Γ.Σ.Ε.Ε.: Λευκή Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Μέλλον της Ευρώπης: Συζήτηση της ΕΟΚΕ και της ΟΚΕ με την οργανωμένη κοινωνία των πολιτών στην Ελλάδα
Γ.Σ.E.E.ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΡΓΑΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ7/6/2017Λευκή Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Μέλλον της Ευρώπης: Συζήτηση της ΕΟΚΕ και της ΟΚΕ με την οργανωμένη κοινωνία των πολιτών στην ΕλλάδαΗ Λευκή Βίβλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μέλλον της Ευρώπης, ήταν το θέμα συζήτησης της ΕΟΚΕ σε συνεργασία με την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή της χώρας μας και την οργανωμένη κοινωνία των πολιτών στην Ελλάδα.Στην εκδήλωση την ΓΣΕΕ εκπροσώπησε ο Γραμματέας Νεολαίας της Συνομοσπονδίας Γιάννης Πούπκος.Σας επισυνάπτουμε την ομιλία του Γραμματέα Νεολαίας της ΓΣΕΕ.ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝΣτο πλαίσιο αυτό είναι πολύ χρήσιμη και η πρωτοβουλία της ΕΟΚΕ και της ΟΚΕ να ανοίξει αυτή τη συζήτηση και στη χώρα μας.Η Λευκή Βίβλος της Επιτροπής, με τα 5 ενδεικτικά σενάρια για το μέλλον της Ευρώπης είναι μια πρόκληση και ένα σοβαρό πεδίο προβληματισμού για όλους. ‘Όχι μόνο γι’ αυτά που περιέχει αλλά κυρίως γι’ αυτά που κατά τη γνώμη μας αποσιωπά και παραλείπει. Εμείς θέλουμε μια συζήτηση ουσιαστική και σε βάθος. Χωρίς να ωραιοποιούνται καταστάσεις και χωρίς να παραλείπονται κρίσιμες διαστάσεις. Μια συζήτηση το αποτέλεσμα της οποίας πραγματικά να δεσμεύσει τα όργανα της Ε.Ε, δίνοντας όραμα και προοπτική στους πολίτες της Ευρώπης. Η πρώτη μας παρατήρηση είναι ότι λείπει από τη Λευκή Βίβλο μια σοβαρή διάγνωση των προβλημάτων, των κρίσιμων προκλήσεων της Ε.Ε. και μια θαρραλέα αυτοκριτική. Γιατί, λόγου χάρη, είμαστε σήμερα μια Ε.Ε των 27 και όχι των 28 και μια χώρα-ιδρυτικό μέλος αποφάσισε να αποχωρήσει; Γιατί οι πολιτικές και οι πρακτικές της Ε.Ε. γίνονται όλο και λιγότερο θελκτικές για τους Ευρωπαίους πολίτες κυρίως για τους οικονομικά ασθενέστερους και τη νέα γενιά;Γιατί το αρχικό «δημοκρατικό έλλειμμα» της Ε.Ε όχι μόνο δεν ξεπεράστηκε, αλλά μεταλλάχθηκε σε ένα σοβαρό έλλειμμα διαφανούς και δημοκρατικής διακυβέρνησης, σε ένα έλλειμμα κοινωνικής και αναπτυξιακής δικαιοσύνης; Γιατί, για να θυμηθούμε τη «Φάρμα των ζώων» του Οργουελ, ενώ όλες οι χώρες-μέλη είναι θεσμικά ίσες, κάποιες να φιλοδοξούν να είναι «πιο ίσες από τους ίσους», επιβάλλοντας τις πολιτικές τους ανάλογα με τα δικά τους και μόνο συμφέροντα; Οι απαντήσεις σε αυτά τα αιχμηρά μεν αλλά κρίσιμα δε ερωτήματα θα δώσουν, πιστεύω, το πλαίσιο των ουσιαστικών επιλογών που πρέπει να κάνει η Ε.Ε, για να διασφαλίσει το μέλλον και την προοπτική της. Για μας, τα συνδικάτα και τη ΓΣΕΕ, οι αναγκαίες επιλογές δεν νοούνται χωρίς την κοινωνική Ευρώπη, που δυστυχώς απουσιάζει από όλα τα σενάρια της Λευκής Βίβλου. Εδώ και χρόνια παρατηρείται σημαντική υποχώρηση της κοινωνικής διάστασης έναντι της οικονομικής-νομισματικής, με αποτέλεσμα να έχει σοβαρά πληγεί το κοινωνικό πρόσωπο της Ευρώπης το οποίο πρέπει να αποκατασταθεί. Η οικονομική κρίση, οι πολιτικές λιτότητας, το υψηλό ποσοστό ανεργίας, η διεύρυνση των ανισοτήτων, παράλληλα με την αδυναμία διαχείρισης του προσφυγικού και της τρομοκρατίας έχουν πυροδοτήσει αυξημένη δυσαρέσκεια. Μια κρίση εμπιστοσύνης στη σημερινή ΕΕ από την πλευρά των εργαζομένων και μεγάλης μερίδας των ευρωπαίων πολιτών. Αυτοί πλέον βλέπουν την Ένωση όχι ως ευκαιρία βελτίωσης της ευημερίας και επίλυσης των προβλημάτων τους, αλλά ως απειλή που τους οδηγεί σε συρρίκνωση του επιπέδου διαβίωσης, στην ανεργία, στον κοινωνικό αποκλεισμό και στην φτωχοποίηση μέσω των πολιτικών λιτότητας και δημοσιονομικής πειθαρχίας. Συνολικά, κανένα από τα προτεινόμενα σχέδια δεν μας ικανοποιεί. Για εμάς ως συνδικάτα και ως ΓΣΕΕ το όποιο σενάριο τελικά επιλεγεί πρέπει να περιλαμβάνει συγκεκριμένες προβλέψεις που να δίνουν ξεκάθαρη και δεσμευτική απάντηση στα ερωτήματα που προαναφέραμε.Εμείς υποστηρίζουμε ότι ως ελάχιστη βάση απαιτούνται: • Ολοκλήρωση της δέσμης πολιτικών για την οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή. Με σαφή ενίσχυση του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου που σήμερα υποσκάπτεται και υποχωρεί. • Έμφαση στους κοινωνικούς και όχι μόνο στους οικονομικούς δείκτες και στη δημοσιονομική και νομισματική σταθερότητα, με σαφή πρόβλεψη για εξαίρεση των κοινωνικών δαπανών από τους δημοσιονομικούς στόχους.• Θεσμική ολοκλήρωση της πολιτικής ένωσης με ενίσχυση της δημοκρατικής νομιμοποίησης καθώς και των εξουσιών του Ευρωκοινοβουλίου. Έτσι θα αντιμετωπιστεί το έλλειμμα ενημέρωσης και δημοκρατίας που παρατηρείται σήμερα. Με μεγαλύτερη και ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών, των εργαζομένων και της κοινωνίας των πολιτών στα ευρωπαϊκά δρώμενα. Με λογοδοσία και διαφάνεια σε όλα τα όργανα της ΕΕ. • Αναθεώρηση της βασικής αποστολής της ΕΚΤ, η οποία πρέπει να διευρυνθεί, ενσωματώνοντας τον στόχο της πλήρους και ποιοτικής απασχόλησης. Το ενιαίο νόμισμα να στηριχθεί σε μια βιώσιμη οικονομική αλλά και κοινωνική πολιτική, που να προάγει συγκλίσεις και όχι αποκλίσεις. • Η ευρωπαϊκή εσωτερική ζήτηση να ενισχυθεί για να επιτευχθεί δίκαιη ανάπτυξη, χωρίς ανισότητες και αποκλεισμούς. Στις χώρες της ΕΕ τα τελευταία χρόνια οι μισθοί έχουν σημαντικά και αποδεδειγμένα υστερήσει σε σχέση με την παραγωγικότητα, ενώ το κόστος ζωής έχει αυξηθεί. Χρειάζεται γενική βελτίωση των αμοιβών των ευρωπαίων εργαζομένων (ήδη τα ευρωπαϊκά συνδικάτα έχουν ξεκινήσει την καμπάνια general pay rise for European workers), με ενίσχυση της συλλογικής διαπραγμάτευσης όπου αυτή λειτουργεί, με την άμεση αποκατάστασή της, σε όλα τα επίπεδα, όπου αυτή έχει αποδιαρθρωθεί, όπως συμβαίνει λ.χ. στην Ελλάδα. • Να βελτιωθούν, όπου απαιτείται, οι ελάχιστοι – κατώτατοι μισθοί και να διασφαλιστεί ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων των εργαζομένων, που αποτελούν την καρδιά του κοινωνικού κεκτημένου και να ενισχυθεί ο κοινωνικός διαλόγος.• Να ενεργοποιηθεί πανευρωπαϊκά το Human Rights Impact Assessment. Αν λ.χ. στη χώρα μας είχαν μετρηθεί και ληφθεί υπόψη οι κοινωνικές επιπτώσεις των μνημονίων, πολλά θα είχαν ήδη αναθεωρηθεί. • Να στηριχθεί αποφασιστικά η πλήρης, ασφαλής και ποιοτική απασχόληση και όχι οι «ευέλικτες» μορφές εργασίας, η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας και η εσωτερική υποτίμηση, που οδηγούν σε φτωχοποίηση μεγάλο μέρος των εργαζομένων και της κοινωνίας. • Να υπάρξει αποφασιστική ανάσχεση της αδήλωτης εργασίας, αλλά και των αθέμιτων διακρίσεων στην αγορά εργασίας πχ στις αμοιβές (στη χώρα μας επιβλήθηκε υποκατώτατος μισθός για τους νέους, διαφορετικός από τη συμφωνία των κοινωνικών εταίρων και χαμηλότερος κατά 10% του εθνικού κατώτατου).• Να διασφαλιστεί ένα επαρκές πλαίσιο προστασίας των ανέργων (κυρίως των νέων και των μακροχρόνια ανέργων που αποτελούν την πλειοψηφία), των συνταξιούχων, των φτωχών και κοινωνικά αποκλεισμένων ώστε να έχουν ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης. • Να ενισχυθεί και να θεσπιστεί με καθολικά δεσμευτικό όμως χαρακτήρα ο «Ευρωπαϊκός Πυλώνας Κοινωνικών Δικαιωμάτων» που ήδη έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Να μην αποτελέσει απλώς ένα αντίμετρο στις επιπτώσεις της λιτότητας, αλλά αναπόσπαστο μέρος της συνολικής στρατηγικής για το σχεδιασμό του μέλλοντος της Ευρώπης.• Η «κοινωνική οικονομία», όπως περιγράφεται από τον Jacques Delors, πρέπει να ξαναβρεί τη θέση της στον πυρήνα των βασικών θέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.• Να ενισχυθούν και να ολοκληρωθούν οι πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας και εμπιστοσύνης. • Να υπάρξει ολοκληρωμένη και αλληλέγγυα πολιτική για τη μετανάστευση και την πολιτική ασύλου, στο πλαίσιο της δίκαιης κατανομής βαρών και ουσιαστική, κοινή προστασία των εξωτερικών συνόρων. Είναι προφανές από τα παραπάνω ότι είμαστε αντίθετοι σε σχέδια που καθιστούν ως βασικό λόγο ύπαρξης και λειτουργίας της Ε.Ε. τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς και μόνο. Αποκλείουμε κάθε σενάριο που θα οδηγεί την ΕΕ να απέχει ή να πράττει λιγότερα σε τομείς που αφορούν στις πολιτικές απασχόλησης ή της κοινωνικής πολιτικής, στη δημόσια υγεία και στην περιφερειακή ανάπτυξη. Το ίδιο ισχύει για πολιτικές που εισάγουν εκπτώσεις στα πρότυπα προστασίας της ασφαλείας στην εργασία, της υγείας, των καταναλωτών και του περιβάλλοντος. Συμπερασματικά κανένα από τα προτεινόμενα στη Λευκή Βίβλο σενάρια δεν φαίνεται τολμηρό, ούτε περιέχει αυτό που εμείς οι εργαζόμενοι, τα συνδικάτα και η κοινωνία των πολιτών επιθυμούμε: μια δικαιότερη, πιο δημοκρατική και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη. Σε κανένα από αυτά η κοινωνική διάσταση της Ευρώπης δεν έχει τη θέση που της αξίζει. Αντίθετα, εμείς στηρίζουμε ένα σχέδιο που θα οδηγεί στην εμβάθυνση της ενοποίησης, με επίκεντρο την κοινωνία και τον πολίτη. Που να τοποθετεί τον άνθρωπο στην καρδιά της δράσης της, όπως αναφέρεται στο Προοίμιο του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ένωσης. Σε μια ομόσπονδη Ευρώπη με σεβασμό της ισοτιμίας όλων των χωρών-μελών της,• που θα επαναφέρει τη βασική επιταγή για στενότερη ένωση μεταξύ των λαών της Ευρώπης, εξαλείφοντας τους ηγεμονισμούς και τις πολιτικές διαχωριστικές γραμμές που τελευταία έχουν διευρυνθεί. • που θα μειώνει τις οικονομικές ανισότητες ανάμεσα στον Ευρωπαϊκό Βορρά και τον ευρωπαϊκό Νότο, ανάμεσα στις πλεονασματικές και στις ελλειμματικές. • που θα προτάσσει την πολιτική της ανάπτυξης και των πραγματικά προοδευτικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αντί να στηρίζεται κυρίως σε μονοδιάστατους κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας. Η στροφή σε μια πραγματικά ενωμένη και συνεκτική κοινωνική Ευρώπη είναι αδήριτη ανάγκη, αν δεν θέλουμε να κατασπαταληθεί το συσσωρευμένο, μετά και από την εμπειρία δύο παγκόσμιων πολέμων, κοινό πολιτικό, κοινωνικό και αξιακό κεφάλαιο της Ευρώπης. Για να μπει φραγμός σε λογικές ξενοφοβίας και ανέγερσης φραχτών.Η Ευρώπη δεν μπορεί να ξαναγυρίσει σε πράγματα που έχει δοκιμάσει και τα έχει απορρίψει ως καταστροφικά όπως η Ακροδεξιά και ο άκρατος εθνικισμός.Ο Λορέντσο Βιβιάνι, καθηγητής Πολιτικής Κοινωνιολογίας έχει πει :»Όταν η κοινωνία μεταλλάσσεται, η δημοκρατία συσπάται. Αλλά αυτό δεν είναι απαραιτήτως κακό, εάν η κατάληξη είναι μια ανανεωμένη δημοκρατία».Το ίδιο θέλουμε να συμβεί για την Ευρώπη. Θέλουμε μια ανανεωμένη Ευρώπη. Η Ε.Ε. χρειάζεται μια νέα εκκίνηση. Θέλουμε ανανεωμένες πολιτικές, σε νέες βάσεις και με τολμηρό σχέδιο, που να οδηγήσουν σε περισσότερη αλλά και ταυτόχρονα πιο δίκαιη, πιο δημοκρατική και πιο κοινωνική Ευρώπη. Μια Ευρώπη που θα διασφαλίσει ένα καλύτερο κοινό μέλλον για όλους τους ευρωπαίους πολίτες, θα διευρύνει τη δημοκρατία και κυρίως θα παρέχει καλύτερες συνθήκες εργασίας και ζωής για τη νέα γενιά. Μια ζωή για τους νέους ανθρώπους καλύτερη από εκείνη που είχαν οι γονείς τους.Αυτό είναι για μάς το στοίχημα, αυτή είναι η, θα τολμούσα να πω υπαρξιακή πρόκληση για την Ευρώπη που θέλουμε!!!