Δ. Παπαδημητρίου: «Το 2018 είναι το πλέον κρίσιμο έτος για τη μετάβαση της χώρας στη νέα εποχή»

26/02/2018Ομιλία Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης κ. Δημήτρη Παπαδημητρίου κατά την έναρξη του 10ου Αναπτυξιακού Συνεδρίου στην Περιφέρεια ΠελοποννήσουΚύριε Περιφερειάρχη, κκ. Δήμαρχοι, Κυρίες και Κύριοι,Έχω την τιμή μαζί με τον Περιφερειάρχη κ. Τατούλη να κηρύξω την έναρξη των εργασιών του 10ου Αναπτυξιακού Συνεδρίου που αφορά ειδικά την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Είμαστε σήμερα όλοι εδώ, για να επεξεργαστούμε, να εξειδικεύσουμε και να εμπλουτίσουμε την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική 2021 για την οικονομία, και να συζητήσουμε με πιόν τρόπο θα υλοποιήσουμε όλοι μαζί την Ελλάδα της νέας μεταμνημονιακής εποχής. Να συζητήσουμε, αλλά κυρίως να ακούσουμε τις απόψεις και προτάσεις των παραγωγικών τάξεων και επαγγελματικών φορέων και των τοπικών αρχών της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Το 2018 είναι το πλέον κρίσιμο έτος για τη μετάβαση της χώρας στη νέα εποχή. Εργαζόμαστε ώστε η ανάκαμψη της οικονομίας που ξεκίνησε το 2017 να δυναμώσει αγκαλιάζοντας μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας. Υλοποιούμε τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα μας επιτρέψουν να βγάλουμε τη χώρα από τα Μνημόνια αποκτώντας περισσότερους βαθμούς ελευθερίας στην άσκηση οικονομικής πολιτικής. Διαπραγματευόμαστε με τους Ευρωπαίους εταίρους μας την ελάφρυνση του χρέους που θα δώσει μία πρόσθετη ανάσα στην ελληνική οικονομία και κοινωνία, και, Τέλος, σε μία περίοδο γεωπολιτικής αναταραχής, περιφερειακών συγκρούσεων και όξυνσης των εθνικιστικών και λαϊκιστικών τάσεων διεθνώς, αγωνιζόμαστε να κλείσουμε τα ανοιχτά εθνικά ζητήματα με τους γείτονές μας με πνεύμα Ευρωπαϊκό,  συνεργατικό και εποικοδομητικό για την ειρήνη, την σταθερότητα και την ανάπτυξη όλων των Βαλκανίων. Δεν είναι εύκολο να τα πετύχουμε όλα αυτά μαζί και άμεσα, όπως δεν είναι εύκολο μία τσακισμένη από την υπερχρέωση, και γονατισμένη από τη συνεχή λιτότητα και την οκταετή ύφεση οικονομία, να ανακάμψει τάχιστα και με δυναμικούς ρυθμούς. Ένας δρομέας που έπεσε καταγής δεν μπορεί να τρέξει κούρσα 100 μέτρων. Και δεν μπορεί να είναι αυτός ο στόχος του. Γιατί το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας δεν είναι αυτό που συμβατικά λέμε «επιστροφή στην κανονικότητα» και σε «γρήγορους ρυθμούς ανάκαμψης». Κι εξηγούμαι αμέσως γιατί συχνά χρησιμοποιούμε την ίδια γλώσσα εννοώντας διαφορετικά πράγματα. Ασφαλώς είναι καλύτερη μία αύξηση του ΑΕΠ 3% από μία αύξηση 1,6% ή 1,8%. Αρκεί να στηρίζεται σε υγιείς βάσεις ώστε να μην αποτελέσει απλό πυροτέχνημα. Το ζητούμενο δεν είναι να ανακάμψει με κάθε μέσο το ήδη υφιστάμενο παραγωγικό σύστημα, δηλαδή η παλιά κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα και παρασιτική οικονομία που βασιζόταν στην κατανάλωση με δανεικά και στο πελατειακό σύστημα.Το ζητούμενο είναι να αναπτύξουμε μία νέα ανοιχτή οικονομία βασισμένη στη γνώση και τις δεξιότητες των νέων ανθρώπων της, στις νέες τεχνολογίες και την ψηφιακή της οργάνωση, ικανή να παράγει διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, να δημιουργεί σταθερές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και να διαθέτει επιχειρήσεις ενταγμένες σε διεθνείς αλυσίδες αξίας που να αντέχουν στον διεθνή ανταγωνισμό. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι η όποια ανάκαμψη να αφορά την νέα οικονομία και να έρχεται σαν αποτέλεσμα αλλαγής του παραγωγικού υποδείγματος της χώρας. Τότε μόνον η ανάκαμψη θα συνιστά ανάπτυξη της οικονομίας. Αλλά για να είναι μακροχρόνια βιώσιμη η ανάπτυξη της νέας αυτής οικονομίας χρειάζεται να είναι και δίκαιη, να αποφύγει τους κοινωνικούς αποκλεισμούς, να μην δημιουργεί δηλαδή και αυξάνει τις κοινωνικές και περιφερειακές ανισότητες, όπως το έκανε η παλιά υπερχρεωμένη και στρεβλή οικονομία των δύο τουλάχιστον τελευταίων δεκαετιών. Να μην σχεδιάζει από την καρέκλα, σε κλειστά γραφεία, λογαριάζοντας, όπως θα λέγαμε, χωρίς τον ξενοδόχο που δεν είναι άλλος από την ίδια την οργανωμένη κοινωνία, τις τοπικές κοινότητες και παραγωγικούς φορείς.  Για όλους αυτούς τους λόγους σήμερα βρισκόμαστε μόνο στην αρχή της εξόδου από την κρίση και καλούμαστε να σχεδιάσουμε μαζί σας την ανάπτυξη της νέας οικονομίας της Πελοποννήσου, εξειδικεύοντας μία Στρατηγική η οποία στοχεύει στην αύξηση των επενδύσεων και της απασχόλησης μέσω πολιτικών τόνωσης της μικρομεσαίας κυρίως επιχειρηματικότητας, της εξωστρέφειας, της καινοτομίας, των επιχειρηματικών συνεργασιών, των συμπράξεων ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, της κοινωνικής οικονομίας, του συνεταιριστικού κινήματος, καθώς και της εκπαίδευσης-κατάρτισης των ανέργων για την επαγγελματική τους επανένταξη στην οικονομική δραστηριότητα.Η στροφή από την κατανάλωση στις επενδύσεις, από τις υπηρεσίες στην πρωτογενή και δευτερογενή παραγωγή, από την παραγωγή μη εμπορεύσιμων αγαθών στα εμπορεύσιμα, από τις πολύ μικρές επιχειρήσεις σε συστάδες επιχειρήσεων, συνεταιρισμούς και μεγαλύτερα οικονομικά μεγέθη, ικανά να ικανοποιήσουν την εξωτερική ζήτηση. Η ανάπτυξη της ΚΑΛΟ, ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης, η καταπολέμηση της διαφθοράς, και τελικά ο ευρύτερος μετασχηματισμός των παραγωγικών δομών της οικονομίας βρίσκεται ακόμη στα πρώτα του στάδια κι ο δρόμος που έχουμε να διανύσουμε είναι ακόμη μακρύς. Η νηπιακή ηλικία της νέας οικονομίας είναι ένας βασικός διαρθρωτικός παράγοντας που εξηγεί γιατί η ανάκαμψη της οικονομίας δεν μπορούσε και δεν μπορεί να είναι εκρηκτική όπως ορισμένοι επικριτές ονειρεύονται. Αυτό δεν σημαίνει, ωστόσο, ότι δεν μπορεί και πρέπει να επιταχύνει τον βηματισμό της. Κι αυτός είναι ακριβώς ο λόγος που σήμερα βρισκόμαστε εδώ. Γιατί ο διάλογος είναι το πιο πρόσφορο μέσο για να μπορέσουμε να κάνουμε τα βήματα στην κατεύθυνση της επίλυσης των προβλημάτων. Πρόκειται για έναν διάλογο άμεσο, ο οποίος «συμφιλιώνει» την ανάγκη για έναν αποτελεσματικό αναπτυξιακό σχεδιασμό σε σχέση με τη βασική αντίληψη της Κυβέρνησης για τη συμμετοχή, δημοκρατία και εξάντληση όλων των δυνατών των συνθέσεων. Οι λύσεις πρέπει να προέρχονται μέσα από την κατάθεση των επιμέρους προβλημάτων, από τους επιστημονικούς και παραγωγικούς φορείς. Αυτό νομίζω πως είναι και το βαθύτερο νόημα ενός δημοκρατικού διαλόγου. Γιατί εσείς είστε οι φορείς μιας μοναδικής γνώσης για τον τόπο σας, την οποία χρειαζόμαστε για να σχεδιάσουμε στη βάση πραγματικών δεδομένων. Σήμερα και αύριο θα παρουσιάσουμε πολλές από τις γενικότερες, αλλά και τις ειδικότερες παρεμβάσεις μας που σας αφορούν. Κυρίως όμως, θα σας ακούσουμε.Με αυτά τα συνέδρια θέλουμε να αποκτήσουμε μια καθαρή εικόνα για τον αναπτυξιακό πλούτο που βρίσκεται διασπαρμένος σε ολόκληρη την επικράτεια και ανεκμετάλλευτος. Για να μπορέσουμε, στη συνέχεια, να ενσωματώσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε τόπου σε μία συνεκτική πολιτική οικονομικής ανασυγκρότησης με αμφίδρομα, αλλά και πολλαπλασιαστικά χαρακτηριστικά.Σκοπός μας είναι η διαμόρφωση της νέας αναπτυξιακής και παραγωγικής στρατηγικής που να απαντά στη βία της φτωχοποίησης, της λιτότητας και της οικονομικής ύφεσης με μια δυναμική αντεπίθεση σε όλα τα μέτωπα της οικονομίας που έχει ήδη ξεκινήσει. Ενδεικτικά αναφέρω τις εξής αξιοσημείωτες επιδόσεις:Μόλις πέρασε η πρώτη χρονιά στην Ελλάδα μετά από δέκα περίπου χρόνια που έχουμε ανάπτυξη και για τα τέσσερα τρίμηνα. Έχουμε σχεδόν μηδενίσει το δημόσιο και εξωτερικό έλλειμμα σαν ποσοστό στο ΑΕΠ, με την Ελλάδα να φιγουράρει στην πρώτη θέση πανευρωπαϊκά με όρους προσαρμογής της οικονομίας. Έχει καταγραφεί ρεκόρ εξαγωγών που θα πλησιάσει τα 60 δισ. ευρώ.Επίσης έχουμε ρεκόρ 11ετίας των άμεσων ξένων επενδύσεων της τάξης που αγγιζουν τα 4 δις όπως επίσης ρεκόρ δεκαετίας στην αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής. Για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια έχουμε ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας και των λιανικών πωλήσεων, ενώ ο ρυθμός αύξησης της απασχόλησης βρίσκεται σε προ κρίσης επίπεδα με δημιουργία 300.000 καθαρών θέσεων εργασίας τη τελευταία τριετία. Ακόμη, ο προηγούμενος χρόνος έκλεισε με το spread στα 10ετή κρατικά ομόλογα να φτάνει στα επίπεδα του 2008 και έχουν ήδη γίνει δύο πολύ επιτυχημένες έξοδοι των αγορών. Όλα αυτά τα επισημαίνω χωρίς να προσπαθώ να ωραιοποιήσω την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική κοινωνία μετά από μια σκληρή εποπτεία 8 ετών. Όμως, είναι αποτελέσματα μιας επίπονης εργασίας για θεσμικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις όπως πχ στον τομέα της ανάπτυξης με:1. Την εισαγωγή καινοτόμων χρηματοδοτικών εργαλείων και προγραμμάτων υπέρ κυρίως των ΜμΕ και των Περιφερειών της χώρας. 2. Την απλούστευση της διαδικασίας χορήγησης αδειών μέσω του νόμου 4442/2016 που θα ενσωματώσει μέχρι τον Ιούλιο του 2018 τους περισσότερους οικονομικούς τομείς (εφοδιαστική, τουρισμό, περιβαλλοντικές βιομηχανίες κα). Ως σήμερα, έχουν εγγραφεί πάνω από 20.000 επιχειρήσεις στο πλαίσιο του νέου καθεστώτος αδειοδότησης (από 6/2017).3. Την περαιτέρω αναθεώρηση του νομικού πλαισίου των στρατηγικών επενδύσεων με την επιτάχυνση των διαδικασιών, τη μείωση της γραφειοκρατίας και την παροχή περαιτέρω επενδυτικών κινήτρων.4. Την οργάνωση της εξωστρέφειας του Υπουργείου μέσω του Enterprise Greece στη κατεύθυνση της ενεργούς αναζήτησης επενδύσεων.5. Την θέσπιση του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης ιδιωτικών χρεών και την ηλεκτρονική πλατφόρμα που έχει ήδη συμπληρώσει 6 μήνες λειτουργίας με 20.000 ενδιαφερόμενους που έχουν ήδη εκκινήσει τη διαδικασία και 600 που έχουν υποβάλλει οριστικά την αίτηση.6. Τη διευκόλυνση των οφειλετών με τις 120 δόσεις, αλλά και την προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς, παράλληλα με αλλαγές που θα γίνουν στον νόμο Κατσέλη-Σταθάκη ώστε να αποτρέπεται η κατάχρηση των διατάξεών του από στρατηγικούς κακοπληρωτές σε βάρος των πραγματικά αδύναμων.7. Το νομοσχέδιο για την Αναπτυξιακή Τράπεζα που θα καταθέσουμε σύντομα ώστε η ίδρυση της να επιτευχθει μεχρι τον Ιούνιο του 2018.8. Τη συγκρότηση Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης που θα διαμορφώνει το προφίλ «καλοπληρωτή» ή «κακοπληρωτή» για όλους τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις και το οποίο θα αξιοποιείται σε κάθε επικείμενη σύμβαση για δάνεια, προμήθειες κ.α. Ένα είδος Λευκού Τειρεσία, δηλαδή, που θα ευνοεί με καλύτερους όρους συμβάσεων τους καλοπληρωτές και του οποίου το νομοσχέδιο θα μπει σύντομα σε διαβούλευση.9. Τον νέο νόμο για το καθεστώς λειτουργίας των Ανωνύμων Εταιριών που αλλάζει μετά από 100 χρόνια, ενισχύοντας τα δικαιώματα των μικρομετόχων, απλοποιώντας τις διαδικασίες για εκκαθάριση και καλύπτοντας τα νομικά κενά για μεταφορά έδρας εκτός ΕΕ. Ανάλογες μεταρρυθμίσεις έχουμε και στον χώρο της Υγείας με την καθολική και ισότιμη υγειονομική κάλυψη του πληθυσμού, την προτεραιότητα στο ΕΣΥ, την ηθικοποίηση και θεσμική εξυγίανση στο Σύστημα Υγείας και τη στροφή στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Όπως επίσης στην πρόληψη και στη Δημόσια Υγεία, την ενίσχυση των Τοπικών Μονάδων Υγείας και της επείγουσας νοσοκομειακής φροντίδας. Στην αναβάθμιση της ιατρικής εκπαίδευσης, τη διαφανή διακυβέρνηση του συστήματος, την κεντρικοποίηση των προμηθειών, την επιστημονική αξιολόγηση και διαπραγμάτευση των τιμών αποζημίωσης των νέων φαρμάκων, και την έμφαση στα δικαιώματα των ασθενών.  Αντίστοιχες μεταρρυθμίσεις προωθούνται και στον τομέα της Παιδείας όπου αυξήθηκε η χρηματοδότηση των ΑΕΙ και ΤΕΙ και της Παιδείας συνολικά στο 2,8% του ΑΕΠ. Συγκροτούμε δομές που θα βοηθούν ΑΕΙ, ΤΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα, να συνδέονται μεταξύ τους και με τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, και σταματάμε τη φάμπρικα των υψηλών διδάκτρων στα μεταπτυχιακά, όπως επί πλέον θεσμοθετούμε 1000 βιβλιοθήκες στα Δημοτικά Σχολεία της χώρας.  Αυξήσαμε τη χρηματοδότηση για έρευνα στο 1% του ΑΕΠ. Επίσης στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κυοφορούνται πολλές θεσμικές αλλαγές με κυριότερη την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.Συνολικά, το 2018, ο Κρατικός Προϋπολογισμός προβλέπει αύξηση της χρηματοδότησης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους, περίπου κατά 5%. Ειδικά για τις Περιφέρειες, η αύξηση αναμένεται να ξεπεράσει το 9%.Στον τομέα της χρηματοδότησης των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το Υπουργείο Εσωτερικών σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης δημιούργησε δύο χρηματοδοτικά εργαλεία με σκοπό να καλύψει τις μεγάλες ανάγκες τις Αυτοδιοίκησης για βασικά έργα υποδομής, καθώς και προμήθεια κατάλληλου εξοπλισμού.Ενισχύσαμε εκτάκτως, με 20 εκατ. ευρώ 85 ορεινούς και μικρούς νησιωτικούς δήμους το 2017, κάτι που θα επαναλάβουμε το 2018. Επίσης, το 2017 τριπλασιάσαμε τους πόρους για τις ενισχύσεις μικρών έργων αποκατάστασης δικτύων ύδρευσης για την αποφυγή φαινομένων λειψυδρίας και υποδομών από θεομηνίες, ξεπερνώντας τα 30 εκατ. ευρώ.Η Πελοπόννησος είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα περιφέρειας όπου οι μεγάλες δυνατότητες υπερβαίνουν τα μεγάλα προβλήματα. Κατατάσσεται ως περιφέρεια στην 7η θέση, δηλαδή στο μέσο της εθνικής κλίμακας από πλευράς κατά κεφαλήν εισοδήματος. Είναι μια περιοχή την οποία η οικονομική κρίση έπληξε λιγότερο από τον μέσο όρο της χώρας, καθώς την περίοδο 2008-2015 η προστιθέμενη αξία της μειώθηκε κατά -23% έναντι -27% πανελλαδικά. Έχει επίσης συγκριτικά χαμηλό ποσοστό ανεργίας 15,9% έναντι 20,2% στο σύνολο της επικράτειας, ποσοστό που είναι το τέταρτο χαμηλότερο στη χώρα, αφού μεταξύ δ’ τριμήνου 2014 και γ’ τριμήνου 2017 πέτυχε να μειώσει την ανεργία κατά 7,5 εκατοστιαίες μονάδες έναντι 5,9 αντίστοιχα στη χώρα συνολικά. Μεγαλύτερη αντοχή στην κρίση της περιόδου 2008-2015, επέδειξαν οι παραγωγικοί τομείς της Περιφέρειας Πελοποννήσου, αφού η μεν βιομηχανική παραγωγή μειώθηκε αισθητά λιγότερο από αυτή της χώρας συνολικά (-16%), ενώ η γεωργική παραγωγή αυξήθηκε 1% έναντι -3% κάμψης στο σύνολο της επικράτειας. Συγκριτικά καλύτερες του εθνικού μέσου όρου, ήταν στο ίδιο διάστημα οι επιδόσεις των κατασκευών, των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών διαχείρισης ακίνητης περιουσίας. Τέλος, το δωδεκάμηνο που έληξε τον περασμένο Νοέμβριο, ο όγκος οικοδομικής δραστηριότητας στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, αυξήθηκε 38% έναντι μόλις 15% στη χώρα συνολικά. Οι αντιστάσεις αυτές της Πελοποννήσου στην κρίση, μαρτυρούν συγχρόνως τις μεγάλες δυνατότητες και περιθώρια που έχει η Περιφέρεια, για μία δυναμική ανάπτυξη, αρκεί να αξιοποιηθούν τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Γιατί, είναι ένας πλούσιος τόπος, με μια μοναδική πολυμορφία και σημαντικές προοπτικές. Σήμερα, οι γνώμες, όπως και οι προσπάθειες που καταβάλλονται, συγκλίνουν στο ότι βασικοί αναπτυξιακοί άξονες στην περιοχή μπορεί να είναι: Η βιομηχανία, η αγροτική παραγωγή, ο τουρισμός και η έρευνα, συσχετιζόμενη με την παραγωγική βάση. Χρειάζεται ουσιαστική ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, με σύνδεση στη μεταποίηση και οργανωμένη διάθεση των αγροτοβιομηχανικών προϊόντων και με την τόνωση της εξωστρέφειας. Επι πλέον, με την αξιοποίηση και διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος και την ταυτόχρονη ανάδειξη των τοπικών πολιτισμικών στοιχείων και ιστορίας, την βελτίωση του περιφερειακού και τοπικού δικτύου με την ταυτόχρονη αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών και την καλύτερη αξιοποίηση των αεροδρομίων για την προσέλκυση επενδύσεων στο τουριστικό τομέα. Για τη χρηματοδότηση των μέτρων που θα υπηρετήσουν τους στόχους της Περιφέρειας, η Πολιτεία θα συμβάλλει με μία σειρά από χρηματοδοτικά προγράμματα και εργαλεία όπως ήδη το πράττει ως τώρα. Όμως για να είναι αποτελεσματική η συνδρομή αυτή θα χρειασθεί ο σχεδιασμός και η ενεργοποίηση των τοπικών κοινοτήτων και δήμων.Η Ελλάδα σήμερα ανοίγει τα φτερά της για τη μεταμνημονιακή εποχή και είναι έτοιμη για ένα μεγάλο αναπτυξιακό βήμα προς τα εμπρός. Κινούμενη πάντα στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, οικονομικής και δημοκρατικής, οικοδομεί ένα νέο εξωστρεφές, παραγωγικό πρότυπο που είναι φιλικότερο μεν προς την επιχειρηματική και επενδυτική δράση, αλλά και ικανό συγχρόνως να αποδώσει τα οφέλη του σε όλη την κοινωνία, διαφυλάσσοντας την συνοχή της και το φυσικό περιβάλλον διαβίωσης. Η μεταμνημονιακή εποχή απαιτεί υψηλό αίσθημα ευθύνης και δημιουργικής συμμετοχής απ’ όλους μας ανεξαρτήτως πολιτικών χρωματισμών και κομματικών προτιμήσεων. Απαιτεί συναινετικό πνεύμα και διαφανείς διαδικασίες στη λειτουργία του κράτους και των αυτοδιοικητικών θεσμών. Απαιτεί όχι μόνον ανάκτηση της εμπιστοσύνης των ξένων επενδυτών στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, αλλά και της χαμένης αυτοπεποίθησης του λαού μας και στην ικανότητα του να πάρει πάλι τις τύχες της οικονομίας στα χέρια του. Οι δυνατότητες της χώρας είναι πραγματικά μεγάλες και μπορούν να την αναδείξουν σε αποφασιστικό παράγοντα γεωπολιτικής σταθερότητας και περιφερειακής ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατ. Μεσογείου. Δεν πρέπει να αφήσουμε ανεκμετάλλευτο το αναπτυξιακό παράθυρο ευκαιρίας που δημιουργεί η δυνητική αναγόρευση της χώρας σε διαμετακομιστικό κέντρο και ενεργειακό κόμβο μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Βεβαίως, δεν είναι μόνον οι προκλήσεις μεγάλες, αλλά και οι κίνδυνοι.  Χρειάζεται σύνεση και ψυχραιμία, αλλά προπάντων χρειάζεται η χώρα μας να αποτελέσει τον πρεσβευτή της Ευρώπης στην περιοχή. Η Ελλάδα χρειάζεται την Ευρώπη περισσότερο από ποτέ, όπως χρειάζεται γρήγορες και καθαρές λύσεις στα προβλήματα με τους Βαλκάνιους γείτονές μας. Γιατί η ανάπτυξη χρειάζεται πολιτική σταθερότητα και ειρήνη. Και η ανάπτυξη στην οποία στοχεύει η χώρα μας αγκαλιάζει όλα τα Βαλκάνια. Όμως πρώτο βήμα της μεταμνημονιακής εποχής είναι η έξοδος από το Μνημόνιο. Ο Αύγουστος είναι πολύ κοντά και μας φέρνει αντιμέτωπους με νέα καθήκοντα, προκειμένου να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες και τις δυνατότητες της «επόμενης μέρας». Το επόμενο χρονικό διάστημα δεν θα είναι λιγότερες οι δυσκολίες. Θα είναι περισσότερες όμως οι ευκαιρίες. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε το παραμικρό περιθώριο εφησυχασμού. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε ένα πειστικό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης, μια οραματική πρόταση που θα ενεργοποιήσει όσο γίνεται περισσότερες παραγωγικές και κοινωνικές δυνάμεις.Σας ευχαριστώ πολύ και εύχομαι επιτυχία στο Συνέδριό μας.