Διευκρινίσεις για την εφάπαξ παροχή εμμίσθων δικηγόρων ασφαλισμένων του Κλάδου Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ

 
Σε απάντηση εγγράφου, με το οποίο υποβλήθηκε ερώτημα, σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού της εφάπαξ παροχής των έμμισθων δικηγόρων ασφαλισμένων στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του ΕΤΕΑΕΠ (πρώην ΕΤΑΑ/Τομέας Πρόνοιας Δικηγόρων Αθηνών) και ειδικότερα ως προς την δυνατότητα εφαρμογής του τύπου υπολογισμού της εφάπαξ παροχής των άμισθων δικηγόρων για τους έμμισθους για το μέρος της παροχής που αφορά στο χρονικό διάστημα έως 31-12-2013, με την εγκύκλιο Φ.30222/57780/Δ15.960/2018 του Υπ. Εργασίας, γίνονται γνωστά τα εξής:Όπως είναι γνωστό, για τον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής των αυτοαπασχολούμενων δικηγόρων, ασφαλισμένων του πρ. Τομέα Πρόνοιας Δικηγόρων Αθηνών, με την υπ. αρίθμ. Φ.80020/44136/Δ.15.747/20.10.2016, θεωρήθηκε ως εισφορά το ποσοστό 4 % και καθορίστηκαν ασφαλιστικές κατηγορίες, καθώς και το τεκμαρτό μηνιαίο εισόδημα που αντιστοιχεί σε κάθε μία από αυτές.Με το έγγραφο 178838/27-10-2017, τίθεται το ερώτημα, εάν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο τύπος υπολογισμού της ανωτέρω Υ.Α., που αφορά στους άμισθους δικηγόρους, για τον υπολογισμό της παροχής των εμμίσθων, καθώς οι τελευταίοι, στην πλειονότητά τους, τυγχάνουν και αυτοαπασχολούμενοι και επιπλέον οι ελάχιστες ετήσιες εισφορές τους συνίσταντο σε ελάχιστα ποσά, ενσήμων και γραμματίων προείσπραξης, όπως και στους άμισθους.Σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο 53372/1980/16-11-2017 της Γεν. Δ/νσης Οικονομικών Υπηρεσιών, για να υλοποιηθεί αυτό, θα πρέπει οι έμμισθοι να «θεωρηθούν» αυτοαπασχολούμενοι και να πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις, δηλαδή να ανήκουν σε κάποια από τις πέντε ασφαλιστικές κατηγορίες, να είναι γνωστές οι ετήσιες εισφορές τους και από αυτές τις εισφορές το 35% να αποδίδεται στον κλάδο πρόνοιας.Αναφορικά με την άσκηση δικηγορίας των έμμισθων δικηγόρων, σας κάνουμε γνωστά τα εξής: Σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4194/2013 (Κώδικας Δικηγόρων) «1. Ο δικηγόρος ασκεί ελεύθερο επάγγελμα… 2. Για τις υπηρεσίες του αμείβεται από τον εντολέα του είτε ανά υπόθεση είτε με πάγια αμοιβή ή με μισθό. 3. Η άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος δεν συνιστά εμπορική δραστηριότητα.».Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 42 του Κεφαλαίου Ε του Κώδικα, για τις Ειδικές Μορφές Άσκησης Δικηγορίας, ορίζεται ότι, «Έμμισθος δικηγόρος είναι αυτός που προσφέρει αποκλειστικά νομικές υπηρεσίες, ως νομικός σύμβουλος ως δικηγόρος, σε συγκεκριμένο εντολέα, σταθερά και μόνιμα, αμειβόμενος αποκλειστικά με πάγια περιοδική αμοιβή. Ο ίδιος δικηγόρος μπορεί επίσης να αναλαμβάνει υποθέσεις από οποιονδήποτε άλλον, αμειβόμενος είτε ανά υπόθεση είτε με άλλον τρόπο».Είναι απαραίτητο να διασαφηνιστεί ότι, οι έμμισθοι δικηγόροι συνδέονται με τον πελάτη τους με σχέση έμμισθης εντολής και η παροχή νομικών συμβουλών από δικηγόρο δεν μπορεί ποτέ να αποτελέσει αντικείμενο σύμβασης εξαρτημένης εργασίας. Οι δικηγόροι, επομένως, δεν μπορούν να χαρακτηρισθούν ως «μισθωτοί υπάλληλοι».Επιπλέον, όπως έχει κριθεί και νομολογιακά, «Ο τρόπος της αμοιβής… με πάγια αντιμισθία, και όχι κατά υπόθεση δεν διαφοροποιεί τα παραπάνω, καθόσον και στις δύο περιπτώσεις δεν μεταβάλλεται η νομική φύση της παροχής υπηρεσιών με τη μορφή της έμμισθης εντολής, ούτε ο χαρακτήρας του ελευθέριου δικηγορικού επαγγέλματος.» (ΑΠ 1343/2005).Εξάλλου και με την Φ80020/34576/Δ15. 537/7.8.2017 εγκύκλιο διευκρινίστηκε ότι, στους δικηγόρους που απασχολούνται με έμμισθη εντολή, δεν εφαρμόζονται, σε ότι αφορά στις εισφορές, τα προβλεπόμενα του άρθρου 96 του ν. 4461/2017 για τους μισθωτούς, αλλά καθόσον ασφαλίζονταν σε πρώην φορέα αυτοαπασχολουμένων, από 1-1-2017 καταβάλλουν το προβλεπόμενο ποσοστό εισφοράς των αυτοτελώς απασχολούμενων.Λαμβάνοντας υπόψη ότι:α) τόσο οι άμισθοι όσο και οι έμμισθοι δικηγόροι ασφαλίζονταν σε πρώην φορέα αυτοαπασχολούμενων και κατέβαλαν σταθερό ποσό εισφορών από ένσημα και γραμμάτια προείσπραξης με βάση τις ετήσιες ανακοινώσεις του φορέα και ότι, κατά την διάρκεια της εργασιακής τους πορείας, μπορεί να εναλλάσσονταν σε έμμισθη εργασία και αυτοαπασχόληση,β) σκοπός της θέσπισης των διατάξεων του άρθρου 35 και ειδικότερα της παρ. 4 αυτού, ήταν η εισαγωγή ενός δικαιότερου ενιαίου τρόπου υπολογισμού που θα είναι λειτουργικός και θα διασφαλίζει αφενός τα ασφαλιστικά δικαιώματα των ασφαλισμένων και αφετέρου την οικονομική ισορροπία του συστήματος με κοινωνικά αποδεκτό τρόπο,γ) ο τρόπος υπολογισμού της εφάπαξ παροχής, τηρεί τις αρχές της αναλογικότητας, της ανταποδοτικότητας και της ισότητας και ειδικότερα ο ενιαίος τύπος υπολογισμού της παροχής βασίζεται στο ότι, για κάθε έτος αποδίδει το 60% των μέσων αποδοχών της πενταετίας 2009-2013 για εισφορά 4%, το μηνιαίο ποσό εισφοράς για τους έμμισθους δικηγόρους προκύπτει, από το ετήσιο σταθερό ποσό εισφοράς από ένσημα και γραμμάτια προείσπραξης που αφορούσε την πρόνοια -και καταγραφόταν ξεχωριστά από το ποσό του κλάδου της υγείας- στις ετήσιες ανακοινώσεις του πρώην ΤΠΔΑ.Θεωρώντας ότι το σταθερό αυτό μηνιαίο ποσό εισφοράς αποτελεί το 4% των μηνιαίων αποδοχών, υπολογίζονται οι τεκμαρτές μηνιαίες αποδοχές κατά τα πέντε (5) τελευταία έτη έως και την 31.12.2013 (δηλαδή το μηνιαίο ποσό εισφοράς πολλαπλασιάζεται επί 25 και προκύπτουν οι τεκμαρτές μηνιαίες αποδοχές). Η εφάπαξ παροχή αποτελείται από το γινόμενο του εξήντα τοις εκατό (60 %) επί του μέσου όρου των τεκμαρτών μηνιαίων αποδοχών, όπως υπολογίστηκαν ανωτέρω, επί του δεκαδικού αριθμού των ετών ασφάλισης έως και την 31.12.2013, με ακρίβεια δευτέρου δεκαδικού ψηφίου Συνεπώς με την ίδια μεθοδολογία υπολογίζονται οι τεκμαρτές μηνιαίες αποδοχές είτε άμισθων είτε έμμισθων δικηγόρων.Τέλος, επισημαίνεται ότι, στο έγγραφο, τα αναφερόμενα ποσά εισφορών περιλαμβάνουν και τις εισφορές για ασφάλιση υπέρ υγείας και, ως εκ τούτου, λανθασμένα προκύπτει ότι η εισφορά των αμίσθων για πρόνοια ήταν μικρότερη από αυτή των έμμισθων:Οι ελάχιστες ετήσιες εισφορές για εφάπαξ παροχή του έτους 2013, των δικηγόρων ασφαλισμένων προ του 1993, ήταν βάσει της ετήσιας ανακοίνωσης του πρ. Τομέα:Εισφορές άμισθων δικηγόρων:Α) Ένσημα : 366,12 €Β) Γραμ. Προεισπ.: 85,68 €Γ) Σύνολο : 451,80 €Εισφορές έμμισθων δικηγόρων:Α) Ένσημα : 332,76 €Β) Γραμ. Προεισπ.: 85,68 €Γ) Σύνολο : 418,44 €.Συνεπώς, οι ελάχιστες ετήσιες εισφορές για πρόνοια για το έτος 2013, των αμίσθων δικηγόρων, ασφαλισμένων προ του 1993 με έτη ασφάλισης 10 και άνω, είναι μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες των εμμίσθων.