Αυθαίρετη μετάθεση για ένα χρόνο της έναρξης ισχύος των φορολογικών κινήτρων απασχόλησης

Επιστημονική ομάδα TAXHEAVEN

Ι. Για την αδάμαστη πολυνομία που «ευδοκιμεί» στη χώρα μας αναφορικά με το φορολογικό σύστημα που εφαρμόζεται εδώ και δεκαετίες δεν χρειάζονται πλέον ιδιαίτερες αναφορές, αφού τα στραβά, τα αστεία, τα τραγελαφικά και τα παράλογα που καταγράφονται συνεχώς, αφενός μεν, καταμαρτυρούν τις αδόκιμες προσπάθειες για τον εξορθολογισμό του, αφετέρου δε, διαχρονικά έχουν αναδειχθεί και στηλιτευθεί πλειστάκις. Άλλωστε, όλοι έχουμε βιώσει στο πετσί μας τα αποτελέσματά των αποτυχημένων προσπαθειών για την καθιέρωση ενός απλού, σταθερού και δίκαιου φορολογικού συστήματος -όπως ευαγγελίζονται οι εκάστοτε πολιτικοί την τελευταία τεσσαρακονταετία-, οπότε είναι περιττά τα περαιτέρω σχόλια ή οι διαπιστώσεις.  

Οι αλληλοσυγκρουόμενες φορολογικές διατάξεις, ως φαινόμενο που ταλανίζει την καθημερινότητά μας δεν είναι κάτι καινοφανές. Πολύ συχνά καλούμαστε να εφαρμόσουμε ασαφείς διατάξεις ή προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε κακογραμμένα νομικά κείμενα που δημιουργούν απίστευτη σύγχυση. Σε όλο αυτό το κομφούζιο των διάσπαρτων διατάξεων, των ασαφειών και του ευμετάβλητου τοπίου, το αρμόδιο υπουργείο Οικονομικών πολλές φορές αντί να ξεκαθαρίζει τα πράγματα τα θολώνει ακόμη περισσότερο, ενισχύοντας έτσι το κλίμα αβεβαιότητας των πολιτών και των επαγγελματιών. Επίσης, δεν είναι λίγες οι φορές που γίνεται αυθαίρετη ερμηνεία των φορολογικών νόμων μέσω κοινοποίησης εγκυκλίων που εν όλω ή εν μέρει δεν συνάδουν με τη αληθινή βούληση του νομοθέτη. Μία τέτοια περίπτωση κατά την οποία άλλα ορίζει ο νόμος και άλλα η απόφαση είναι αυτή που θα σχολιάσουμε σήμερα.

Στις 14.6.2018 με τη δημοσίευση του νόμου 4549/2018 στο ΦΕΚ και συγκεκριμένα με την παραγράφου 1 του άρθρου 116, προστέθηκε νέο άρθρο (71Δ Κίνητρα για την ενίσχυση των θέσεων απασχόλησης) στον Κ.Φ.Ε., οι διατάξεις του οποίου σύμφωνα με τη αιτιολογική έκθεση του νόμου, επιχειρούν να συμπληρώσουν το πλαίσιο καταπολέμησης της ανεργίας, συνεισφέροντας παράλληλα στην επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας μέσω της φορολογικής διευκόλυνσης των επιχειρήσεων.

Στην αιτιολογική έκθεση αναφέρονται επιπλέον τα εξής: «Παράλληλα δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στο μεγάλο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας, αυτό της ανεργίας των νέων, αλλά και της μακροχρόνιας ανεργίας. Η συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας επέφερε βαρύ πλήγμα στο εργατικό δυναμικό της χώρας και κατά συνέπεια και στην ανάπτυξη της παραγωγικής δραστηριότητας. Τα τελευταία δύο χρόνια τα θετικά δείγματα της οικονομίας και της αγοράς εργασίας ενισχύονται με στόχο την επιστροφή στην κανονικότητα, με την παραδοχή πως για να υπάρξει οικονομική ανάπτυξη προς όφελος και των επιχειρήσεων, αυτή θα πρέπει να συνοδεύεται με την αποκατάσταση της εργασιακής ασφάλειας, της φορολογικής ανταποδοτικότητας και της ενίσχυσης των υγειών επιχειρήσεων. Η παρούσα διάταξη ενισχύει, συνεπώς, το πλαίσιο αυτής της θεώρησης. Ειδικότερα, προβλέπεται η προσαύξηση κατά 50% του συνόλου των εργοδοτικών εισφορών (εισφορές υπέρ σύνταξης, εισφορές υπέρ υγείας κ.λπ.) και μέχρι το 14πλάσιο του κατώτατου μισθού ανά θέση εργασίας. Επιπλέον, λαμβάνεται μέριμνα ώστε σε περίπτωση πρόσληψης ενός εργαζόμενου από μια εταιρεία που είναι συνδεδεμένη κατά την έννοια του άρθρου 2 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, το κίνητρο να χορηγείται μια και μόνο φορά, οπότε τυχόν μετακίνησή του σε άλλη συνδεδεμένη εταιρεία να μην θεωρείται νέα θέση απασχόλησης για τους σκοπούς εφαρμογής της παρούσας διάταξης».

Στην παράγραφο 2 του νόμου αναφέρεται ξεκάθαρα  ότι, «Η ισχύς της παραγράφου 1 άρχεται από το φορολογικό έτος 2018 και εφεξής».

Στην παράγραφο 5 του νέου άρθρου 71Δ αναφέρονται τα ακόλουθα: «5. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της
Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων καθορίζονται οι προϋποθέσεις, οι όροι,
η διαδικασία, ο τρόπος υπολογισμού του μέσου όρου απασχόλησης, καθώς
και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των προηγούμενων
παραγράφων».

Ακολούθως, βάσει της ανωτέρω παραγράφου εκδόθηκε και δημοσιεύθηκε στο Φ.Ε.Κ. (τεύχος Β’ 6044/31-12-2018) η απόφαση ΠΟΛ.1244/2018 την οποία συνυπογράφουν η Υφυπουργός κα Αικ. Παπανάτσιου και ο Διοικητής της ΑΑΔΕ και με την οποία καθορίζονται οι προϋποθέσεις, οι όροι, οι διαδικασίες και ο τρόπος υπολογισμού του μέσου όρου απασχόλησης, καθώς και άλλες λοιπές αναγκαίες
λεπτομέρειες για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 71Δ του ν.
4172/2013.

Στο άρθρο 4 της εν λόγω Κ.Υ.Α. αναφέρεται τέλος ότι, «Η απόφαση αυτή ισχύει από το φορολογικό έτος 2019 και εφεξής».

Η παράγραφος 5 του άρθρου 71Δ του ν. 4172/2013 δίνει την εξουσιοδότηση στον υπουργό Οικονομικών και στον Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. να εκδώσουν
Κ.Υ.Α. με την οποία θα ρυθμίζονται οι ειδικότερες λεπτομέρειες εφαρμογής του
άρθρου 71Δ, όμως σε κανένα σημείο της δεν δίνεται ρητή
εξουσιοδότηση για την αλλαγή ή τη μετάθεση της έναρξης ισχύος του άρθρου αυτού. Άλλωστε,
κάτι τέτοιο θα ήταν παράλογο τη στιγμή μάλσιτα που η βούληση του νομοθέτη
εκφράζεται ρητά στην παράγραφο 2 του άρθρου 116 του νόμου 4549/2018 και η
οποία αναφέρει ότι η έναρξη ισχύος του άρθρου 71Δ στον Κ.Φ.Ε. ισχύει  από το
φορολογικό έτος 2018.

Είναι απορίας άξιο, πως μια κοινή υπουργική απόφαση αλλάζει τη βούληση του νομοθέτη, καταστρατηγεί ρητή διάταξη νόμου και μάλιστα χωρίς να έχει την ανάλογη εξουσιοδότηση να το κάνει. Το ερώτημα που εγείρεται εν προκειμένω είναι το εξής: Όσοι ακολούθησαν μέσα στο 2018 τη ρητή διάταξη του νόμου και προέβησαν σε προσλήψεις τηρώντας στο ακέραιο όσα ορίζονται, γιατί πρέπει να χάσουν την εν λόγω ωφέλεια;