Διαδοχική ασφάλιση, αξιοποίηση παράλληλου και μη χρόνου ασφάλισης: Επισημάνσεις για τη νέα εγκύκλιο του Υπ. Εργασίας

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΘ. ΜΠΟΥΡΛΟΣΔΙΚΗΓΟΡΟΣ τ. ΕΚΔΟΤΗΣΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΙΚΑΗ νέα εγκύκλιος του Υπουργείου αναμφίβολα εισάγει μια νέα κοινωνικοασφαλιστική λογική στην αντιμετώπιση των περιπτώσεων που ο ασφαλισμένος κατά την διάρκεια του ασφαλιστικού του βίου είχε μεταβολές ασφαλιστικού φορέα αλλά και ασφάλιση σε δύο φορείς κατά την ίδια χρονική περίοδο. Με αυτήν καταδεικνύεται η νέα κατεύθυνση, δεν αποσαφηνίζονται όμως όλες οι πτυχές του θέματος, που κατά την άποψή μου είναι ιδιαίτερα δύσκολο, ιδίως όταν από κάποιο χρονικό σημείο υπάρχει ενοποίηση των ασφαλιστικών φορέων. Είναι προφανές ότι θα επακολουθήσει εγκύκλιος του ΕΦΚΑ με την οποία θα δίδονται αναλυτικότερες οδηγίες για την υλοποίηση των κατευθύνσεων της εγκυκλίου του Υπουργείου. Πέραν των γενικών αρχών οι οποίες αναδεικνύονται από την συγκεκριμένη εγκύκλιο, θεωρώ ότι προκύπτουν και τα ακόλουθα συμπεράσματα – επισημάνσεις.1. Αποσυνδέεται ο χρόνος ασφάλισης που χρησιμοποιείται για την θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος από τον χρόνο ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του ποσού σύνταξης.2. Ως προς τον υπολογισμό του ποσού, αξιοποιείται κάθε χρόνος ασφάλισης «για τον οποίο έχουν καταβληθεί εισφορές» (προφανώς αυτό δεν αφορά την ασφάλιση μισθωτών, όπου ο χρόνος λαμβάνεται υπόψη ανεξαρτήτως καταβολής εισφορών). Επίσης αξιοποιείται ο παράλληλος χρόνος ασφάλισης ο οποίος προσαυξάνει το ποσό της σύνταξης.3. Αποσαφηνίζεται, έστω με έμμεσο τρόπο, ότι το όριο ηλικίας που ο ΟΑΕΕ ως τελευταίος φορέας «διαβιβάζει» την αίτηση συνταξιοδότησης όταν δεν πληρούνται σ΄ αυτόν οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, είναι το 60ο και όχι το 62ο, που εσφαλμένα είχε ορισθεί, με παλαιότερες οδηγίες. Με αυτό το δεδομένο αιτήσεις συνταξιοδότησης που είχαν απορριφθεί γι΄ αυτό τον λόγο θα πρέπει να επανεξετασθούν. 4. Μέσω του τελευταίου παραδείγματος διευκρινίζεται ότι οι διατάξεις διαδοχικής ασφάλισης εφαρμόζονται ακόμη και όταν ο χρόνος ασφάλισης στους δύο φορείς είναι καθ΄ όλα παράλληλος και δεν υπάρχει ούτε κατ΄ ελάχιστο διαδοχικός.5. Όλες οι αποφάσεις που έχουν εκδοθεί για αιτήσεις που υποβλήθηκαν μετά την ισχύ του ν. 4387/2016 (δηλαδή από 13-5-2016 και μετά) θα πρέπει να επανεξετασθούν όταν υπάρχει διαδοχικός ή παράλληλος χρόνος ασφάλισης, γιατί προφανώς ο υπολογισμός του ποσού σύνταξης δεν έχει γίνει κατά τον τρόπο που η νέα εγκύκλιος ορίζει.6. Η εγκύκλιος ΕΦΚΑ θα πρέπει να προβλέπει πως θα αντιμετωπισθούν οι συνταξιοδοτήσεις με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης πριν τον ν. 4387/2016, για τις οποίες έχει ήδη χωρήσει επανυπολογισμός ποσών χωρίς αξιοποίηση τυχόν παράλληλου χρόνου ασφάλισης καθώς και διαδοχικού χρόνου που δεν είχε χρησιμοποιηθεί για την θεμελίωση του δικαιώματος.7. Αποτελεί επιτακτική ανάγκη η φόρμα αίτησης συνταξιοδότησης που συμπληρώνει ο μέλλων συνταξιούχος να είναι προσαρμοσμένη στα νέα δεδομένα, ώστε να «καθοδηγείται» κατ΄ αρχήν από την ίδια στην υπόδειξη των χρόνων που θέλει να χρησιμοποιηθούν είτε για την θεμελίωση είτε για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης. Σ΄αυτό βεβαίως σημαντικό ρόλο πρέπει να διαδραματίζουν οι υπάλληλοι απονομών συντάξεων του ΕΦΚΑ οι οποίοι πάντοτε θα πρέπει να συμπράττουν στην επιλογή της πλέον συμφέρουσας για τον συνταξιούχο λύσης.8. Δεν θα πρέπει ασφαλισμένος με τα ίδια ασφαλιστικά δεδομένα του δεύτερου παραδείγματος (δημόσιος υπάλληλος) να θεωρήσει ότι μπορεί να προχωρήσει σε συνταξιοδότησης διότι στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν συνταξιοδοτείται στα 52 του, όπως εσφαλμένα αναφέρεται, αλλά 60 ετών και 2 μηνών.