχεία αυτά δεν περιλαμβάνονται οι ασυνόδευτοι ανήλικοι. Πηγή: http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Asylum_statistics