Νέοι κανόνες στη διασυνοριακή αγορά πώλησης αγαθών και ψηφιακού περιεχομένου από την ΕΕ
Η ΕΕ θεσπίζει νέους κανόνες ώστε να καταστεί ευκολότερη και ασφαλέστερη η διασυνοριακή αγορά και πώληση αγαθών και ψηφιακού περιεχομένου.
Οι διαπραγματευτές του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου ενέκριναν σήμερα δέσμη μέτρων που περιλαμβάνει οδηγία σχετικά με τις συμβάσεις για την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου και ψηφιακών υπηρεσιών (οδηγία για το ψηφιακό περιεχόμενο – DCD) και οδηγία σχετικά με τις συμβάσεις για την πώληση αγαθών (οδηγία για τις πωλήσεις αγαθών – SGD). Αυτή η προσωρινή πολιτική συμφωνία θα πρέπει στη συνέχεια να επικυρωθεί από τα δύο όργανα.
Οι οδηγίες θεσπίζουν κοινούς κανόνες σχετικά με ορισμένες απαιτήσεις που αφορούν τις συμβάσεις πώλησης που συνάπτονται μεταξύ του πωλητή και του καταναλωτή. Στόχος είναι η παροχή υψηλού επιπέδου προστασίας και ασφάλειας δικαίου για τους Ευρωπαίους καταναλωτές, ιδίως όταν προβαίνουν σε διασυνοριακές αγορές, καθώς και η διευκόλυνση των πωλήσεων σε ολόκληρη την ΕΕ για τις επιχειρήσεις, ιδίως δε τις μικρομεσαίες.
Η εν λόγω δέσμη μέτρων αποτελεί φιλόδοξο αλλά ισορροπημένο συμβιβασμό μεταξύ της διασφάλισης των δικαιωμάτων των ευρωπαίων καταναλωτών και της παράλληλης δημιουργίας νέων επιχειρηματικών ευκαιριών για τις επιχειρήσεις της ΕΕ. Οι καταναλωτές θα προστατεύονται καλύτερα όταν αγοράζουν ένα πουκάμισο σε ένα κατάστημα, ένα έξυπνο ψυγείο στο διαδίκτυο ή όταν τηλεφορτώνουν μουσική. Οι εταιρείες θα είναι σε θέση να μειώνουν τη γραφειοκρατία όταν επιθυμούν να επεκταθούν και να πραγματοποιήσουν πωλήσεις σε ολόκληρη την Ένωση.
κ. Tudorel Toader, υπουργός Δικαιοσύνης της Ρουμανίας
Κύρια στοιχεία του συμβιβασμού
Ο συνολικός συμβιβασμός περιλαμβάνει ορισμένες τεχνικές τροποποιήσεις και ευθυγραμμίσεις των διατάξεων αμφότερων των οδηγιών προκειμένου να διασφαλίζεται ότι είναι όσο το δυνατόν πλησιέστερες και παρέχουν ένα συνεκτικό και σαφές νομικό πλαίσιο για τους καταναλωτές και τους πωλητές.
Αμφότερες οι οδηγίες βασίζονται στην αρχή της μέγιστης εναρμόνισης, γεγονός που σημαίνει ότι τα κράτη μέλη δεν μπορούν να αποκλίνουν από τις απαιτήσεις. Ωστόσο, για ορισμένες πτυχές προβλέπεται κάποιο περιθώριο υπέρβασης των απαιτήσεων από τις χώρες της ΕΕ, κυρίως για να διατηρείται το επίπεδο προστασίας των καταναλωτών που ήδη ισχύει σε εθνικό επίπεδο.
Στην οδηγία για το ψηφιακό περιεχόμενο (DCD), τα κυριότερα στοιχεία του συμβιβασμού είναι τα εξής:
- τα μέτρα έννομης προστασίας σε περίπτωση μη προμήθειας ή μη συμμόρφωσης: ο συμβιβασμός προβλέπει ότι, σε περίπτωση μη προμήθειας, πριν από την καταγγελία της σύμβασης θα παρέχεται στους προμηθευτές μία «δεύτερη ευκαιρία».
- τα χρονικά όρια για την ευθύνη του προμηθευτή: προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι διαφορές σε εθνικό επίπεδο, το συμβιβαστικό κείμενο δεν εναρμονίζει πλήρως τις περιόδους παραγραφής ή εγγύησης, αλλά προβλέπει ότι η περίοδος ευθύνης του προμηθευτή για τις περιπτώσεις μη συμμόρφωσης δεν μπορεί να είναι κατώτερη των δύο ετών.
- το δικαίωμα καταγγελίας μακροπρόθεσμων συμβάσεων: τα θεσμικά όργανα συμφώνησαν να αφαιρέσουν το θέμα αυτό από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας.
Στην οδηγία σχετικά με τις πωλήσεις αγαθών (SGD), ορισμένα στοιχεία του συμβιβαστικού κειμένου είναι τα εξής:
- πεδίο εφαρμογής της οδηγίας: αμφότερα τα θεσμικά όργανα συμφώνησαν ότι τα προϊόντα που περιλαμβάνουν ψηφιακή συνιστώσα (π.χ. έξυπνα ψυγεία) θα διέπονται αποκλειστικά από την οδηγία σχετικά με τις πωλήσεις αγαθών.
- Κανόνες σχετικά με την υποχρέωση επικαιροποίησης του ψηφιακού περιεχομένου που είναι ενσωματωμένο σε αγαθά: οι διατάξεις αναδιατυπώθηκαν ουσιαστικά προκειμένου να προσεγγίσουν τις διατάξεις της οδηγίας για το ψηφιακό περιεχόμενο. Ο τελικός συμβιβασμός προβλέπει την υποχρέωση του πωλητή να παρέχει επικαιροποιήσεις για χρονική περίοδο που ο καταναλωτής μπορεί ευλόγως να αναμένει ανάλογα με το είδος και το σκοπό των προϊόντων. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προβλέπεται ένα σταθερό χρονικό διάστημα.
- Οι κανόνες σχετικά με τη μη συμμόρφωση παραμένουν ως επί το πλείστον ως έχουν στη θέση του Συμβουλίου. Παρέχουν τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να θεσπίζουν την υποχρέωση του καταναλωτή να κοινοποιεί εντός δύο μηνών την έλλειψη συμμόρφωσης στον πωλητή.
- Οι κανόνες για τις προθεσμίες των περιόδων εγγύησης και το βάρος της απόδειξης παραμένουν ως έχουν στη θέση του Συμβουλίου.
- Εγγύηση αντοχής: ο συμβιβασμός περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με επιπρόσθετες εγγυήσεις αντοχής για τους καταναλωτές, πέραν της υποχρεωτικής διετούς νόμιμης εγγύησης.
Επόμενα στάδια
Μετά την επιβεβαίωση της προσωρινής συμφωνίας από τα δύο θεσμικά όργανα (τους Μονίμους αντιπροσώπους της ΕΜΑ στην ΕΕ, καθόσον αφορά το Συμβούλιο), το κείμενο θα αναθεωρηθεί από τους γλωσσομαθείς νομικούς πριν από την οριστική του έκδοση, κατά πάσα πιθανότητα πριν από το τέλος της κοινοβουλευτικής περιόδου.
Ιστορικό
Το «ψηφιακό περιεχόμενο» αφορά τις συμβάσεις μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών για την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου και καλύπτει: δεδομένα που παράγονται και προσφέρονται σε ψηφιακή μορφή (π.χ. μουσική, βίντεο on line, κλπ.), υπηρεσίες για τη δημιουργία, επεξεργασία ή αποθήκευση δεδομένων σε ψηφιακή μορφή (π.χ. αποθήκευση στο υπολογιστικό νέφος), υπηρεσίες για κοινή χρήση δεδομένων (πχ. Facebook, YouTube, κλπ.), καθώς και κάθε άλλο σταθερό μέσο που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τη μεταφορά ψηφιακού περιεχομένου (π.χ. τα DVD). Στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας DCD περιλαμβάνονται οι επιφυείς υπηρεσίες διαπροσωπικών επικοινωνιών (ΟΤΤ), οι συμβάσεις δέσμης και η επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Η «οδηγία για την πώληση αγαθών» αφορά όλες τις πωλήσεις αγαθών, ανεξαρτήτως του αν λαμβάνουν χώρα φυσικώς (σε καταστήματα), στο διαδίκτυο ή εξ αποστάσεως. Τα προϊόντα με ψηφιακή συνιστώσα (π.χ. έξυπνα ψυγεία ή έξυπνα ρολόγια) διέπονται από την εν λόγω οδηγία.
