Επιτρέπεται η έκδοση εταιρικών μεριδίων υπέρ το άρτιο από Ι.Κ.Ε. αποκλειστικά και μόνο κεφαλαιακών εισφορών – Τροποποίηση της ιδρυτικής πράξης και του καταστατικού για τις μονοπρόσωπες Ι.Κ.Ε.

Όπως προκύπτει από το έγγραφο του ερωτήματος προς το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, την ερωτώσα Υπηρεσία απασχολεί το νομικό ζήτημα εάν υπάρχει η δυνατότητα έκδοσης εταιρικών μεριδίων υπέρ το άρτιο από Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (εφεξής, IKE), δεδομένου ότι κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται ρητά στις διατάξεις του θεσμικού νόμου 4072/2012, με τον οποίο θεσπίστηκε για πρώτη φορά η νέα αυτή εταιρική μορφή κεφαλαιουχικής εταιρείας. Μάλιστα, όπως αναφέρει η εν λόγω Υπηρεσία, ούτε και στην περίπτωση των εταιρικών μεριδίων της ε.π.ε. υπάρχει ρητή νομοθετική πρόβλεψη στον σχετικό ν. 3190/1955, παρ’ όλα αυτά, όμως, με την υπ’ αριθμ. 113/2009 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία έγινε αποδεκτή από τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, η έκδοση εταιρικών μεριδίων υπέρ το άρτιο «δεν αντιβαίνει ούτε στις ρητές διατάξεις του ούτε στο πνεύμα αυτών και στον χαρακτήρα της Ε.Π.Ε. Είναι επομένως απολύτως νόμιμη».Κατά την άποψη της Υπηρεσίας, δεν συντρέχει εν προκειμένω ανάλογη περίπτωση με εκείνη των εταιρικών μεριδίων της ε.π.ε., δεδομένου ότι, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του θεσμικού νόμου για τις IKE, ο νέος αυτός εταιρικός τύπος δεν επιδιώκει να αντικαταστήσει τις ε.π.ε., αλλά να συμπληρώσει το υπάρχον εταιρικό δίκαιο, και ειδικότερα το δίκαιο των κεφαλαιουχικών εταιρειών, ώστε να δώσει περισσότερες επιλογές στους ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες, οι οποίοι μπορούν να επιλέξουν μεταξύ ενός ακραιφνούς κεφαλαιουχικού σχήματος, με αποκλειστικά και μόνον κεφαλαιακές εισφορές, ή να διαμορφώσουν ένα σύστημα με έντονα προσωπικά στοιχεία, όπως παροχή εργασίας και ευθύνη για τα χρέη της εταιρείας. Μπορούν, συνεπώς τα μέρη, με κατάλληλες καταστατικές διαμορφώσεις, να δημιουργήσουν μια εταιρεία που να ομοιάζει σε μέγιστο βαθμό με την ε.π.ε., όπως ρυθμίζεται στον ν. 3190/1955, ή με μια προσωπική εταιρεία, αν κάνουν μεγάλη χρήση των εγγυητικών εισφορών, ή ακόμη και με την ανώνυμη εταιρεία, αν επιλέξουν άλλες δυνατότητες που παρέχονται από το νόμο (βλ. σχ. την αιτιολογική έκθεση του ν. 4072/2012 – Μέρος Δεύτερο/Γενικό Μέρος, παρ. Δ.). Εκτός αυτού, βασική διαφορά της IKE από τις άλλες κεφαλαιουχικές εταιρείες, είναι η αποσύνδεση της εταιρικής συμμετοχής και των εταιρικών μεριδίων από το κεφάλαιο, λόγω της ύπαρξης και εξωκεφαλαιακών και εγγυητικών εισφορών, δηλαδή εισφορών που προσιδιάζουν σε προσωπικές εταιρείες, οι οποίες ως εκ της φύσεώς τους, δεν μπορούν καταβληθούν «υπέρ το άρτιο».Ενόψει των παραπάνω, τέθηκε το ερευνώμενο ερώτημα, σχετικά με το εάν είναι επιτρεπτή η έκδοση εταιρικών μεριδίων υπέρ το άρτιο από Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (IKE), είτε αυτή είναι πολυπρόσωπη, είτε μονοπρόσωπη, και σε καταφατική περίπτωση, αν η δυνατότητα αυτή αφορά μόνο τα εταιρικά μερίδια που αντιστοιχούν σε κεφαλαιακές εισφορές.Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων στη Γνωμοδότηση 63/17, επί του τεθέντος ερωτήματος, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Τμήμα Α’), γνωμοδοτεί ομόφωνα ότι είναι επιτρεπτή η έκδοση εταιρικών μεριδίων υπέρ το άρτιο από Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (IKE) αποκλειστικά και μόνο κεφαλαιακών εισφορών, εφαρμοζομένων αναλόγως των ρυθμίσεων που ισχύουν στις κεφαλαιουχικές εταιρείες, και ιδίως στην ε.π.ε., κατ’ επίκληση του άρθρου 116 παρ. 1 εδαφ. α’ του θεσμικού νόμου 4072/2012, δεδομένου ότι η δυνατότητα αυτή δεν είναι αντίθετη στο νόμο ή την φύση της IKE, ως κεφαλαιουχικής εταιρείας. Στην περίπτωση της μονοπρόσωπης IKE, εφόσον η αύξηση του κεφαλαίου της πραγματοποιηθεί με ανάληψη των νέων κεφαλαιακών εισφορών από τρίτο ή τρίτους, θα πρέπει να προηγηθεί η τροποποίηση της ιδρυτικής πράξης και του καταστατικού της εν λόγω εταιρείας από μονοπρόσωπη σε πολυπρόσωπη IKE, και τούτο, ανεξάρτητα από την τιμή διάθεσης των νέων εταιρικών μεριδίων κεφαλαιακών εισφορών στο άρτιο ή υπέρ το άρτιο.Δείτε τη Γνωμοδότηση ΝΣΚ 63/2017 από το αρχείο του κόμβου