ΔΕΕ – Πώληση οικοπέδων που εντάχθηκαν στην ατομική περιουσία φυσικού προσώπου που ασκεί το επάγγελμα του ανεξάρτητου εργολάβου – Υποκείμενος στον φόρο που ενεργεί υπό την ιδιότητά του
Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (δεύτερο τμήμα) της 9ης Ιουλίου 2015
Εναρμόνιση των φορολογικών νομοθεσιών — Κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας — Πράξεις υποκείμενες στον φόρο — Πώληση οικοπέδων τα οποία είναι ενταγμένα στην ατομική περιουσία ανεξάρτητου εργολάβου — Εμπίπτει — Προϋπόθεση
(Οδηγία 77/388 του Συμβουλίου, άρθρα 2, σημείο 1, και 4 §§ 1 και 2)
Τα άρθρα 2, σημείο 1, και 4, παράγραφος 1, της έκτης οδηγίας 77/388, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών, έχουν την έννοια ότι στην περίπτωση που υποκείμενος στον φόρο αγόρασε οικόπεδα, ορισμένα από τα οποία εντάχθηκαν στην ατομική του περιουσία και άλλα στην περιουσία της επιχειρήσεώς του, και στο σύνολο των οικοπέδων αυτών κατασκεύασε, υπό την ιδιότητα του υποκειμένου στον φόρο, εμπορικό κέντρο το οποίο πώλησε στη συνέχεια, καθώς και τα οικόπεδα επί των οποίων ανεγέρθηκε το εμπορικό κέντρο, η πώληση των οικοπέδων που εντάχθηκαν στην ατομική περιουσία του εν λόγω υποκείμενου στον φόρο υπόκειται στον φόρο προστιθέμενης αξίας, καθόσον ο υποκείμενος αυτός στον φόρο, κατά την εν λόγω πράξη, ενήργησε υπό την ιδιότητά του αυτήν.
Πράγματι, δεδομένου ότι οι εξ επαχθούς αιτίας πράξεις που πραγματοποιεί ο υποκείμενος στον φόρο υπόκεινται κατ’ αρχήν στον φόρο προστιθέμενης αξίας εάν αυτός ενήργησε υπό την ιδιότητά του αυτή, πρέπει ακόμη η εν λόγω πώληση, εκτός από την ένταξή της στην ατομική περιουσία, να μην έχει πραγματοποιηθεί από τον συγκεκριμένο υποκείμενο στον φόρο στο πλαίσιο της ασκήσεως της οικονομικής δραστηριότητάς του, αλλά στο πλαίσιο της διαχειρίσεως της ατομικής περιουσίας του.
Συναφώς, είναι βεβαίως αληθές ότι η άσκηση απλώς του δικαιώματος κυριότητας από τον φορέα του δεν μπορεί, αυτή καθαυτήν, να θεωρηθεί ότι αποτελεί οικονομική δραστηριότητα. Αντιθέτως, όσον αφορά την πώληση οικοπέδου προς οικοδόμηση, συνιστά προσήκον κριτήριο εκτιμήσεως το γεγονός ότι ο ενδιαφερόμενος έλαβε ενεργώς μέτρα για την εμπορική εκμετάλλευση περιουσιακών στοιχείων χρησιμοποιώντας παρόμοια μέσα με εκείνα που διαθέτει ένας παραγωγός, έμπορος ή παρέχων υπηρεσίες, κατά την έννοια του άρθρου 4, παράγραφος 2, της έκτης οδηγίας, όπως, μεταξύ άλλων, η εκτέλεση στα εν λόγω οικόπεδα προπαρασκευαστικών εργασιών για την αξιοποίησή τους καθώς και η χρησιμοποίηση αποδεδειγμένων μέσων εμπορικής εκμεταλλεύσεως. Πράγματι, οι πρωτοβουλίες αυτές δεν εντάσσονται συνήθως στο πλαίσιο της διαχειρίσεως ιδιωτικής περιουσίας, οπότε η παράδοση γηπέδου προοριζόμενου για ανοικοδόμηση δεν μπορεί να θεωρηθεί σε μια τέτοια περίπτωση ως άσκηση απλώς του δικαιώματος ιδιοκτησίας από τον φορέα του.
Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (δεύτερο τμήμα) αποφαίνεται:
Τα
άρθρα 2, σημείο 1, και 4, παράγραφος 1, της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ
του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 1977, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών
των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών ─ Κοινό
σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση, έχουν την
έννοια ότι σε περιστάσεις όπως αυτές της υποθέσεως της κύριας δίκης,
υπό τις οποίες υποκείμενος στον φόρο αγόρασε οικόπεδα, ορισμένα από τα
οποία εντάχθηκαν στην ατομική του περιουσία και άλλα στην περιουσία της
επιχειρήσεώς του, και στο σύνολο των οικοπέδων αυτών κατασκεύασε, υπό
την ιδιότητα του υποκειμένου στον φόρο, εμπορικό κέντρο το οποίο πώλησε
στη συνέχεια, καθώς και τα οικόπεδα επί των οποίων ανεγέρθηκε το
εμπορικό κέντρο, η πώληση των οικοπέδων που εντάχθηκαν στην ατομική
περιουσία του εν λόγω υποκείμενου στον φόρο πρέπει να υπαχθεί στον ΦΠΑ,
καθόσον ο υποκείμενος αυτός στον φόρο, κατά την εν λόγω πράξη, ενήργησε
υπό την ιδιότητά του αυτήν.