Το μέλλον των οικονομικών της ΕΕ: ομάδα υψηλού επιπέδου παρουσιάζει προτάσεις για την απλούστευση της πρόσβασης στα ταμεία της ΕΕ

H ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων για την πολιτική συνοχής παρουσίασε την τελική της έκθεση σχετικά με ένα απλουστευμένο πλαίσιο για τα ταμεία της ΕΕ μετά το 2020.Αν και τα επιτεύγματα της πολιτικής συνοχής της ΕΕ είναι αναντίρρητα θετικά, ο σημερινός όγκος κανόνων δεν διευκολύνει πάντα τις τοπικές αρχές που διαχειρίζονται τα κονδύλια της ΕΕ ούτε τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση. Συνεπώς, η απλούστευση είναι ουσιαστικής σημασίας και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει με ποιο τρόπο θα μπορούσε να απλουστεύσει περαιτέρω την πρόσβαση στα ταμεία της ΕΕ στο δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2020.Αυτό είναι το κύριο μήνυμα που επιδιώκει να δώσει η ομάδα υψηλού επιπέδου για την απλούστευση στο πλαίσιο της συζήτησης σχετικά με το μέλλον των οικονομικών της ΕΕ που δρομολόγησε η Επιτροπή στις 28 Ιουνίου, με ένα ειδικό έγγραφο προβληματισμού, το τελικό έγγραφο μιας σειράς πέντε εγγράφων προβληματισμού που δημοσιεύθηκαν ύστερα από τη έκδοση από την Επιτροπή της λευκής βίβλου για το μέλλον της Ευρώπης την 1η Μαρτίου.Ο κ. Günther H. Oettinger, επίτροπος αρμόδιος για τον προϋπολογισμό και τους ανθρώπινους πόρους, δήλωσε τα εξής: «Οι πολίτες περιμένουν περισσότερα από την ΕΕ – αλλά ο προϋπολογισμός της μειώνεται. Για να επιλύσουμε το δίλημμα αυτό, πρέπει να αξιοποιούμε στο μέγιστο κάθε ευρώ που δαπανούμε. Και οι απλούστεροι κανόνες οδηγούν σε καλύτερη αξιοποίηση των πόρων που δαπανούμε.»Η κ. Corina Creţu, επίτροπος αρμόδια για θέματα περιφερειακής πολιτικής, δήλωσε τα εξής: «Λιγότεροι και απλούστεροι κανόνες σημαίνει καλύτερα αποτελέσματα και λιγότερα λάθη. Ας επικεντρωθούμε σε αυτό που έχει σημασία: τη βελτίωση της ζωής των πολιτών παντού στην Ευρώπη.»Η κ. Marianne Thyssen, επίτροπος απασχόλησης, κοινωνικών υποθέσεων, δεξιοτήτων και εργασιακής κινητικότητας, δήλωσε: «Η αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού για απλούστευση θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση χρημάτων και χρόνου που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την τόνωση της κοινωνικής σύγκλισης σε ολόκληρη την Ευρώπη.»Ο πρόεδρος της ομάδας υψηλού επιπέδου, κ. Siim Kallas, δήλωσε τα εξής: «Η απλούστευση της πρόσβασης τα ταμεία συνοχής της ΕΕ και η χρήση τους θα συμβάλουν, δίχως αμφιβολία, στο να έρθουν οι πολίτες πιο κοντά στην ΕΕ.»Σύμφωνα με την ομάδα, η σημερινή αρχιτεκτονική των κανόνων είναι αποτελεσματική αλλά χρειάζεται ένα καλό ξεκαθάρισμα. Θα πρέπει να διατηρηθεί η επιμερισμένη διαχείριση ούτως ώστε να διασφαλίζεται η αμοιβαία εμπιστοσύνη και ο αμοιβαίος ενστερνισμός των κοινών στόχων για ανάπτυξη και απασχόληση. Όμως, οι απλούστεροι κανόνες είναι οι ολιγάριθμοι κανόνες· η ομάδα προτείνει κανόνες που πρέπει να απαλειφθούν ή να μειωθούν δραστικά.Θα πρέπει να εναρμονιστούν οι κανόνες των διαφόρων ταμείων και μέσων της ΕΕ όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις, τις δημόσιες συμβάσεις και τις μεθόδους ανάκτησης των δαπανών, ούτως ώστε να διευκολύνονται οι συνέργειες και να παρέχεται στους δικαιούχους η δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση του ίδιου έργου από διαφορετικές πηγές πόρων της ΕΕ. Για παράδειγμα, η εφαρμογή των ίδιων κανόνων στην πολιτική συνοχής και στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) θα διευκόλυνε την πρόσβαση των μικρών επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση.Θα πρέπει να προβλεφθεί ένα ακόμη απλούστερο πλαίσιο για όλα τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες, με την προϋπόθεση ότι θα πληρούν ορισμένα κριτήρια: αξιόπιστα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου· σημαντική εθνική συγχρηματοδότηση προκειμένου να παρέχονται κίνητρα για χρηστή αξιοποίηση των κονδυλίων· προσδιορισμός των βασικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που πρέπει να πραγματοποιηθούν και επικέντρωση σε λίγους τομείς προτεραιότητας για να είναι δυνατή η επίτευξη αποτελεσμάτων.Στην περίπτωση αυτή, οι κανόνες των Βρυξελλών θα πρέπει να περιορίζονται στις στρατηγικές επενδυτικές προτεραιότητες και αρχές για τη χρήση των κονδυλίων. Τα κονδύλια της ΕΕ θα παρέχονταν μέσω των υφιστάμενων εθνικών διοικητικών μηχανισμών και οι ελεγκτικές εργασίες της Επιτροπής θα ήταν περιορισμένες. Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα συμφωνούσαν επί των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα έπρεπε να πραγματοποιηθούν και επί των συγκεκριμένων αποτελεσμάτων που θα συνεπάγονταν ανάκτηση εξόδων.Η απλούστευση έχει ήδη αποδειχθεί επιτυχημένο εγχείρημα: σήμερα ο επίτροπος Oettinger παρουσίασε τρεις εκθέσεις σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού της ΕΕ το 2016. Ένα από τα διδάγματα είναι ότι οι απλουστευμένοι κανόνες της ΕΕ διευκολύνουν τις τοπικές αρχές, τους αγρότες και τις επιχειρήσεις στην αποτελεσματική και ορθή χρήση των κονδυλίων της ΕΕ. Στο ίδιο πνεύμα, η Επιτροπή πρότεινε, τον Σεπτέμβριο του 2016, την απλούστευση των κανόνων βάσει των οποίων τα κράτη μέλη και άλλοι δικαιούχοι λαμβάνουν χρηματοδότηση από την ΕΕ.ΙστορικόΗ Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγκρότησε, το 2015, ομάδα υψηλού επιπέδου για να εντοπίσει τις δυνατότητας που υπάρχουν για κατάργηση των κανόνων της πολιτικής συνοχής που ενέχουν περιττή πολυπλοκότητα, εν όψει τόσο της ενδιάμεσης αναθεώρησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) για την περίοδο 2014-2020, στην οποία η εν λόγω ομάδα συνέβαλε ουσιαστικά, όσο και του δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο μετά το 2020.Ο πρόεδρος της ομάδας υψηλού επιπέδου, κ. Siim Kallas, έχει διατελέσει αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιος για διοικητικά θέματα, θέματα εσωτερικού ελέγχου και καταπολέμησης της απάτης και θέματα μεταφορών. Εκτός από την «εσωτερική» εμπειρογνωμοσύνη που διαθέτει σχετικά με τα ταμεία της ΕΕ, η θητεία του ως πρωθυπουργού και υπουργού Οικονομικών της Εσθονίας επιτρέπει στον κ. Siim Kallas να έχει μια μοναδική θεώρηση σχετικά με το πώς η χρηματοδότηση της ΕΕ μπορεί να συνδυαστεί κατά τον βέλτιστο δυνατό τρόπο με επιτόπιες μεταρρυθμίσεις ούτως ώστε να επιτευχθεί οικονομική ανάπτυξηΤα δώδεκα μέλη της ομάδας υψηλού επιπέδου εκπροσωπούν εθνικές και περιφερειακές αρχές, καθώς και τον ιδιωτικό τομέα. Όλα τους διαθέτουν προσωπική πείρα από τις επαφές τους με τα ταμεία της ΕΕ, καθώς και πρωτότυπες ιδέες για τη μεταρρύθμιση του συστήματος.