Το ΔΕΕ αναιρεί απόφαση προστίμου ύψους 1,06 δισεκατομμυρίου ευρώ στην Intel

Λουξεμβούργο, 6 Σεπτεμβρίου 2017Απόφαση στην υπόθεση C-413/14Intel Corporation Inc. κατά ΕπιτροπήςΤο Δικαστήριο αναιρεί την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου με την οποία είχε επικυρωθεί η επιβολή προστίμου ύψους 1,06 δισεκατομμυρίου ευρώ από την Επιτροπή στην Intel για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσηςΗ υπόθεση αναπέμπεται στο Γενικό Δικαστήριο, προκειμένου αυτό να εξετάσει τα επιχειρήματα τηςIntel σχετικά με το αν οι επίμαχες εκπτώσεις ήταν ικανές να περιορίσουν τον ανταγωνισμόΜε απόφαση της 13ης Μαΐου 2009 ¹, η Επιτροπή επέβαλε στην αμερικανική εταιρία κατασκευής μικροεπεξεργαστών Intel πρόστιμο ύψους 1.06 δισεκατομμυρίου ευρώ, για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης στην αγορά των επεξεργαστών ² x86 ³, κατά παράβαση των κανόνων ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ).Επιπλέον, η Επιτροπή διέταξε την Intel να παύσει αμέσως την παράβαση, εφόσον αυτή συνεχιζόταν.Κατά την Επιτροπή, η Intel καταχράστηκε τη δεσπόζουσα θέση που κατείχε στην παγκόσμια αγορά των επεξεργαστών x86 από τον Οκτώβριο του 2002 έως τον Δεκέμβριο του 2007, θέτοντας σε εφαρμογή στρατηγική η οποία αποσκοπούσε στον αποκλεισμό του μόνου σοβαρού ανταγωνιστή της, της Advanced Micro Devices (AMD) ⁴, από την αγορά.Η Επιτροπή εκτίμησε ότι η Intel κατείχε δεσπόζουσα θέση, επειδή, αφενός, το μερίδιο αγοράς της ανερχόταν τουλάχιστον σε 70 % και, αφετέρου, η είσοδος νέων ανταγωνιστών και η ανάπτυξή τους στην αγορά ήταν εξαιρετικά δυσχερής, εξαιτίας των απαιτούμενων μη ανακτήσιμων επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη, σε δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και στις απαιτούμενες εγκαταστάσεις παραγωγής.Κατά την Επιτροπή, η καταχρηστική συμπεριφορά ⁵ συνίστατο σε διάφορα μέτρα που είχε λάβει η Intel έναντι των πελατών της (των κατασκευαστών ηλεκτρονικών υπολογιστών) και της ευρωπαϊκής επιχείρησης λιανικής πώλησης μικροηλεκτρονικών συσκευών Media-Saturn-Holding. Συγκεκριμένα, η Intel χορηγούσε εκπτώσεις στους τέσσερις μεγαλύτερους κατασκευαστές υπολογιστών (Dell, Lenovo, HP και NEC), υπό τον όρο ότι θα καλύπτουν το σύνολο ή μέρος των αναγκών τους σε επεξεργαστές x86 από αυτή. Ομοίως, η Intel κατέβαλλε στη Media-Saturn χρηματικά ποσά υπό τον όρο ότι αυτή θα πωλεί αποκλειστικά υπολογιστές εξοπλισμένους με επεξεργαστές x86 της Intel. Κατά την Επιτροπή, οι εν λόγω εκπτώσεις και πληρωμές εξασφάλιζαν την πίστη των τεσσάρων προαναφερθέντων κατασκευαστών και της Media-Saturn, με συνέπεια να  περιορίζεται κατά πολύ η δυνατότητα των ανταγωνιστών της Intel να μετέχουν στον ανταγωνισμόμε βάση τα προτερήματα των επεξεργαστών x86 κατασκευής τους. Η αντίθετη στον ανταγωνισμό συμπεριφορά της Intel συνέτεινε στον περιορισμό των επιλογών των καταναλωτών, καθώς και των κινήτρων για καινοτομία.Βάσει των κατευθυντήριων γραμμών του 2006, η Επιτροπή επέβαλε στην Intel πρόστιμο 1,06 δισεκατομμυρίου ευρώ. Η Intel άσκησε ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσφυγή κατά της απόφασης της Επιτροπής, με αίτημα την ακύρωση της εν λόγω απόφασης ή, τουλάχιστον, τη σημαντική μείωση του προστίμου ⁶.Με απόφαση της 12ης Ιουνίου 2014 ⁷, το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε εξ ολοκλήρου την προσφυγή της Intel.Η Intel άσκησε ενώπιον του Δικαστηρίου αίτηση αναίρεσης κατά της απόφασης του Γενικού Δικαστηρίου. Κατά την Intel, το Γενικό Δικαστήριο υπέπεσε σε νομικό σφάλμα, διότι παρέλειψε να εξετάσει τις επίμαχες εκπτώσεις υπό το πρίσμα όλων των περιστάσεων της υπόθεσης. Σχετικά με την αιτίαση αυτή, το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι το Γενικό Δικαστήριο επικύρωσε την επιχειρηματολογία της Επιτροπής κατά την οποία οι εκπτώσεις υπέρ πιστών πελατών οι οποίες χορηγούνται από κατέχουσα δεσπόζουσα θέση επιχείρηση έχουν εκ φύσεως την ικανότητα να περιορίζουν τον ανταγωνισμό, οπότε δεν είναι απαραίτητο να εξεταστούν όλες οι περιστάσεις της υπόθεσης ούτε, ειδικότερα, να εφαρμοστεί το κριτήριο του εξίσου αποτελεσματικού ανταγωνιστή (γνωστού ως «as efficient competitor test» στα αγγλικά).Το Δικαστήριο επισημαίνει ότι η Επιτροπή, ενώ τόνισε ότι οι επίμαχες εκπτώσεις είχαν εκ φύσεως την ικανότητα να περιορίζουν τον ανταγωνισμό, εντούτοις προέβη, με την απόφασή της, σε διεξοδική εξέταση των περιστάσεων της υπόθεσης, κατόπιν της οποίας κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένας εξίσου αποτελεσματικός ανταγωνιστής θα ήταν υποχρεωμένος να ορίσει μη βιώσιμες τιμές και ότι, ως εκ τούτου, οι επίμαχες εκπτώσεις θα μπορούσαν να έχουν ως συνέπεια τον εκτοπισμό του ανταγωνιστή αυτού από την αγορά. Επομένως, η Επιτροπή θεώρησε το κριτήριο του εξίσου αποτελεσματικού ανταγωνιστή πραγματικά σημαντικό για την εκτίμηση της ικανότητας της επίμαχης πρακτικής να προκαλέσει τον εκτοπισμό των ανταγωνιστών από την αγορά.Το Δικαστήριο έκρινε, ως εκ τούτου, ότι το Γενικό Δικαστήριο ήταν υποχρεωμένο να εξετάσει το σύνολο των επιχειρημάτων που ανέπτυξε η Intel σχετικά με το κριτήριο αυτό (όπως είναι, ιδίως, τα επιχειρήματα σχετικά με τα σφάλματα στα οποία υπέπεσε η Επιτροπή κατά την εφαρμογή του κριτηρίου), πλην όμως το Γενικό Δικαστήριο παρέλειψε να διενεργήσει την εξέταση αυτή. Κατά συνέπεια, το Δικαστήριο αναιρεί την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου λόγω της παράλειψής του αυτής κατά την ανάλυση της ικανότητας των επίμαχων εκπτώσεων ναπεριορίσουν τον ανταγωνισμό.Το Δικαστήριο αναπέμπει την υπόθεση στο Γενικό Δικαστήριο προκειμένου αυτό να εξετάσει, υπό το πρίσμα των επιχειρημάτων της Intel, την ικανότητα των επίμαχων εκπτώσεων να περιορίσουν τον ανταγωνισμό.Κατά τα λοιπά, το Δικαστήριο απέρριψε τα επιχειρήματα της Intel περί ελλείψεως εδαφικής αρμοδιότητας της Επιτροπής να επιβάλει κυρώσεις για την κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, καθώς και περί υπάρξεως διαδικαστικών πλημμελειών που προκάλεσαν την προσβολή των δικαιωμάτων άμυνάς της.—————–1. Περίληψη της απόφασης αυτής δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα C 227 της 22ας Σεπτεμβρίου 2009, σ. 13. Βλ. επίσης ανακοινωθέν τύπου της Επιτροπής IP/09/745 της 13ης Μαΐου 2009 και MEMO/09/400 της 21ης Σεπτεμβρίου 2009.2. Ο επεξεργαστής αποτελεί το βασικό εξάρτημα κάθε υπολογιστή, τόσο από πλευράς συνολικής επίδοσης όσο και από πλευράς κόστους του συστήματος. Συχνά αποκαλείται «εγκέφαλος» του υπολογιστή. Για την κατασκευή επεξεργαστών απαιτούνται δαπανηρές εγκαταστάσεις υψηλής τεχνολογίας.3. Οι μικροεπεξεργαστές που χρησιμοποιούνται στους υπολογιστές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, ήτοι στους CPU x86 και στους CPU διαφορετικής αρχιτεκτονικής. Η αρχιτεκτονική x86 είναι το πρότυπο που έχει σχεδιάσει η Intel για τους CPU που κατασκευάζει, μπορεί δε να στηρίξει τόσο το λειτουργικό σύστημα Windows όσο και το λειτουργικό σύστημαLinux. Το λειτουργικό σύστημα Windows συνδέεται κατά κύριο λόγο με το σύνολο των εντολών x864. Πριν το 2000, υπήρχαν διάφοροι κατασκευαστές επεξεργαστών x86. Ωστόσο, οι περισσότεροι από αυτούς έχουναποσυρθεί από την αγορά.5. Η Επιτροπή θεωρεί ότι πρόκειται για ενιαία και διαρκή παράβαση.6. Το ποσό αυτό καθορίστηκε βάσει της αξίας των πωλήσεων CPU x86 που είχε τιμολογήσει η Intel σε επιχειρήσειςεγκατεστημένες εντός του ΕΟΧ, κατά το τελευταίο έτος της παραβάσεως (3 876 827 021 ευρώ το 2007). Εν συνεχεία, ηΕπιτροπή καθόρισε ποσοστό επί του ποσού αυτού, βάσει της σοβαρότητας της παραβάσεως (5%, με ανώτατοεπιτρεπτό όριο το 30%) και το πολλαπλασίασε επί τον αριθμό των ετών της παραβάσεως (πέντε έτη και τρεις μήνες, ήτοι συντελεστής 5,5).7. Απόφαση της 12ης Ιουνίου 2014, Intel κατά Επιτροπής (T-286/09, βλ., επίσης, ανακοινωθέν τύπου 82/14).