Οριακή αύξηση στα φορολογικά έσοδα Ιουλίου σε σχέση με το 2016

ΕΚΘΕΣΗ – Ιούλιος 2017
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού

ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΗ ΤΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
Ιούλιος 2017

Το παρόν συντάχθηκε από τη Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με σκοπό την ενημέρωση των φορολογουμένων αναφορικά με την πορεία και τη διακύμανση των φορολογικών εσόδων.

Αθήνα, Σεπτέμβριος 2017

1. Εισαγωγή

Με την παρούσα έκθεση αναλύεται η πορεία των φορολογικών εσόδων, με βάση τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για τον Ιούλιο του 2017. Μεταξύ άλλων, κατά την ανάλυση, συγκρίνονται τα έσοδα του Ιουλίου του τρέχοντος έτους με τα αντίστοιχα του προηγούμενου έτους και αιτιολογούνται αποκλίσεις σε σημαντικές κατηγορίες εσόδων. Η ανάλυση ακολουθεί τη δομή και τους κωδικούς αριθμούς εσόδων (ΚΑΕ) του Κρατικού Προϋπολογισμού, ενώ σημειώνεται ότι τα στοιχεία αφορούν σε έσοδα προ επιστροφών φόρου, όπως λαμβάνονται από την αρμόδια Διεύθυνση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ).

2. Πορεία και διάρθρωση φορολογικών εσόδων

Γράφημα 1. Φορολογικά έσοδα περιόδου Ιανουαρίου – Ιουλίου 2016 & 2017

Σύμφωνα με το Γράφημα 1, για την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2017, τα φορολογικά έσοδα ανέρχονται σε 24.080.254.526,67 €, στο ίδιο σχεδόν επίπεδο με την αντίστοιχη περίοδο του 2016, όπου τα έσοδα ανέρχονταν σε 24.182.245.458,49 €.

Συγκριτικά με το πρώτο επτάμηνο του 2016, όπως εμφανίζεται και στο Γράφημα 2, τα έσοδα από άμεσους φόρους το πρώτο επτάμηνο του 2017 μειώθηκαν κατά 653,87 εκ. €, ενώ τα έσοδα από έμμεσους φόρους αυξήθηκαν κατά 551,88 εκ. €.

Γράφημα 2. Σωρευτικά φορολογικά έσοδα επταμήνου 2016 & 2017

Τα έσοδα Ιουλίου 2017 ανήλθαν σε 5.070.457.860,52 €, αυξημένα σε σχέση με τα έσοδα του Ιουλίου του 2016, τα οποία ανέρχονταν σε 4.901.787.471,83 €. Σύμφωνα με τη διάρθρωση των φορολογικών εσόδων τον Ιούλιο του 2017, οι άμεσοι φόροι ανέρχονται στο 51,14% των συνολικών φορολογικών εσόδων και οι έμμεσοι φόροι στο 48,86%. Τον Ιούλιο του 2016, τα έσοδα από άμεσους φόρους αντιστοιχούσαν στο 54,71% των συνολικών φορολογικών εσόδων, ενώ τα έσοδα από έμμεσους φόρους στο 45,29%.

Γράφημα 3. Διάρθρωση φορολογικών εσόδων Ιουλίου 2016 & Ιουλίου 2017 σε άμεσους και έμμεσους φόρους

3. Άμεσοι Φόροι

Τον Ιούλιο του 2017, τα έσοδα από άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0000) μειώθηκαν σε σχέση με το αντίστοιχο μέγεθος του 2016 κατά 3,30% (Γράφημα 3) και συγκεκριμένα διαμορφώθηκαν σε 2,59 δις €. Σε επίπεδο κύριων κατηγοριών, παρατηρούνται τα ακόλουθα:

– σταθερά έσοδα από φόρους στο εισόδημα (ΚΑΕ 0100). Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκαν σε 2,03 δις € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 2,02 δις € τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους,

– αύξηση των εσόδων από φόρους στην περιουσία (ΚΑΕ 0200) κατά 9,14% και συγκεκριμένα, διαμορφώθηκαν σε 65,19 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 59,73 εκ. € τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους,

– αύξηση των εσόδων από άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (ΚΑΕ 0600) κατά 6,90%. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκαν σε 124,25 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 116,24 εκ. € τον Ιούλιο του 2016 και

– μείωση των εσόδων από λοιπούς άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0800) κατά 25,36%. Τα συγκεκριμένα έσοδα ανέρχονται σε 336,34 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 450,59 εκ. € τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους. Η μείωση οφείλεται στο ότι τα έσοδα από συνταξιοδοτικές και λοιπές εισφορές εισπράττονται πλέον από τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.

Στο Γράφημα 4 παρουσιάζεται το ποσοστό συμμετοχής της κάθε μείζονος κατηγορίας στο σύνολο των άμεσων φόρων.

Γράφημα 4. Ποσοστό συμμετοχής κύριων κατηγοριών άμεσων φόρων στα συνολικά έσοδα από άμεσους φόρους

Έσοδα από φόρους στο εισόδημα

Το αποτέλεσμα των εσόδων από φόρους στο εισόδημα (ΚΑΕ 0100) για τον Ιούλιο του 2017 διαμορφώθηκε κυρίως από τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων (ΚΑΕ 0110 – 1,22 δις. €) και νομικών προσώπων (ΚΑΕ 0120 – 718,62 εκ. €). Επισημαίνεται ότι με τους Ν. 4387/2016 και Ν. 4389/2016 έχει επέλθει πλήθος μεταβολών στη φορολογία εισοδήματος για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το φορολογικό έτος 2016. Η επίδραση των εν λόγω μεταβολών στα έσοδα είναι ήδη ορατή, ενώ θα αξιολογηθεί τους προσεχείς μήνες καθόσον εξελίσσεται η καταβολή του φόρου εισοδήματος.

Έσοδα από φόρους στο εισόδημα φυσικών προσώπων

Ειδικότερα, τα έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων (ΚΑΕ 0110), τα οποία αποτελούν το 59,92% των συνολικών εσόδων από φόρους στο εισόδημα κατά τον μήνα Ιούλιο του 2017, είναι αυξημένα σε σύγκριση με τον Ιούλιο του προηγούμενου έτους κατά 4,40% (Γράφημα 5), ήτοι έχουν διαμορφωθεί σε 1,22 δις € έναντι 1,17 δις €.

Τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα (ΚΑΕ 0111), που αποτελούν το 44,63% του φόρου στο εισόδημα φυσικών προσώπων, διαμορφώθηκαν στα 543,84 εκ. € (αύξηση κατά 4,20%) και εξελίσσονται δυναμικά λόγω της διανυόμενης περιόδου είσπραξης του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων 2017.

Αξιοσημείωτες σχετικά μεταβολές και υψηλά έσοδα παρατηρούνται στους ΚΑΕ 0112, 0113 και 0115. Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα από τους φόρους στο εισόδημα που εισπράττονται με μορφή προκαταβολής (ΚΑΕ 0112) διαμορφώθηκαν σε 166,02 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 159,32 εκ. € τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους, αυξημένα κατά 4,21%. Τα έσοδα από τους φόρους στο εισόδημα από μισθούς και συντάξεις που εισπράττονται με τη μορφή παρακράτησης (ΚΑΕ 0113) διαμορφώθηκαν σε 448,94 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 418,49 εκ. € τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους, αυξημένα κατά 7,28%. Τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα (πλην μισθών και συντάξεων) εισπραττόμενο με τη μορφή παρακράτησης (ΚΑΕ 0115) μειώθηκαν κατά 16,70%, με το ποσό να ανέρχεται σε 53,78 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 64,57 εκ. € τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους.

Γράφημα 5. Έσοδα φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων

Έσοδα από φόρους στο εισόδημα νομικών προσώπων

Τα έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων (ΚΑΕ 0120) εμφανίζονται μειωμένα, ήτοι διαμορφώθηκαν σε 718,62 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 775,72 εκ. € τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους (Γράφημα 6).

Αναλυτικά, τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα νομικών προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα (ΚΑΕ 0121) εμφανίζονται μειωμένα και συγκεκριμένα, διαμορφώθηκαν στα 153,31 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 191,99 εκ. € τον ίδιο μήνα του προηγουμένου έτους. Τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα νομικών προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα που εισπράττεται με μορφή προκαταβολής (ΚΑΕ 0122) μειώθηκαν και συγκεκριμένα, διαμορφώθηκαν στα 399,81 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 423,09 εκ. € τον ίδιο μήνα του προηγουμένου έτους. Επίσης, τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα εταιριών, κοινοπραξιών κ.λπ. (άρθρο 7 του ν. 2065/92 και άρθρα 10, 64 του ν. 2238/94) (ΚΑΕ 0128) μειώθηκαν σε 30,29 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 53,12 εκ. € τον ίδιο μήνα του προηγουμένου έτους, ενώ αντιθέτως για τον αντίστοιχο εισπραττόμενο με μορφή προκαταβολής φόρο (ΚΑΕ 0129), τα έσοδα αυξήθηκαν σε 71,38 εκ. € έναντι 62,29 εκ. € τον Ιούλιο του προηγουμένου έτους. Θετική, επίσης, πορεία ακολούθησαν τα έσοδα από το φόρο στο εισόδημα νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα εισπραττόμενου με μορφή προκαταβολής (ΚΑΕ 0125) και τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα που αναλογεί στις περιπτώσεις του Ν.Δ. 3323/55 άρθρο 32 παρ. 1 και 2, του Ν. 2065/92 άρθρο 42 και του Ν. 2238/94 άρθρο 13 (ΚΑΕ 0127), τα οποία διαμορφώθηκαν στα 28,83 εκ. € (αύξηση κατά 9,19 εκ. €) και 21,02 εκ. € (αύξηση κατά 16,74 εκ. €), αντίστοιχα.

Γράφημα 6. Έσοδα φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων

Έσοδα από ειδικές κατηγορίες φόρων εισοδήματος και άλλων προσόδων

Τα έσοδα από τις ειδικές κατηγορίες φόρων εισοδήματος και άλλων προσόδων (ΚΑΕ 0140) κατά τον μήνα Ιούλιο του 2017 αυξήθηκαν σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2016 κατά 26,69% και διαμορφώθηκαν σε 92,91 εκ. € (Γράφημα 7). Σε επίπεδο επιμέρους κατηγοριών, κυρίως συνέβαλε η μεταβολή των εσόδων από τον φόρο επί των διανεμομένων κερδών των ημεδαπών εταιρειών (Α.Ε., Ε.Π.Ε., και συνεταιρισμών) (άρθρο 54, παρ.1 και άρθρο 55, παρ.1, περ. δ’ του ν. 2238/94, όπως ισχύει) (ΚΑΕ 0142, αύξηση κατά 15,99 εκ. €).

Γράφημα 7. Έσοδα ειδικών κατηγοριών φόρων εισοδήματος και άλλων προσόδων

Έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής

Για τον Ιούλιο του 2017, τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής εισπραττόμενο με τη μορφή παρακράτησης (ΚΑΕ 0150) σε σχέση με τα αντίστοιχα έσοδα του Ιουλίου του προηγούμενου έτους διαμορφώθηκαν σε 3,51 εκ. € έναντι 2,71 εκ. €. Το σύνολο σχεδόν των εσόδων της εν λόγω κατηγορίας προέρχεται από τον φόρο επί πληρωμών για πνευματικά και άλλα δικαιώματα προς χώρες με τις οποίες έχουν συναφθεί συμβάσεις αποφυγής διπλής φορολογίας (ΚΑΕ 0151).

Έσοδα από φόρους στην περιουσία

Τον Ιούλιο του 2017, τα έσοδα από φόρους στην περιουσία (ΚΑΕ 0200), ύψους 65,19 εκ. €, αποτελούν το 2,51% των συνολικών εσόδων από άμεσους φόρους και εμφανίζονται υψηλότερα, κατά 9,14%, σε σύγκριση με τα έσοδα του αντίστοιχου μήνα του έτους 2016 (59,73 εκ. €) (Γράφημα 8).

Γράφημα 8. Έσοδα από φόρους στην περιουσία

Ειδικότερα, τα έσοδα από φόρους και τέλη κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών κ.λπ. (ΚΑΕ 0210) διαμορφώθηκαν σε 15,90 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 11,67 εκ. € τον Ιούλιο του 2016.

Τα έσοδα από φόρους στην ακίνητη περιουσία (ΚΑΕ 0220) διαμορφώθηκαν σε 49,30 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 (Γράφημα 9), αποτελώντας το 75,61% των συνολικών εσόδων από τους φόρους στην περιουσία.

Γράφημα 9. Έσοδα από τον φόρο ακίνητης περιουσίας

Σημειώνεται τέλος, ότι τα έσοδα από τον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων ΕΝ.Φ.Ι.Α. (ΚΑΕ 0225) ανήλθαν σε 43,04 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 37,44 εκ. € τον Ιούλιο του 2016.

Έσοδα από άμεσους φόρους από Π.Ο.Ε.

Τα έσοδα από τους άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (Π.Ο.Ε.) (ΚΑΕ 0600) για τον Ιούλιο του 2017 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2016 ανήλθαν στο ίδιο σχεδόν ύψος και συγκεκριμένα διαμορφώνονται σε 124,25 εκ. € έναντι 116,24 εκ. € (Γράφημα 10).

Επισημαίνεται ότι με τα άρθρα 57-61 του ν.4446/2016 (ΦΕΚ Α’ 240/22.12.2016) ρυθμίστηκε η οικειοθελής αποκάλυψη φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών, με αρχική προθεσμία υπαγωγής στη ρύθμιση έως και 31.5.2017, η οποία με τον ν.4474/2017 (ΦΕΚ Α’ 80) παρατάθηκε μέχρι και τις 30.9.2017.

Γράφημα 10. Έσοδα από άμεσους φόρους από Π.Ο.Ε.

Σε επίπεδο επιμέρους κατηγοριών, τα έσοδα από τους άμεσους φόρους που βεβαιώνονται για πρώτη φορά (ΚΑΕ 0610) διαμορφώθηκαν τον Ιούλιο του 2017 σε 21,76 εκ. € έναντι 16 εκ. € τον Ιούλιο του 2016 και από τα υπόλοιπα Π.Ο.Ε. που πρέπει να εισπραχθούν (ΚΑΕ 0630) σε 101,95 εκ. € έναντι 99,05 εκ. €, αντίστοιχα.

Έσοδα από άμεσους φόρους που αφορούν προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές

Τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0700) τον Ιούλιο του 2017 διαμορφώθηκαν στα 33,75 εκ. €, μειωμένα κατά 6,70% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2016 (Γράφημα 11).

Γράφημα 11. Έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές

Έσοδα από λοιπούς άμεσους φόρους

Τον Ιούλιο του 2017, τα έσοδα από τους λοιπούς άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0800), τα οποία ανήλθαν σε 336,34 εκ. €, αποτελούν το 12,97% των συνολικών εσόδων από άμεσους φόρους και παρουσιάζονται μειωμένα κατά 114,25 εκ. € (δηλαδή κατά 25,36%) σε σχέση με τον Ιούλιο του 2016 (Γράφημα 12).

Η μεταβολή αυτή οφείλεται κυρίως στη σύσταση του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και στη λειτουργία του από 1.1.2017 (άρθρα 51 και 56 του ν. 4387/2016), με τα έσοδα από εισφορές να αποτελούν πλέον πόρους του νομικού προσώπου.

Γράφημα 12. Έσοδα από λοιπούς άμεσους φόρους

Τα έσοδα από λοιπούς άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0890) μειώθηκαν κατά 18,33 εκ. € (μείωση κατά 4,95%) και διαμορφώθηκαν σε 351,95 εκ. €.
Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως:

– στη μείωση των εσόδων από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα (ΚΑΕ 0891) κατά 2,56 εκ. € (ήτοι κατά 1,12%), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 225,42 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 227,97 εκ. € τον Ιούλιο του 2016,

– στη μείωση των εσόδων από την επιβολή τέλους επιτηδεύματος (Άρθρο 31, Ν. 3986/2011) (ΚΑΕ 0896) κατά 7,93 εκ. € (ήτοι κατά 7,04%), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 104,66 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 112,58 εκ. € τον Ιούλιο του 2016 και

– στη μείωση των εσόδων από τον Φόρο Πολυτελούς Διαβίωσης (Άρθρο 44, Ν. 4111/2013) (ΚΑΕ 0897) κατά 8 εκ. € (ήτοι κατά 26,97%), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 21,68 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 29,68 εκ. € τον Ιούλιο του 2016.

4. Έμμεσοι Φόροι

Τα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους (ΚΑΕ 1000) τον Ιούλιο του 2017 ανήλθαν στα 2,48 δις €, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 11,59% έναντι των αντίστοιχων εσόδων του Ιουλίου του 2016 (Γράφημα 13).

Γράφημα 13. Συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, τα έσοδα σε επίπεδο κύριων κατηγοριών διαμορφώθηκαν ως ακολούθως:

– αύξηση των εσόδων από τον Φ.Π.Α. (ΚΑΕ 1100) κατά 3,97% (ήτοι κατά 59,33 εκ. €) σε σχέση με τον Ιούλιο του 2016, με συμμετοχή 62,65% στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους,

– αύξηση των εσόδων από λοιπούς φόρους συναλλαγών (ΚΑΕ 1200) κατά 12,33% (ήτοι κατά 10,03 εκ. €) σε σχέση με τον Ιούλιο του 2016, με συμμετοχή 3,69% στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους,

– αύξηση των εσόδων από λοιπούς φόρους κατανάλωσης (ΚΑΕ 1300) κατά 67,28% (ήτοι κατά 24,48 εκ. €) σε σχέση με τον Ιούλιο του 2016, με συμμετοχή 2,46% στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους,

– αύξηση των εσόδων από τους φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα Τελωνεία (ΚΑΕ 1400) κατά 26,79% (ήτοι κατά 141,48 εκ. €), με συμμετοχή 27,03% στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους,

– αύξηση των εσόδων από έμμεσους φόρους από παρελθόντα οικονομικά έτη (ΚΑΕ 1600) κατά 39,35% (ήτοι κατά 20,07 εκ. €), με συμμετοχή 2,87% στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους,

– αύξηση των εσόδων από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους φόρους (ΚΑΕ 1700) κατά 8,99%, με συμμετοχή 0,6% στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους και

– μικρή αύξηση εσόδων που εισπράτονται για την Ε.Ε. (ΚΑΕ 1900) κατά 3,77% (ήτοι κατά 630,88 χιλ. €), με συμμετοχή 0,7% στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους.

Όπως παρουσιάζεται και στο Γράφημα 14, για τον Ιούλιο του 2017, τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. και τους φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα Τελωνεία κατέχουν πολύ υψηλό ποσοστό συμμετοχής (89,68%) στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους.

Γράφημα 14. Ποσοστό συμμετοχής κύριων κατηγοριών έμμεσων φόρων στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους

Έσοδα από τον ΦΠΑ

Τα συνολικά έσοδα από τον Φ.Π.Α. (ΚΑΕ 1100), ποσού 1,55 δις €, διαρθρώνονται σε έσοδα από τον Φ.Π.Α. εγχωρίων (ΚΑΕ 1110), τον Φ.Π.Α. εγχωρίων (ΚΑΕ 1120 ¹) και τον Φ.Π.Α. εισαγομένων (ΚΑΕ 1150), τα οποία τον Ιούλιο του 2017 αντιστοιχούν στο 85,8%, στο 4,17% και στο 10,02%, αντίστοιχα, των συνολικών εσόδων από Φ.Π.Α.

Τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. εγχωρίων (ΚΑΕ 1110) τον Ιούλιο του 2017 παρουσίασαν αύξηση κατά 3,27% (αύξηση 42,14 εκ. €) σε σχέση με τον Ιούλιο του 2016, ενώ τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. εισαγομένων (ΚΑΕ 1150) αυξήθηκαν κατά 1,93% (αύξηση 2,94 εκ. €). Για τον μήνα αναφοράς, στην ομάδα 1120 παρατηρείται αύξηση κατά 28,2% (αύξηση 14,24 εκ. €) σε σχέση με τον Ιούλιο του 2016.

Αποτέλεσμα των ανωτέρω μεταβολών είναι ότι τον Ιούλιο του 2017, τα συνολικά έσοδα από τον Φ.Π.Α. αυξήθηκαν κατά 59,33 εκ. € έναντι του αντίστοιχου μήνα του 2016 (ποσοστιαία μεταβολή 3,97%) (Γράφημα 15).

Σε επίπεδο κατηγοριών σημειώθηκαν οι ακόλουθες αξιοσημείωτες μεταβολές:

– αύξηση των εσόδων από τον Φ.Π.Α. στα πετρελαιοειδή προϊόντα στα λιπαντικά και στα παράγωγα αυτών (ΚΑΕ 1117), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 148,06 εκ. € παρουσιάζοντας αύξηση κατά 3,83 εκ.€,

– αύξηση των εσόδων από τον Φ.Π.Α. στα προϊόντα καπνού (ΚΑΕ 1118), τα οποία αυξήθηκαν κατά 28,41 εκ. € και διαμορφώθηκαν σε 56,89 εκ. €,

– αύξηση των εσόδων από τον Φ.Π.Α. σε κάθε είδους λοιπές δραστηριότητες που εισπράττεται μέσω των ΔΟΥ (ΚΑΕ 1119), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 1,13 δις εκ. € παρουσιάζοντας αύξηση κατά 9,71 εκ.€,

– αύξηση των εσόδων από Φ.Π.Α. στην αιθυλική αλκοόλη και σε αλκοολούχα ποτά που εισπράττεται μέσω τελωνείων (ΚΑΕ 1122), τα οποία αυξήθηκαν κατά 7,4 εκ. € και διαμορφώθηκαν σε 31,26 εκ. €,

– αύξηση των εσόδων από Φ.Π.Α. σε κάθε είδους λοιπές δραστηριότητες που εισπράττεται μέσω τελωνείων (ΚΑΕ 1124), τα οποία αυξήθηκαν κατά 6,42 εκ. € και διαμορφώθηκαν σε 10,87 εκ. €,

– σταθερή σχεδόν είσπραξη εσόδων από Φ.Π.Α. στα λοιπά εισαγόμενα (ΚΑΕ 1151) σε σχέση με το 2016, ήτοι 150,05 εκ. € και

– αύξηση των εσόδων από τον Φ.Π.Α. στα πετρελαιοειδή προϊόντα στα λιπαντικά και στα παράγωγα αυτών (ΚΑΕ 1157) κατά 2,05 εκ. € και διαμορφώθηκαν στα 3,16 εκ.€.

Όπως απεικονίζεται στο Γράφημα 15, τον Ιούλιο του 2017 σε σχέση με τον Ιούλιο του 2016, τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. που εισπράττεται μέσω των Δ.Ο.Υ. εμφανίζονται αυξημένα κατά 9,91 εκ. €, ενώ τα έσοδα που εισπράττουν τα Τελωνεία εμφανίζονται αυξημένα κατά 49,42 εκ. €.

Γράφημα 15. Συνολικά έσοδα Φ.Π.Α., έσοδα Φ.Π.Α. Δ.Ο.Υ. & Τελωνείων

Έσοδα από λοιπούς φόρους συναλλαγών

Τα μηνιαία έσοδα από τους λοιπούς φόρους συναλλαγών (ΚΑΕ 1200, Γράφημα 16) τον Ιούλιο του 2017 παρουσίασαν αύξηση της τάξης του 12,33% και διαμορφώθηκαν σε 91,37 εκ. € έναντι 81,34 εκ. € τον Ιούλιο του 2016. Για τον μήνα αναφοράς, η συγκεκριμένη κατηγορία συμμετέχει στο σύνολο των εσόδων από έμμεσους φόρους με 3,69%.

Ειδικότερα, σε επίπεδο επιμέρους κατηγοριών εσόδων, οι οποίες διαμορφώνουν το αποτέλεσμα στη μείζονα κατηγορία των λοιπών φόρων συναλλαγών, σημειώνεται:

– αύξηση των εσόδων από φόρους στη μεταβίβαση οικοδομών (ΚΑΕ 1211) κατά 3,72 εκ. €, με τα συνολικά έσοδα να ανέρχονται σε 16,33 εκ. € (αύξηση 29,53%),

– αύξηση των εσόδων από φόρους στη μεταβίβαση οικοπέδων και αγροκτημάτων (ΚΑΕ 1212) κατά 3,09 εκ. €, με τα συνολικά έσοδα να ανέρχονται σε 7,08 εκ. € (αύξηση 77,42%),

– αύξηση των εσόδων από φόρους στη συγκέντρωση κεφαλαίων (άρθρ. 17-31 ν.1676/86) (ΚΑΕ 1217) κατά 1,92 εκ. €, με τα συνολικά έσοδα να ανέρχονται σε 4,12 εκ. € (αύξηση 87,19%)

– μείωση των εσόδων από λοιπούς φόρους στις μεταβιβάσεις κεφαλαίων (ΚΑΕ 1219) κατά 3,17 εκ. €, με τα συνολικά έσοδα να ανέρχονται σε 115,46 χιλ. € (μείωση 96,49%),

– μικρή μείωση των εσόδων από τέλη χαρτοσήμου σε μισθώματα από ακίνητα (ΚΑΕ 1224) κατά 1,07 εκ. €, με τα συνολικά έσοδα να ανέρχονται σε 36,93 εκ. € (μείωση 2,81%) και

– αύξηση των εσόδων από λοιπά τέλη χαρτοσήμου (ΚΑΕ 1229) κατά 3,46 εκ. €, τα οποία διαμορφώθηκαν στα 14,14 εκ. € (αύξηση 32,33%).

Γράφημα 16. Έσοδα από λοιπούς φόρους συναλλαγών

Έσοδα από λοιπούς φόρους κατανάλωσης

Τα μηναία έσοδα από τους λοιπούς φόρους κατανάλωσης (ΚΑΕ 1300) παρουσίασαν αύξηση κατά 67,28% (ήτοι κατά 24,48 εκ. €) και συγκεκριμένα διαμορφώθηκαν σε 60,87 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 36,39 εκ. € τον Ιούλιο του 2016 (Γράφημα 17).

Αναλυτικότερα, επισημαίνονται τα ακόλουθα:

– αύξηση των εσόδων από τον φόρο ασφαλίστρων (άρθρο 29, ν.3492/06_ΚΑΕ 1352), τα οποία ανήλθαν σε 9,28 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 1,09 εκ. € τον Ιούλιο του 2016,

– αύξηση των εσόδων από την επιβολή τέλους συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας και καρτοκινητής τηλεφωνίας (άρθ. 33, ν.3775/09), τα οποία ανήλθαν σε 25,86 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 23,23 εκ. € τον Ιούλιο του 2016,

– έσοδα από την επιβολή τέλους στη συνδρομητική τηλεόραση (άρθρο 54 του ν. 4389/2016, ΚΑΕ 1393) και την επιβολή τέλους συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας (άρθρο 55 του ν.4389/2016, ΚΑΕ 1394), τα οποία ανήλθαν σε 2,95 εκ. € και 8,85 εκ. €, αντίστοιχα, τον Ιούλιο του 2017. Επισημαίνεται ότι τα συγκεκριμένα τέλη επιβάλλονται επί μηνιαίων λογαριασμών σύνδεσης που εκδίδονται από 01.06.2016 και από 01.01.2017, αντίστοιχα.

Γράφημα 17. Έσοδα από λοιπούς φόρους κατανάλωσης

Έσοδα από φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα Τελωνεία

Τα έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα Τελωνεία (ΚΑΕ 1400) αυξήθηκαν κατά 26,79% και διαμορφώθηκαν σε 669,49 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 528,01 εκ. € τον Ιούλιο του 2016 (Γράφημα 18). Επισημαίνεται ότι η συμμετοχή της συγκεκριμένης κατηγορίας εσόδων στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους είναι αρκετά υψηλή (ποσοστό συμμετοχής 27,03%) κατά τον μήνα Ιούλιο του 2017.

Σημαντικές, σχετικά, μεταβολές σε απόλυτο μέγεθος παρουσίασαν τα έσοδα από:

– τον Ε.Φ.Κ. εισαγόμενου από τρίτες χώρες diesel (KAE 1433), τα οποία αυξήθηκαν κατά 20,05 εκ. € και διαμορφώθηκαν σε 26,59 εκ. €. Η εν λόγω αύξηση οφείλεται εν μέρει στην αύξηση των συντελεστών Ε.Φ.Κ. στο πετρέλαιο εσωτερικής καύσης από 01.01.2017 (άρθρο 60 του ν. 4389/2016),

– τον φόρο κατανάλωσης που επιβλήθηκε από 1/1/2017 στον καφέ από τρίτες χώρες (άρθρο 58 του ν. 4389/2016_ΚΑΕ 1445), τα οποία ανήλθαν σε 3 εκ. €,

– τα τέλη ταξινόμησης στα εγχώρια και ΕΕ επιβατικά αυτοκίνητα (ΚΑΕ 1451), τα οποία αυξήθηκαν κατά 2,97 εκ. € και ανήλθαν σε 14,68 εκ. €,

– τον Ε.Φ.Κ. εγχωρίων και ΕΕ υγραερίων (ΚΑΕ 1461), τα οποία αυξήθηκαν κατά 1,75 εκ. € (ήτοι κατά 21,23%) και διαμορφώθηκαν σε 9,97 εκ. €,

– τον Ε.Φ.Κ. εγχωρίων και ΕΕ diesel (ΚΑΕ 1463), τα οποία εμφάνισαν αύξηση κατά 9,09 εκ. € (δηλαδή κατά 8,71%) και διαμορφώθηκαν στα 113,44 εκ. €,

– τον Ε.Φ.Κ. στο εγχώριο και ΕΕ φυσικό αέριο (ΚΑΕ 1466), τα οποία μειώθηκαν κατά 12,86 εκ. € (δηλαδή κατά 85,22%) και διαμορφώθηκαν σε 2,23 εκ. €. Αυτή η μεταβολή ερμηνεύεται εν μέρει από τη μείωση των συντελεστών Ε.Φ.Κ. για τους οικιακούς και μεγάλους εταιρικούς καταναλωτές (παρ. 2 του άρθρου 61 του ν. 4389/2016) από 01.01.2017,

– τον Ε.Φ.Κ. στα προϊόντα καπνού (ΚΑΕ 1471), τα οποία παρουσίασαν αύξηση κατά 99,75 εκ. € (δηλαδή κατά 98,28%) και συγκεκριμένα διαμορφώθηκαν σε 201,26 εκ. €,

– τον Ε.Φ.Κ. στη μπύρα (άρθ. 87, ν.2960/01) (ΚΑΕ 1473), τα οποία εμφάνισαν αύξηση κατά 8,8 εκ. € (δηλαδή κατά 49,93%) και διαμορφώθηκαν στα 26,42 εκ. € και

– τον Ε.Φ.Κ. στο κρασί (ΚΑΕ 1474), τα οποία ανήλθαν σε 2,41 εκ. €, στο ίδιο σχεδόν ύψος με τον Ιούλιο του 2016.

Τέλος, όσον αφορά τον φόρο κατανάλωσης που επιβλήθηκε από 1/1/2017:

– στο ηλεκτρονικό τσιγάρο (ν.4389/2016_ΚΑΕ 1446 και 1476), τα έσοδα ανήλθαν στις 726,11 χιλ. € και

– στον καφέ, εγχώριο και Ε.Ε. (ν. 4389/2016_ΚΑΕ 1475), τα έσοδα ανήλθαν στα 6,26 εκ. €.

Γράφημα 18. Έσοδα από φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα Τελωνεία

Έσοδα από έμμεσους φόρους Π.Ο.Ε.

Τα έσοδα από έμμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (ΚΑΕ 1600) κατά τον μήνα Ιούλιο του 2017 αποτελούν το 2,87% του συνόλου των εσόδων από έμμεσους φόρους και σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2016 αυξήθηκαν κατά 39,35% (ήτοι κατά 20,07 εκ. €), διαμορφούμενα στα 71,06 εκ. € (Γράφημα 19). Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στην ενίσχυση των εσόδων από υπόλοιπα Π.Ο.Ε. από Φ.Π.Α. που πρέπει να εισπραχθούν (ΚΑΕ 1632), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 55,28 εκ. € τον Ιούλιο του 2017 έναντι 42,51 εκ. € τον Ιούλιο του 2016 (αύξηση κατά 30,03%). Σημειώνεται ότι μεγάλη αύξηση κατά τον μήνα Ιούλιο (ήτοι κατά 8,04 εκ. €) εμφάνισαν και τα έσοδα από λοιπούς έμμεσους φόρους που πρέπει να εισπραχθούν (ΚΑΕ 1631), τα οποία διαμορφώθηκαν στα 15,20 εκ. €.

Γράφημα 19. Έσοδα έμμεσων φόρων από Π.Ο.Ε.

Έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους φόρους

Τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους φόρους (KAE 1700) κατά τον Ιούλιο του 2017 αυξήθηκαν κατά 8,99% και διαμορφώθηκαν σε 14,83 εκ. € έναντι 13,6 εκ. € τον αντίστοιχο μήνα του 2016 (Γράφημα 20).

Σημειώνεται ότι η συμμετοχή της συγκεκριμένης κατηγορίας στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους ανέρχεται σε 0,6%.

Γράφημα 20. Έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους φόρους

Έσοδα που εισπράττονται για την Ε.Ε.

Τα έσοδα που εισπράττονται για την Ε.Ε. (ΚΑΕ 1900) τον Ιούλιο του 2017 ανήλθαν στα 17,35 εκ. €, αυξημένα κατά 3,77% σε σχέση με τον Ιούλιο του 2016 (Γράφημα 21). Τα εν λόγω έσοδα για τον Ιούλιο του 2017 αποτελούν το 0,7% των συνολικών εσόδων από έμμεσους φόρους.

Γράφημα 21. Έσοδα που εισπράττονται για την Ε.Ε.

5. Επίτευξη ετήσιου στόχου μέχρι τον Απρίλιο του 2017

Φορολογικά έσοδα ως προς αρχικό – αναθεωρημένο στόχο

Στον Πίνακα 1 παρουσιάζεται ο βαθμός επίτευξης του στόχου είσπραξης φορολογικών εσόδων σε επίπεδο έτους και επταμήνου, ως προς τον αρχικά τιθέμενο και ως προς τον αναθεωρημένο στόχο.

Πίνακας 1. Βαθμός επίτευξης στόχου είσπραξης φορολογικών εσόδων

Ο βαθμός επίτευξης του ετήσιου αναθεωρημένου στόχου (βάσει των προβλέψεων του Μ.Π.Δ.Σ. ²) ως προς τα συνολικά φορολογικά έσοδα (48,24 δις €) ανέρχεται σε 49,91%, ενώ ο βαθμός επίτευξης ως προς τον επταμηνιαίο αναθεωρημένο στόχο (24,09 δις €) ανέρχεται σε 99,97%.

Ο αντίστοιχος βαθμός επίτευξης του αρχικού ετήσιου (46,86 δις €) και επταμηνιαίου στόχου (18,52 δις €), σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό του 2017, ανέρχεται σε 51,39% και 100,79%, αντίστοιχα.

Σημαντικό είναι να αναφερθεί ότι ο αναθεωρημένος στόχος για τους άμεσους φόρους σε επίπεδο έτους αυξήθηκε κατά 5,44% σε σχέση με τον αρχικό στόχο, ενώ και η αντίστοιχη μεταβολή για τους έμμεσους φόρους ήταν θετική κατά 1,04%.

Στους άμεσους φόρους, η επίτευξη του ετήσιου αναθεωρημένου στόχου ανήλθε σε 43,13%, ενώ ο αντίστοιχος βαθμός επίτευξης του αρχικού στόχου είναι 45,48%. Αντίστοιχα για τους έμμεσους φόρους, το ποσοστό επίτευξης ανέρχεται σε 55,38%, έναντι 55,96%.

Σε επίπεδο επταμήνου, για τους άμεσους φόρους, η επίτευξη του επταμηνιαίου αναθεωρημένου στόχου ανήλθε σε 97,51%, ενώ ο αντίστοιχος βαθμός επίτευξης του αρχικού στόχου είναι 100,77%. Αντίστοιχα, για τους έμμεσους φόρους, το ποσοστό επίτευξης ανέρχεται σε 101,58%, έναντι 100,80%.

Επισημαίνεται ότι ο αναθεωρημένος στόχος προβλέπει περισσότερα φορολογικά έσοδα σε σχέση με τον αρχικό κυρίως κατά το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Άμεσοι φόροι 2017-2016

Ο βαθμός επίτευξης του αναθεωρημένου στόχου (βάσει των προβλέψεων του Μ.Π.Δ.Σ.) ως προς τα έσοδα από άμεσους φόρους (21,53 δις €) για το πρώτο επτάμηνο του έτους ανέρχεται στο επίπεδο του 43,13%, χαμηλότερα σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016, όπου το ποσοστό επίτευξης ως προς τον ετήσιο στόχο ήταν 45,48%. Αναλυτικά, τα έσοδα από άμεσους φόρους το πρώτο επτάμηνο του 2017 ανήλθαν σε 9,28 δις € έναντι 9,94 δις € την αντίστοιχη περίοδο του 2016.

Σημειώνεται, ωστόσο, ότι ο στόχος σε επίπεδο έτους αυξήθηκε για τους άμεσους φόρους κατά 7,47% (σε 21,53 δις € το 2017 έναντι 20,03 δις € το 2016). Στο Γράφημα 22 παρουσιάζονται τα έσοδα από άμεσους φόρους σε μηνιαία βάση για τα έτη 2016 & 2017 και οι αντίστοιχοι μηνιαίοι αναθεωρημένοι στόχοι.

Γράφημα 22. Πορεία εσόδων και στόχοι είσπραξης άμεσων φόρων σε μηνιαία βάση

Στην ως άνω επίτευξη συνεισφέρουν τα έσοδα των παρακάτω κατηγοριών φόρων:

– φόρος που εισπράττεται με μορφή παρακράτησης από μισθούς και συντάξεις (ΚΑΕ 0113) κατά 33,06%,

– φόρος στο εισόδημα πλην μισθών και συντάξεων (ΚΑΕ 0115) κατά 4,42%,

– ενιαίος φόρος ιδιοκτησίας ακινήτων (ΚΑΕ 0225) κατά 6,38%,

– υπόλοιπα παρελθόντων οικονομικών ετών που πρέπει να εισπραχθούν (KAE 0630) κατά 12,11%, και

– λοιποί άμεσοι φόροι (ΚΑΕ 0800) κατά 9,66%.

Έμμεσοι φόροι 2017-2016

Ο βαθμός επίτευξης του αναθεωρημένου στόχου (βάσει των προβλέψεων του Μ.Π.Δ.Σ.) ως προς τα έσοδα από έμμεσους φόρους (26,72 δις €) για το πρώτο επτάμηνο του έτους ανέρχεται σε 55,38%. Συγκεκριμένα, παρατηρείται οριακά αρνητική μεταβολή για τους έμμεσους φόρους σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016, όπου το ποσοστό επίτευξης ως προς τους στόχους ήταν 55,96%. Αναλυτικά, τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους ανήλθαν σε 14,80 δις € το πρώτο επτάμηνο του 2017 έναντι 14,24 δις € το αντίστοιχο διάστημα του 2016.

Σημειώνεται, ωστόσο, ότι ο στόχος για τους έμμεσους φόρους σε επίπεδο έτους αυξήθηκε κατά 8% (σε 26,72 δις € το 2017 έναντι 24,74 δις € το 2016). Στο Γράφημα 23 παρουσιάζονται τα έσοδα από έμμεσους φόρους σε μηνιαία βάση για τα έτη 2016 & 2017 και οι αντίστοιχοι μηνιαίοι αναθεωρημένοι στόχοι.

Γράφημα 23. Πορεία εσόδων και στόχοι είσπραξης έμμεσων φόρων σε μηνιαία βάση

Στην ως άνω επίτευξη συνεισφέρουν τα έσοδα των παρακάτω κατηγοριών φόρων:

– ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή προϊόντα, στα λιπαντικά και στα παράγωγα αυτών (ΚΑΕ 1117) κατά 7,05%,

– ΦΠΑ από κάθε είδους λοιπές δραστηριότητες που εισπράττεται μέσω ΔΟΥ (ΚΑΕ 1119) κατά 42,82%,

– ΦΠΑ στα λοιπά εισαγόμενα (ΚΑΕ 1151) κατά 6,11%,

– ΕΦΚ βενζινών (ΚΑΕ 1462) κατά 8,49%,

– ΕΦΚ diesel (ΚΑΕ 1463) κατά 5,85%,

– ΕΦΚ στα προϊόντα καπνού (ΚΑΕ 1471) κατά 7,21%, και

– υπόλοιπα Π.Ο.Ε. από Φ.Π.Α που πρέπει να εισπραχθούν (KAE 1632) κατά 4,05%.

______________________
¹ Νέα ομάδα ΚΑΕ, η οποία δημιουργήθηκε τον Μάρτιο του 2016 (σε συνέχεια της ομάδας ΚΑΕ 1110) με σκοπό τη μεγαλύτερη ανάλυση και αντικατάσταση του ΚΑΕ 1115 «Φ.Π.Α. από λοιπές δραστηριότητες που εισπράττεται μέσω τελωνείων»
² Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021