Ασφάλιση βουλευτών στον ΕΦΚΑ και στο ΕΤΕΑΕΠ
«Απαντώντας στο υπ’αριθμ. πρωτ. 10824/αρ.Διεκπ.6160/11.7.2019 έγγραφό σας για το παραπάνω αναφερόμενο θέμα και σε συνέχεια του ανωτέρω σχετικού εγγράφου του ΕΦΚΑ, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα : Α. Κύρια Ασφάλιση1. Βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά πριν από την ισχύ του ν.4093/20121. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου πρώτου παράγραφος Β περίπτωση 1α του ν.4093/2012, οι διατάξεις των άρθρων 1 και 2 του ν.δ. 99/1974, που αφορούν στη λήψη βουλευτικής σύνταξης, παύουν να ισχύουν για όσα πρόσωπα αποκτούν για πρώτη φορά την ιδιότητα του βουλευτή από την επομένη της ημερομηνίας έναρξης ισχύος του ν.4093/2012, δηλαδή από 1/1/2013 (άρθρο πρώτο παράγραφος Β, υποπαράγραφος Β.8 του ν.4093/2012).Συνεπώς, για τους βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά πριν από την ισχύ του ν.4093/2012 (πριν την 1/1/2013) εξακολουθούν να έχουν εφαρμογή οι ρυθμίσεις του ν.δ. 99/1974, και συνεχίζουν να καταβάλλουν ασφαλιστική εισφορά υπέρ του Δημοσίου (από 1/1/2017 υπέρ του ΕΦΚΑ) για τη λήψη βουλευτικής σύνταξης.ii. Εάν τα ανωτέρω πρόσωπα ασκούν παράλληλα επαγγελματική δραστηριότητα, μισθωτή ή μη μισθωτή, υπάγονται υποχρεωτικά και στην ασφάλιση των πρώην φορέων κύριας ασφάλισης για την ασκούμενη δραστηριότητα (άρθρο 36 παρ. 1 του ν.4387/2016).2. Βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά μετά από την ισχύ του ν.4093/2012i. Για τους βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά μετά από την ισχύ του ν.4093/2012, δηλαδή από 1/1/2013, δεν έχουν εφαρμογή οι ρυθμίσεις του ν.δ.99/1974. Συνεπώς, τα ανωτέρω πρόσωπα, σύμφωνα με το άρθρο πρώτο παράγραφος Β περίπτωση 1α του ν.4093/2012, κατά τη διάρκεια της θητείας τους ασφαλίζονται για κύρια σύνταξη, πρόσθετη ασφάλιση και υγειονομική περίθαλψη, στους φορείς που ασφαλίζονταν πριν από την εκλογή τους, και ο χρόνος της θητείας τους λογίζεται ως χρόνος ασφάλισης στους φορείς αυτούς.Συνεπώς, οι βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά μετά από την ισχύ του ν.4093/2012, δηλαδή από 1/1/2013 και μετά, διατηρούν το προγενέστερο καθεστώς ασφάλισης – συνταξιοδότησης.ii. Εάν τα ανωτέρω πρόσωπα ασκούν παράλληλα επαγγελματική δραστηριότητα, μισθωτή ή μη μισθωτή, υπάγονται υποχρεωτικά και στην ασφάλιση των πρώην φορέων κύριας ασφάλισης για την ασκούμενη δραστηριότητα (άρθρο 36 παρ. 1 και 2 του ν.4387/2016).iii. Εάν δεν υφίσταται προγενέστερο καθεστώς ασφάλισης – συνταξιοδότησης, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 2 του ν.3865/2010. Συνεπώς, οι βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά μετά από την ισχύ του ν.4093/2012 και πριν από την εκλογή τους δεν ασκούσαν επαγγελματική δραστηριότητα, τότε υπάγονται στην ασφάλιση του πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ (κοινό καθεστώς).iv. Σε περίπτωση εκλογής συνταξιούχου, δεν υφίσταται προγενέστερο καθεστώς ασφάλισης, και ως εκ τούτου δεν προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης μέχρι 31/12/2016. Από 1/1/2017, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 22 του ν.4488/2017 προκύπτει υποχρέωση ασφάλισής τους για κύρια σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη στον ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ). 3. Ασφαλιστικές εισφορές κύριας ασφάλισης για την ασφάλιση των βουλευτώνi. Από 1/1/2017 με τις διατάξεις του άρθρου 22 του ν.4488/2017 επανακαθορίστηκε, μεταξύ άλλων προσώπων, το καθεστώς ασφαλιστικών εισφορών των βουλευτών. Συγκεκριμένα, από την ανωτέρω ημερομηνία για την ασφάλιση των βουλευτών, ανεξαρτήτως του χρόνου εκλογής τους (πριν ή μετά την ισχύ του ν.4093/2012) ή την ύπαρξη ή μη προγενέστερου καθεστώτος ασφάλισης – συνταξιοδότησης, καθώς και σε περίπτωση εκλογής συνταξιούχου, καταβάλλεται για την κύρια σύνταξη εισφορά ύψους 6,67% από τον ασφαλισμένο και 13,33% εργοδοτική εισφορά από την Βουλή (μεταβατική εργοδότη εισφορά για τις περιπτώσεις έναρξης θητείας μέχρι 31/12/2016), υπέρ του Δημοσίου ή του πρώην φορέα κύριας ασφάλισης στον οποίο προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης σύμφωνα με τα προαναφερόμενα.Η ανωτέρω εισφορά υπολογίζεται επί της βουλευτικής αποζημίωσης, μέχρι του ποσού που αντιστοιχεί στο 10πλάσιο του βασικού μισθού μισθωτού (€5.860,80 από 1/1/2017 έως 31/1/2019 και €6.500,00 από 1/2/2019), με την εισφορά ασφαλισμένου να βαρύνει τον βουλευτή και την εισφορά εργοδότη τη Βουλή.ii. Σε περίπτωση παράλληλης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας, μισθωτής ή μη μισθωτής, πέραν της ανωτέρω εισφοράς, καταβάλλεται ασφαλιστική εισφορά επί του μισθού ή του εισοδήματος από την ασκούμενη δραστηριότητα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 17 παρ. 1 και 36 του ν.4387/2016 περί παράλληλης ασφάλισης και στο άρθρο 38 του ν.4387/2016 περί πολλαπλής απασχόλησης.Ως εκ τούτου, για τους βουλευτές με παράλληλη επαγγελματική δραστηριότητα καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές επί της βουλευτικής αποζημίωσης και επί του μισθού ή του εισοδήματος που αποκτάται από την άσκηση της μισθωτής ή της μη μισθωτής δραστηριότητας, όμως αθροιστικά το ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης και του μισθού ή του εισοδήματος δεν μπορεί σε μηνιαία βάση να υπερβαίνει το 10πλάσιο του βασικού μισθού μισθωτού (€5.860,80 από 1/1/2017 έως 31/1/2019 και €6.500,00 από 1/2/2019). Οι αναλογούσες εισφορές που αφορούν στην παράλληλα ασκούμενη μισθωτή ή μη μισθωτή δραστηριότητα βαρύνουν τον βουλευτή και τον έτερο εργοδότη σε περίπτωση μισθωτής απασχόλησης.Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με το άρθρο 22 παρ. 5 του ν.4488/2017, η εισφορά που έχει καταβληθεί για την ασφάλιση των βουλευτών θεωρείται ως εισφορά μισθωτού. Συνεπώς, σε περίπτωση παράλληλης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας, σύμφωνα με την παρ. 13 του άρθρου 2 της οικ.61502/3399/30-12-2016 Υπουργικής Απόφασης (Β’ 4330), όπως ισχύει, για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών λαμβάνεται καταρχάς υπόψη το μηνιαίο εισόδημα από την παροχή της μισθωτής υπηρεσίας, και εν προκειμένω το ποσό της βουλευτικής αποζημίωσης, και σε αυτό προστίθεται το εισόδημα των άλλων δραστηριοτήτων κατά φθίνουσα τάξη μεγέθους. Σε κάθε περίπτωση, το ανωτέρω άθροισμα, όπως προαναφέρθηκε, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10πλάσιο του βασικού μισθού μισθωτού.4. Προαιρετική ασφάλιση υπαλλήλων δημοσίου που εκλέγονται βουλευτέςi. Από τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 19 του ν.3234/2004, όπως προστέθηκαν με το άρθρο 3 του ν.3670/2008, προβλέπεται η συνέχιση της ασφάλισης στο προγενέστερο ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό καθεστώς για έμμισθους δημόσιους λειτουργούς και υπαλλήλους του Δημοσίου, για υπαλλήλους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού, καθώς και για υπαλλήλους των ΝΠΔΔ οι οποίοι παραιτούνται από την ενεργό υπηρεσία προκειμένου να θέσουν υποψηφιότητα για την εκλογή τους στο βουλευτικό αξίωμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 56 του Συντάγματος.Οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές των ανωτέρω προσώπων υπολογίζονται στο συντάξιμο ή στον ασφαλιστέο μισθό της οργανικής τους θέσης, όπως αυτός θα διαμορφωνόταν κάθε φορά εάν συνέχιζαν να υπηρετούν στη θέση αυτή.Οι ανωτέρω ασφαλιστικές εισφορές βαρύνουν τον προϋπολογισμό της Βουλής και σύμφωνα με την παρ. 20 του ανωτέρω άρθρου από 1/8/2008 καταβάλλονται από τους ενδιαφερόμενους με παρακράτηση από τη βουλευτική τους αποζημίωση μετά από αίτησή τους προς τη Βουλή.Συνεπώς, οι βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά πριν από την ισχύ του ν.4093/2012 και ήταν υπάλληλοι δημοσίου, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, μπορούν, παράλληλα με την καταβολή της προβλεπόμενης εισφοράς στο Δημόσιο για τη λήψη βουλευτικής σύνταξης, να καταβάλουν και εισφορά στο προγενέστερο καθεστώς ασφάλισης – συνταξιοδότησης.Σημειώνουμε ότι για όσους έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά μετά την ισχύ του ν.4093/2012 η ανωτέρω ρύθμιση δεν έχει εφαρμογή, δεδομένου ότι βάσει των σχετικών ρυθμίσεων του ν.4093/2012 για την ασφάλισή τους ως βουλευτές διατηρούν το προγενέστερο ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό καθεστώς.ii. Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω, οι διατάξεις της παρ. 19 του άρθρου 2 του ν.3234/2004 αφορούν σε προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης στο προγενέστερο ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό καθεστώς για τη συγκεκριμένη κατηγορία βουλευτών (πρώην υπάλληλοι δημοσίου, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά πριν από την ισχύ του ν.4093/2012) κατά τη διάρκεια της θητείας τους, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος.Ως εκ τούτου, με τη θέσπιση νέου καθεστώτος προαιρετικής συνέχισης της ασφάλισης στον ΕΦΚΑ με τις διατάξεις των άρθρων 18 και 37 του ν.4387/2016 από 1/1/2017, οι ανωτέρω διατάξεις του ν.3234/2004 δεν έχουν εφαρμογή από την ανωτέρω ημερομηνία (άρθρο 37 παρ. 4 του ν.4387/2016).Κατ’ εξαίρεση, εξακολουθούν να έχουν εφαρμογή και μετά την 1/1/2017 μόνο στις περιπτώσεις βουλευτών που μέχρι την 31/12/2016 είχαν υπαχθεί σε αυτές, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 9 του άρθρου 18 του ν.4387/2016. Στην περίπτωση αυτή από 1/1/2017 καταβάλλονται οι προβλεπόμενες από το άρθρο 5 του ν.4387/2016 εισφορές, ασφαλισμένου και εργοδότη, οι οποίες βαρύνουν στο σύνολό τους τον βουλευτή, υπολογιζόμενες επί των αποδοχών της οργανικής θέσης του βουλευτή, οι οποίες δεν μπορεί να υπερβαίνουν το 10πλάσιο του βασικού μισθού μισθωτού (€5.860,80 από 1/1/2017 έως 31/1/2019 και €6.500,00 από 1/2/2019).Ως προς το ανώτατο όριο των ασφαλιστέων αποδοχών, δεδομένου ότι πρόκειται για προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης, το ανώτατο όριο εξετάζεται αυτοτελώς, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η βουλευτική αποζημίωση. Αντίστοιχα για τις ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν στην υποχρεωτική ασφάλιση για την βουλευτική ιδιότητα εξετάζεται εάν το ύψος της βουλευτικής αποζημίωσης υπερβαίνει ή όχι αυτοτελώς το προαναφερόμενο ανώτατο όριο αποδοχών.Β. Επικουρική ΑσφάλισηΣύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 22 του ν.4488/2017, για τους αιρετούς, μεταξύ των οποίων και οι βουλευτές καταβάλλονται υπέρ του Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π. ασφαλιστικές εισφορές για επικουρική ασφάλιση, εφόσον προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης τους στον εν λόγω Κλάδο .Ειδικότερα:Για τους βουλευτές της περ.ε που έχουν αποκτήσει την ιδιότητα πριν από την ισχύ του ν.4093/2012 και ο χρόνος ασφάλισης τους θεωρείται ότι έχει διανυθεί στην ασφάλιση του Δημοσίου αναφορικά με την επικουρική ασφάλιση, δεν υφίσταται σχετική καταστατική ή γενική διάταξη νόμου που να ορίζει την υποχρέωση υπαγωγής τους για την ιδιότητα αυτή, σε κάποιον από τους ενταχθέντες στο Ε.Τ.Ε.Α.Ε.Π.. φορέα επικουρικής ασφάλισης.Για τους βουλευτές της περ.στ που έχουν αποκτήσει την ιδιότητα μετά την ισχύ του ν.4093/2012, ο εν λόγω χρόνος ασφάλισης θεωρείται ότι έχει διανυθεί στο προγενέστερο ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό τους καθεστώς (κύριας και επικουρικής ασφάλισης, εφάπαξ παροχής) ή σε εκείνο που προκύπτει κατ’ εφαρμογή των παραγράφων 1,2 και 3 του άρθρου 2 του ν.3865/2010.i) Στην περίπτωση προγενέστερου ασφαλιστικού – συνταξιοδοτικού καθεστώτος για το οποίο προκύπτει υποχρέωση υπαγωγής στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ, ως βουλευτής υποχρεούται στην καταβολή ασφαλιστικών εισφορών μισθωτού υπέρ επικουρικής ασφάλισης επί της βουλευτικής του αποζημίωσης.ii) Στην περίπτωση προγενέστερου ασφαλιστικού – συνταξιοδοτικού καθεστώτος για το οποίο δεν προκύπτει υποχρέωση υπαγωγής στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ, ως βουλευτής δεν υποχρεούται στην καταβολή ασφαλιστικών εισφορών μισθωτού υπέρ επικουρικής ασφάλισης επί της βουλευτικής του αποζημίωσης.iii) Στην περίπτωση που δεν υφίσταται προγενέστερο ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό καθεστώς (κύριας, επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχής) τα εν λόγω πρόσωπα κατά τα προαναφερόμενα, υπάγονται για κύρια ασφάλιση στην ασφάλιση του πρ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (νυν ΕΦΚΑ) κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 2 του ν.3865/2010. Για επικουρική ασφάλιση σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν.997/1979 όπως ισχύει, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του πρ. ΕΤΕΑΜ (νυν Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ) καθόσον κριτήρια για την υπαγωγή τους είναι αφενός η υπαγωγή στην ασφάλιση του πρ.ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και αφετέρου η μη υποχρεωτική υπαγωγή για την ιδιότητα του βουλευτή στην ασφάλιση άλλου φορέα επικουρικής ασφάλισης.Τέλος, αναφορικά με το ποσοστό και την βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών υπέρ επικουρικής ασφάλισης εφαρμόζονται τα οριζόμενα στις διατάξεις των παρ.2 και 3 του άρθρου 22 του ν.4488/2017.Ειδικά, για τους πριν και μετά την 1.1.1993 ασφαλισμένους δικηγόρους, του οικείου τομέα του κλάδου επικουρικής ασφάλισης του πρ. ΕΤΑΑ, από 1.1.2019, τα προβλεπόμενα ποσοστά ασφαλιστικών εισφορών (3,25% για τον ασφαλισμένο και 3,25% για τον εργοδότη από 1/6/2019-31/5/2022) υπολογίζονται επί του ποσού που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό μισθό μισθωτού, όπως εκάστοτε ισχύει.Γ. Ασφάλιση για εφάπαξ παροχήΣύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 22 του ν.4488/2017, για τους αιρετούς, μεταξύ των οποίων και οι βουλευτές καταβάλλονται υπέρ του ΕΤΕΑΠ ασφαλιστικές εισφορές για εφάπαξ παροχή, εφόσον προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης τους στον εν λόγω Κλάδο.Σύμφωνα με το άρθρο 4 του καταστατικού του πρ. ΤΠΔΥ (Β.Δ. 13/1936 ΦΕΚ Α/285), όπως ισχύει, στο Ταμείο ασφαλίζονται «…υποχρεωτικώς… πάντες οι Δημόσιοι Πολιτικοί υπάλληλοι (τακτικοί, μόνιμοι, δόκιμοι, έκτακτοι και επί θητεία) οι εκ του Δημοσίου Ταμείου και εις βάρος αυτού μισθοδοτούμενοι επί μηνιαίω μισθώ…».Σύμφωνα με τις παρ. 1 του άρθρου 35 και 4 του άρθρου 76 του ν. 4387/2016, κριτήριο για την υπαγωγή στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ αποτελεί η υφιστάμενη υπαγωγή σε κάποιον από τους ενταχθέντες φορείς ή η απόκτηση για πρώτη φορά από 1-1-2017 υποχρέωσης ασφάλισης σε αυτόν, βάσει των γενικών ή ειδικών ή καταστατικών διατάξεων των ενταχθέντων φορέων.Με την παρ. 1.β του άρθρου 2 του ν. 3865/2010, όπως ισχύει, ορίστηκε ότι, «Τα ανωτέρω πρόσωπα ασφαλίζονται για ασθένεια, επικουρική σύνταξη και εφάπαξ βοήθημα στους οικείους φορείς, στους οποίους υπάγονται όσοι από αυτούς έχουν ασφαλισθεί για πρώτη φορά από 1.1.1993 και μετά στο Δημόσιο ή σε φορείς κύριας ασφάλισης.»ί) Για τους βουλευτές που είχαν αποκτήσει την ιδιότητα πριν την ισχύ του ν.4093/2012, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής εισφορών για εφάπαξ παροχή, ούτε από τον συνδυασμό της περ. ε της παρ. 1 του άρθρου 22 του ν. 4488/2016 με την προαναφερόμενη καταστατική διάταξη του πρ. ΤΠΔΥ, καθώς ως αιρετοί δεν αντιμετωπίζονται ως δημόσιοι πολιτικοί υπάλληλοι, αλλά ούτε και από γενικές διατάξεις.ii) Για τους βουλευτές που απέκτησαν για πρώτη φορά την ιδιότητα μετά την ισχύ του ν.4093/2012, δεν προκύπτει από τον συνδυασμό της περ. στ της παρ. 1 του άρθρου 22 του ν. 4488/2016 με τις προαναφερόμενες διατάξεις, η υποχρέωση καταβολής εισφορών για εφάπαξ παροχή υπέρ του Κλάδου Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ λόγω της βουλευτικής ιδιότητας.Επισημαίνεται ότι, ούτε από την εφαρμογή της προαναφερόμενης ρύθμισης του ν. 3865/2010 προκύπτει υποχρέωση καταβολής εισφορών στο ΕΤΕΑΕΠ, καθώς κριτήριο για την ασφάλιση, αποτελεί η καταβολή εισφορών για εφάπαξ παροχή των «νέων ασφαλισμένων» βουλευτών, για τους οποίους όπως αναλύθηκε δεν προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης.Πάντως οι βουλευτές που απέκτησαν για πρώτη φορά την ιδιότητα μετά την ισχύ του ν.4093/2012, έχουν υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ, μόνο λόγω του προγενέστερου ασφαλιστικού τους καθεστώτος από την επαγγελματική τους δραστηριότητα (εφόσον ήταν ασφαλισμένοι για εφάπαξ παροχή) και ο χρόνος θεωρείται ότι έχει διανυθεί στο καθεστώς αυτό.Αναφορικά με το ποσοστό και την βάση υπολογισμού, από 1-1-2017 καταβάλλεται στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ, η μηνιαία εισφορά έμμισθων ασφαλισμένων του άρθρου 35 του ν. 4387/2016 όπως ισχύει, υπολογιζόμενη επί της βάσης, όπως αυτή προσδιορίζεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 22 του ν. 4488/2017 για την κύρια ασφάλιση.Ειδικά για όλους τους πριν και μετά την 1.1.1993 ασφαλισμένους δικηγόρους, μηχανικούς και υγειονομικούς, των οικείων τομέων του κλάδου πρόνοιας του πρ. ΕΤΑΑ, το ποσό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς, από 1.1.2019, ανέρχεται σε ποσοστό 4%, υπολογιζόμενο επί του ποσού που αντιστοιχεί στον κατώτατο βασικό μισθό μισθωτού, όπως εκάστοτε ισχύει. Για τους δικηγόρους το ποσοστό 4%, επιμερίζεται σε 2% για τον ασφαλισμένο και σε 2% για την Βουλή.Α. Υγειονομική περίθαλψη1. Βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά πριν από την ισχύ του ν.4093/2012i. Σύμφωνα με το άρθρο 4 του ψηφίσματος Ζ71975 της Βουλής των Ελλήνων και την παρ.20 του άρθρου 3 της αριθ. οικ.2/7029/0094/2005 (Β,213) κ.υ.α. οι βουλευτές και τα μέλη της οικογενείας τους υπάγονται για παροχές υγειονομικής περίθαλψης στον Ο.Π.Α.Δ.Σύμφωνα με το άρθρο 1 του ανωτέρω Ψηφίσματος, το ποσοστό εισφοράς, όπως αυτό διαμορφώθηκε μέχρι 31/12/2016 με τις διατάξεις των άρθρων 35 και 55 του ν.2084/1992, ορίζεται σε συνολικό ποσοστό 7,65% επί της βουλευτικής αποζημίωσης. Η εισφορά ασφαλισμένου ύψους 2,55% παρακρατείται από τη βουλευτική αποζημίωση και η εργοδοτική εισφορά σε ποσοστό 5,10% καταβάλλεται από τη Βουλή.ii. Με τις διατάξεις της παρ.6 του άρθρου 48 του ν.3996/2011 παρέχεται η δυνατότητα στους βουλευτές και στα μέλη της οικογενείας τους, κατά τη διάρκεια της θητείας τους, να ασφαλίζονται για παροχές υγειονομικής περίθαλψης στον ΟΠΑΔ ή να διατηρήσουν την ασφάλιση τους στον κλάδο ασθένειας του ασφαλιστικού οργανισμού που ήταν ασφαλισμένοι πριν την εκλογή τους.Σε περίπτωση που επιλέξουν να διατηρήσουν το προγενέστερο καθεστώς υγειονομικής περίθαλψης, μέχρι 31/12/2016 καταβάλλονταν οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές, όπως αυτές καθορίζονταν από την νομοθεσία του κάθε ασφαλιστικού οργανισμού, υπολογιζόμενες επί της βουλευτικής αποζημίωσης, και βάρυναν τους ίδιους.iii. Συνεπώς, οι βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά πριν από την ισχύ του ν.4093/2012 (δηλαδή πριν την 1/1/2013) υπάγονται για υγειονομική περίθαλψη είτε στον πρώην ΟΠΑΔ ή στο προγενέστερο καθεστώς υγειονομικής περίθαλψης (εφόσον υφίσταται προγενέστερο καθεστώς).Για την ασφάλισή τους στους ανωτέρω φορείς, μέχρι 31/12/2016 καταβάλλονταν οι προβλεπόμενες για τον ΟΠΑΔ ή το προγενέστερο καθεστώς υγειονομικής περίθαλψης ασφαλιστικές, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα.iv. Σε περίπτωση παράλληλης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας, μισθωτής ή μη μισθωτής, από 1/1/2017, σύμφωνα με το άρθρο 22 παρ. ε του ν.4488/2017, διατηρούν το προγενέστερο καθεστώς υγειονομικής περίθαλψης και αν δεν έχει από 1.1.2017 προγενέστερη ασφάλιση υπάγεται στον ΕΦΚΑ πρ.ΟΠΑΔ του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ. Σημειώνουμε ότι μέχρι 31/12/2016 σε περίπτωση παράλληλης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας ο βουλευτής μπορούσε να επιλέξει αντί του ΟΠΑΔ τον φορέα υγειονομικής περίθαλψης βάσει της ασκούμενης δραστηριότητας, και κατέβαλε μίαασφαλιστική εισφορά σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τον ΟΠΑΔ ή τον φορέα επιλογής του, εφαρμοζομένου του άρθρου 48 παρ. 6 του ν.3986/2011.2. Βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά μετά την ισχύ του ν.4093/2012i. Οι βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά μετά από την ισχύ του ν.4093/2012, σύμφωνα με το άρθρο πρώτο παράγραφος Β περίπτωση 1α του ν.4093/2012, κατά τη διάρκεια της θητείας διατηρούν το προγενέστερο καθεστώς υγειονομικής περίθαλψης.ii. Σε περίπτωση παράλληλης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας, μισθωτής ή μη μισθωτής, από 1/1/2017, σύμφωνα με το άρθρο 22 παρ. στ του ν.4488/2017, διατηρούν το προγενέστερο καθεστώς υγειονομικής περίθαλψης.iii. Εάν δεν υφίσταται προγενέστερο καθεστώς ασφάλισης – συνταξιοδότησης, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 2 του ν.3865/2010.Συνεπώς, οι βουλευτές που έχουν εκλεγεί για πρώτη φορά μετά από την ισχύ του ν.4093/2012 και πριν από την εκλογή τους δεν ασκούσαν επαγγελματική δραστηριότητα, τότε υπάγονται για υγειονομική περίθαλψη στην ασφάλιση του πρώην ΟΠΑΔ του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ.iv. Σε περίπτωση εκλογής συνταξιούχου, δεν υφίσταται προγενέστερο καθεστώς ασφάλισης, και ως εκ τούτου δεν προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης για υγειονομική περίθαλψη μέχρι 31/12/2016 για την ιδιότητα βουλευτή. Από 1/1/2017, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 22 του ν.4488/2017 προκύπτει υποχρέωση ασφάλισής τους για κύρια σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη στον ΕΦΚΑ (πρώην ΟΠΑΔ του ΙΚΑ – ΕΤΑΜ).3. Ασφαλιστικές εισφορές υγειονομικής περίθαλψης για την ασφάλιση των βουλευτώνi. Από 1/1/2017, σύμφωνα με το άρθρο 22 του ν.4488/2017, για την ασφάλιση των βουλευτών, ανεξαρτήτως του χρόνου εκλογής τους (πριν ή μετά την ισχύ του ν.4093/2012) ή την ύπαρξη ή μη προγενέστερου καθεστώτος υγειονομικής περίθαλψης ή ασφάλισης συνταξιούχου στον ΕΦΚΑ, καταβάλλεται για την υγειονομική περίθαλψη εισφορά ύψους 2,55% από τον ασφαλισμένο και 4,55% εργοδοτική εισφορά από την Βουλή (άρθρο 41 παρ. 1 του ν.4387/2016) υπέρ του πρώην ΟΠΑΔ ή του φορέα υγειονομικής περίθαλψης που αντιστοιχεί στο προγενέστερο καθεστώς ασφάλισης.Η ανωτέρω εισφορά υπολογίζεται επί της βουλευτικής αποζημίωσης, μέχρι του ποσού που αντιστοιχεί στο 10πλάσιο του βασικού μισθού μισθωτού (€5.860,80 από 1/1/2017 έως 31/1/2019 και €6.500,00 από 1/2/2019), με την εισφορά ασφαλισμένου να βαρύνει τον βουλευτή και την εισφορά εργοδότη τη Βουλή.ii. Σε περίπτωση παράλληλης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας, μισθωτής ή μη μισθωτής, πέραν της ανωτέρω εισφοράς, καταβάλλεται ασφαλιστική εισφορά επί του μισθού ή του εισοδήματος από την ασκούμενη δραστηριότητα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 17 παρ. 1 και 36 του ν.4387/2016 περί παράλληλης ασφάλισης και στο άρθρο 38 περί πολλαπλής απασχόλησης. Ως προς τον καθορισμό της βάσης υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών εφαρμόζονται αναλόγως τα προαναφερόμενα για την κύρια σύνταξη.Κατ’ εξαίρεση, εάν για την ασκούμενη επαγγελματική δραστηριότητα προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης για υγειονομική περίθαλψη σε φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό που δεν έχει ενταχθεί στον ΕΦΚΑ, ο βουλευτής, σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ. 8 του ν.4387/2016, επιλέγει το καθεστώς υγειονομικής περίθαλψης στο οποίο θα υπαχθεί, και καταβάλλει μία ασφαλιστική εισφορά. Εάν επιλέξει το καθεστώς υγειονομικής περίθαλψης που αντιστοιχεί στη βουλευτική ιδιότητα, καταβάλλει ασφαλιστική εισφορά επί της βουλευτικής αποζημίωσης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 22 του ν.4488/2017. Εάν επιλέξει το εκτός ΕΦΚΑ καθεστώς υγειονομικής περίθαλψης που αντιστοιχεί στην ασκούμενη δραστηριότητα καταβάλλει ασφαλιστική εισφορά σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις οικείες διατάξεις του φορέα υγειονομικής περίθαλψης.Λόγω τεχνικών δυσκολιών στην αναζήτηση των εισφορών που έχουν καταβληθεί από τους βουλευτές για την υγειονομική τους περίθαλψη σε μεμονωμένους φορείς, δεν κρίνεται σκόπιμη η εκ νέου επαλήθευση τους από τις υπηρεσίες της Βουλής. Βάσει του ν.4488/2017, η Βουλή θα παρακρατεί εφεξής από την έναρξη της παρούσας περιόδου την προβλεπόμενη υγειονομική εισφορά της παρ.1 του αρ.41 του ν.4387/2016, σε ποσοστό επί της βουλευτικής αποζημίωσης.Ε. Εισφορές και Συνεισπραττόμενα ΟργανισμώνΣτους Βουλευτές δεν παρακρατούνται συνεισπραττόμενα, καθώς δεν λαμβάνουν αντίστοιχες παροχές ή καλύψεις.
