Επιδότηση ανεργίας και σε περιπτώσεις μονομερούς βλαπτικής μεταβολής των όρων εργασίας εκ μέρους του εργοδότη

Μία από τις σημαντικές αλλαγές του νομοσχεδίου για τα εργασιακά που κατατέθηκε στη βουλή αφορά στις προϋποθέσεις για την επιδότηση ανεργίας στις περιπτώσεις που ο άνεργος έχει ασκήσει το δικαίωμα που του παρέχει το άρθρο 7 του ν. 2112/1920 και έχει θεωρήσει τη μονομερή βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας του ως καταγγελία της σχέσης εργασίας από τον εργοδότη.

Συγκεκριμένα, ο εν λόγω άνεργος επιδοτείται εάν, μαζί με την αίτηση για επιδότηση, προσκομίσει στον ΟΑΕΔ την εξώδικη δήλωση με την οποία άσκησε το εν λόγω δικαίωμα και το αποδεικτικό κοινοποίησής της στον εργοδότη. Εντός έξι μηνών από την υποβολή της αίτησης, ο άνεργος οφείλει να προσκομίσει στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ είτε έγγραφα που αποδεικνύουν την εξόφληση της αποζημίωσης απόλυσης από τον εργοδότη είτε την αγωγή που άσκησε κατά αυτού. Σε περίπτωση παράβασης των προαναφερομένων, καθώς και εάν η ασκηθείσα αγωγή δεν γίνει τελεσίδικα δεκτή, η επιδότηση ανεργίας διακόπτεται και τα ήδη καταβληθέντα ποσά επιστρέφονται.

Αιτιολογική

Άρθρο 53
Προϋποθέσεις επιδότησης ανεργίας λόγω καταγγελίας κατόπιν μονομερούς βλαπτικής μεταβολής των όρων εργασίας
Ο εργοδότης δεν επιτρέπεται να μεταβάλει μονομερώς, χωρίς δηλαδή τη συγκατάθεση του εργαζομένου, τους όρους της σύμβασης εργασίας, είτε αυτούς που συμφωνήθηκαν αρχικά είτε εκείνους που διαμορφώθηκαν στη συνέχεια, εφόσον η μεταβολή αυτή προκαλεί στον εργαζόμενο άμεση ή έμμεση υλική (οικονομική) ή ηθική βλάβη. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα, σύμφωνα με το  Άρθρο 7 του ν. 2112/1920, να θεωρήσει τη μονομερή βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας του ως καταγγελία της σύμβασης εκ μέρους του εργοδότη, δηλαδή ως απόλυση, και να αξιώσει την καταβολή της νόμιμης αποζημίωσης, Ήδη με το  Άρθρο 56 του νόμου 4487/2017 (Α’ 116) ρυθμίστηκε το ζήτημα των προϋποθέσεων άσκησης του δικαιώματος αυτού στην περίπτωση της αξιόλογης καθυστέρησης καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών του εργαζομένου από τον εργοδότη. Ωστόσο, υπό το ισχύον καθεστώς, σε περίπτωση που η καταγγελία λαμβάνει χώρα κατ’ ενάσκηση του δικαιώματος του εργαζομένου βάσει του άρθρου 7 του ν. 2112/1920, ο ΟΑΕΔ δεν την εξομοιώνει μεν με παραίτηση, ωστόσο δεν καταβάλλει το επίδομα ανεργίας μέχρι να προσκομιστεί από τον εργαζόμενο δικαστική απόφαση που του επιδικάζει την αποζημίωση (δηλαδή μετά από τουλάχιστον 1,5 – 2 χρόνια), δεδομένου ότι στο σύστημα του ΟΑΕΔ δεν εμφανίζεται αναγγελία απόλυσης από τον εργοδότη.

Η συνέπεια αυτού είναι ότι ο εργαζόμενος διστάζει να ασκήσει το δικαίωμα από το Άρθρο 7 του ν. 2112/1920, διότι: α) έχει να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι δεν θα λάβει αποζημίωση απόλυσης, παρά μόνον όταν εκδοθεί απόφαση επί της αγωγής του σε μερικά χρόνια, β) έχει την ανασφάλεια αναφορικά με την ευδοκίμηση της αγωγής του και γ) δεν θα μπορεί να λάβει ούτε καν το επίδομα ανεργίας μέχρις ότου εκδοθεί θετική δικαστική απόφαση.

Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιλύεται το πρόβλημα αυτό και αμβλύνονται οι δυσμενείς βιοποριστικές συνέπειες της μη καταβολής αποζημίωσης απόλυσης με την ρητή θέσπιση του δικαιώματος λήψης επιδόματος ανεργίας ήδη από τον χρόνο της αποδεδειγμένης άσκησης του δικαιώματος του εργαζομένου να θεωρήσει τη μονομερή βλαπτική μεταβολή ως καταγγελία της σχέσης εργασίας από τον εργοδότη.Έτσι αίρονται σημαντικά αντικίνητρα, που εν τοις πράγμασι αδρανοποιούσαν μέχρι σήμερα το δικαίωμα του άρθρου 7 ν. 2112/1920 και συνέβαλλαν στον εγκλωβισμό των εργαζομένων. Πρέπει δε να σημειωθεί ότι η πρακτική αυτή είχε ήδη επικριθεί και από τον Συνήγορο του Πολίτη στην Ειδική Έκθεση του έτους 2007 για τις παροχές ανεργίας. Η επιδότηση διακόπτεται μόνον εφόσον ο άνεργος είτε δεν ασκήσει καν αγωγή κατά του εργοδότη με βάση το  Άρθρο 7 του ν. 2112/1920 είτε η αγωγή που άσκησε δεν γίνει δεκτή τελεσίδικα.
Εναλλακτικά, πάντως, εφόσον ο άνεργος το επιθυμεί, δύναται να υποβάλει μεν αίτηση επιδότησης από τον ΟΑΕΔ ήδη από την αποδεδειγμένη άσκηση του δικαιώματος του άρθρου 7 του ν. 2112/1920, αλλά να ζητήσει να του καταβληθεί το σύνολο των επιδομάτων ανεργίας που δικαιούταν αναδρομικά, αφότου γίνει δεκτή τελεσίδικα η σχετική αγωγή που θα ασκήσει κατά του εργοδότη του.

Σχέδιο Νόμου      

Άρθρο 53 Προϋποθέσεις επιδότησης ανεργίας λόγω καταγγελίας κατόπιν μονομερούς βλαπτικής μεταβολής των όρων εργασίας

Στο  Άρθρο 7 του ν. 1545/1985 (Α’ 91) προστίθεται παρ. 6 ως εξής:
«6. α) Ο άνεργος, ο οποίος έχει ασκήσει το δικαίωμα που του παρέχει το  Άρθρο 7 του ν. 2112/1920 (Α’ 67) και έχει θεωρήσει τη μονομερή βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας του ως καταγγελία της σχέσης εργασίας από τον εργοδότη, επιδοτείται εάν, μαζί με την αίτηση για επιδότηση, προσκομίσει στον ΟΑΕΔ την εξώδικη δήλωση με την οποία άσκησε το εν λόγω δικαίωμα, καθώς και αποδεικτικό της κοινοποίησής της στον εργοδότη έγγραφο. Στην περίπτωση αυτή, η προθεσμία για την υποβολή αίτησης για επιδότηση ξεκινά από την κοινοποίηση της εξώδικης δήλωσης στον εργοδότη.
β) Εντός έξι (6) μηνών από την υποβολή της αίτησης για επιδότηση, ο άνεργος οφείλει να προσκομίσει στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ είτε έγγραφα που αποδεικνύουν την εξόφληση της αποζημίωσης απόλυσης από τον εργοδότη είτε την αγωγή που άσκησε κατά του εργοδότη με βάση το ασκηθέν δικαίωμα που του παρέχει το Άρθρο 7 του ν. 2112/1920. Σε περίπτωση παράβασης της υποχρέωσης του προηγούμενου εδαφίου, καθώς και εάν η ασκηθείσα αγωγή δεν γίνει τελεσίδικα δεκτή, η επιδότηση ανεργίας διακόπτεται και τα ήδη καταβληθέντα ποσά επιστρέφονται αναδρομικά. Εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από την τελεσιδικία της απόφασης που θα εκδοθεί επί της αγωγής, τόσο ο άνεργος όσο και ο εναγόμενος εργοδότης, εφόσον έχει ενημερωθεί από τον ΟΑΕΔ για την επιδότηση του ανέργου, υποχρεούνται να προσκομίσουν στον ΟΑΕΔ την εκδοθείσα απόφαση, ειδάλλως επιβάλλεται πρόστιμο ύφους τριακοσίων (300) ευρώ σε βάρος καθενός από τους υπόχρεους.

γ) Αντί να λάβει το επίδομα ανεργίας, κατά τα ανωτέρω, ο άνεργος, με σχετική αίτησή του προς τον ΟΑΕΔ, η οποία κατατίθεται ταυτόχρονα με την προσκόμιση της εξώδικης δήλωσης της περ. α’, μπορεί να επιλέξει να λάβει αναδρομικά το σύνολο της επιδότησης ανεργίας που δικαιούται, εφόσον προσκομίσει στον ΟΑΕΔ δικαστική απόφαση που κάνει τελεσίδικα δεκτή την αγωγή που άσκησε κατά του εργοδότη με βάση το ασκηθέν δικαίωμα που του παρέχει το  Άρθρο 7 του ν. 2112/1920.»