Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων

Ευρωπαϊκή Επιτροπή – Δελτίο Τύπου Η Επιτροπή παρουσιάζει τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτωνΒρυξέλλες, 26 Απριλίου 2017Η οικοδόμηση μιας δικαιότερης Ευρώπης και η ενίσχυση της κοινωνικής της διάστασης αποτελούν βασική προτεραιότητα για την παρούσα Επιτροπή.Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υλοποιεί την υπόσχεσή της εγκρίνοντας την πρότασή της για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Ο πυλώνας ορίζει 20 βασικές αρχές και καίρια δικαιώματα για τη στήριξη της καλής λειτουργίας και της δίκαιης διάστασης των αγορών εργασίας και των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας. Ο πυλώνας σχεδιάστηκε ως οδηγός για μια ανανεωμένη διαδικασία ανοδικής σύγκλισης, με σκοπό την επίτευξη καλύτερων συνθηκών ζωής και εργασίας στην Ευρώπη. Ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων προορίζεται κατ’ αρχήν για τη ζώνη του ευρώ, αλλά μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ που επιθυμούν να αποτελέσουν μέρος του.Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Jean-Claude Juncker δήλωσε: «Από την αρχή της θητείας μου ως προέδρου της Επιτροπής προσπαθώ να φέρω τις κοινωνικές προτεραιότητες στη θέση που τους αρμόζει, στο επίκεντρο των εργασιών της Ευρώπης.Με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και την πρώτη σειρά πρωτοβουλιών που τον συνοδεύουν, υλοποιούμε τις υποσχέσεις μας και ανοίγουμε ένα νέο κεφάλαιο. Θέλουμε να γράψουμε αυτό το κεφάλαιο μαζί: τα κράτη μέλη, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, οι κοινωνικοί εταίροι και η κοινωνία των πολιτών καλούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Ευελπιστώ ο πυλώνας να εγκριθεί στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο πριν από το τέλος του τρέχοντος έτους».Ο πυλώνας καταρτίστηκε από την Επιτροπή, με επικεφαλής τον αντιπρόεδρο κ. Dombrovskis και την επίτροπο κ. Thyssen, σε στενή διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη σε όλα τα επίπεδα. Επιβεβαιώνει εκ νέου δικαιώματα που περιέχονται ήδη στο ενωσιακό και το διεθνές νομικό κεκτημένο και επιπλέον τα συμπληρώνει, ούτως ώστε να ληφθούν υπόψη οι νέες πραγματικότητες. Οι αρχές και τα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον πυλώνα διαρθρώνονται σε τρεις θεματικές: ίσες ευκαιρίες και πρόσβαση στην αγορά εργασίας, δίκαιες συνθήκες εργασίας, και κοινωνική προστασία και κοινωνική ένταξη. Επικεντρώνονται στον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπιστούν οι νέες εξελίξεις στον κόσμο της εργασίας και γενικότερα στην κοινωνία, ούτως ώστε να υλοποιηθεί η υπόσχεση που διατυπώνεται στις Συνθήκες για μια άκρως ανταγωνιστική κοινωνική οικονομία της αγοράς, με στόχο την πλήρη απασχόληση και την κοινωνική πρόοδο.Η εφαρμογή των αρχών και των δικαιωμάτων που ορίζονται στον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων αποτελεί κοινή ευθύνη των κρατών μελών, των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των κοινωνικών εταίρων και άλλων ενδιαφερομένων. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα θα βοηθήσουν να καθοριστεί το πλαίσιο και θα χαράξουν τον δρόμο για την εφαρμογή του πυλώνα, έχοντας πλήρη σεβασμό στις αρμοδιότητες και στις παραδόσεις των κρατών μελών όσον αφορά τον κοινωνικό διάλογο. Για να εφαρμοστούν ορισμένες αρχές και ορισμένα δικαιώματα που περιλαμβάνονται στον πυλώνα, θα απαιτηθούν περαιτέρω νομοθετικές πρωτοβουλίες. Η ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ θα επικαιροποιηθεί, θα συμπληρωθεί και θα εφαρμοστεί πιο αποτελεσματικά, όπου αυτό είναι αναγκαίο.Ήδη σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, παράλληλα με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, δρομολογεί μια σειρά συγκεκριμένων νομοθετικών και μη νομοθετικών πρωτοβουλιών, για παράδειγμα, για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των γονέων και των φροντιστών, για την ενημέρωση των εργαζομένων, καθώς και για την πρόσβαση στην κοινωνική προστασία και τον χρόνο εργασίας. Οι πρωτοβουλίες αυτές είναι ενδεικτικές τόσο της φύσης των θεμάτων που καλύπτονται από τον πυλώνα όσο και του τρόπου με τον οποίο οι αρχές και τα δικαιώματα μπορούν να εφαρμοστούν.Επίσης, δημιουργείται ένας πίνακας αποτελεσμάτων στον κοινωνικό τομέα για την παρακολούθηση των τάσεων και των επιδόσεων των χωρών της ΕΕ σε 12 τομείς και την αξιολόγηση της προόδου προς την κατεύθυνση της «κοινωνικής βαθμολόγησης τριπλού Α» για την ΕΕ στο σύνολό της. Η σχετική ανάλυση θα τροφοδοτείται στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο για τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής.Η εφαρμογή των αρχών και των δικαιωμάτων του πυλώνα είναι μια δυναμική διαδικασία. Ο πυλώνας θα αποτελέσει έμπνευση για τις εργασίες στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου και τις εργασίες για την ολοκλήρωση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, σε συμφωνία με την έκθεση των πέντε Προέδρων. Συγκεκριμένα, ο πυλώνας αναμένεται να επανεκκινήσει τη διαδικασία σύγκλισης στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και ορισμένα δικαιώματα και ορισμένες αρχές θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως κατευθυντήρια γραμμή για τον καθορισμό πιο δεσμευτικών προτύπων για τη ζώνη του ευρώ. Ενδέχεται να ακολουθήσουν στο μέλλον περαιτέρω νομοθετικές και μη νομοθετικές πρωτοβουλίες ως μέρος των ετήσιων προγραμμάτων εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα ευρωπαϊκά ταμεία, ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, θα παράσχουν επίσης χρηματοδοτική στήριξη για την εφαρμογή πολλών βασικών πτυχών του πυλώνα.Επόμενα βήματαΟ πυλώνας παρουσιάζεται σήμερα υπό δύο νομικές μορφές με πανομοιότυπο περιεχόμενο: ως σύσταση της Επιτροπής, με ισχύ από σήμερα, και ως πρόταση για κοινή διακήρυξη από το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή. Σε αυτή τη βάση, η Επιτροπή θα αρχίσει πλέον συζητήσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο με στόχο την επίτευξη ευρείας πολιτικής υποστήριξης και έγκρισης του πυλώνα σε υψηλό επίπεδο.ΙστορικόΗ ΕΕ διαθέτει τα πιο προηγμένα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας του κόσμου, και πληθώρα βέλτιστων πρακτικών και κοινωνικών καινοτομιών, αλλά καλείται να αντιμετωπίσει κοινωνικές προκλήσεις άνευ προηγουμένου και να προσαρμοστεί αναλόγως. Παρόλο που οι οικονομικές και οι κοινωνικές συνθήκες στην Ευρώπη έχουν βελτιωθεί και ο αριθμός των Ευρωπαίων που εργάζονται είναι υψηλότερος από ποτέ, ο αντίκτυπος της κρίσης της τελευταίας δεκαετίας εξακολουθεί να είναι αισθητός, από τη μακροχρόνια ανεργία και την ανεργία των νέων έως τον κίνδυνο της φτώχειας σε πολλά μέρη της Ευρώπης. Εν τω μεταξύ, ο κόσμος της εργασίας και οι κοινωνίες μας αλλάζουν με γοργούς ρυθμούς, με νέες ευκαιρίες και προκλήσεις ως απόρροια της παγκοσμιοποίησης, της ψηφιακής επανάστασης, της μεταβολής των εργασιακών προτύπων και των δημογραφικών εξελίξεων. Οι δημόσιες αρχές σε όλα τα επίπεδα, οι κοινωνικοί εταίροι και η κοινωνίας των πολιτών έχουν κοινή ευθύνη και κοινό συμφέρον να συνεργαστούν για μια πιο ευημερούσα και θωρακισμένη απέναντι στο μέλλον Ευρώπη, όπου συμπορεύονται οι οικονομικές και οι κοινωνικές εξελίξεις.Η κοινωνική Ευρώπη αποτέλεσε εξ αρχής μία από τις προτεραιότητες της Επιτροπής Juncker, όπως αντανακλάται στις πολιτικές κατευθύνσεις που εξέδωσε τον Ιούλιο του 2014. Ο κ. Juncker δήλωσε τα εξής στον λόγο του για την Κατάσταση της Ένωσης τον Σεπτέμβριο του 2015: «Πρέπει να επισπεύσουμε τις εργασίες για τη δημιουργία μιας δίκαιης και αληθινά πανευρωπαϊκής αγοράς εργασίας. (…) Στο πλαίσιο αυτών των προσπαθειών, θα ήθελα να δημιουργηθεί ένας ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων, ο οποίος να λαμβάνει υπόψη τις μεταβαλλόμενες πραγματικότητες στις κοινωνίες της Ευρώπης και στον κόσμο της εργασίας».Ύστερα από την ανακοίνωση αυτή, η Επιτροπή συνεργάστηκε ενεργά με τα κράτη μέλη, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, τους κοινωνικούς εταίρους, την κοινωνία των πολιτών και τους πολίτες, ώστε να καθοριστούν το περιεχόμενο και ο ρόλος του πυλώνα. Τον Μάρτιο του 2016 η Επιτροπή παρουσίασε ένα προκαταρκτικό σχέδιο του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και ξεκίνησε ευρεία δημόσια διαβούλευση με στόχο τη συγκέντρωση απόψεων, η οποία ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 2017 με διάσκεψη υψηλού επιπέδου.Με βάση τις πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν στο πλαίσιο της διαβούλευσης, η Επιτροπή υποβάλλει πλέον την πρότασή της για έναν ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, με τον οποίο παρέχονται νέα και αποτελεσματικότερα δικαιώματα στους πολίτες. Ο πυλώνας εμπνέεται άμεσα από τον πλούτο των πρακτικών σε ολόκληρη την Ευρώπη, και αξιοποιεί την ισχυρή νομοθεσία που υφίσταται σε ενωσιακό και διεθνές επίπεδο.