Η ζημιά που προκύπτει από τη μεταβίβαση εταιρικών ομολόγων, που έχουν εκδοθεί από εταιρεία με έδρα σε τρίτη χώρα και δε συνδέεται με μόνιμη εγκατάσταση στην αλλοδαπή, αναγνωρίζεται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα, κατά τον χρόνο πραγματοποίησής της – ΣΟΛ ΑΕ

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΟΛ Crowe

ΕΡΩΤΗΜΑ

Η εταιρία Χ Α.Ε. ρευστοποίησε εταιρικά ομόλογα μη εισηγμένα στο χρηματιστήριο,
που έχουν εκδοθεί από εταιρεία με έδρα σε τρίτη χώρα εκτός ΕΕ και ΕΟΧ/ΕΖΕΣ και
το αποτέλεσμα από τη ρευστοποίηση αυτή είναι ζημιογόνο.

Η ζημία αυτή αναγνωρίζεται προς έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα;

ΓΝΩΜΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Με την ΠΟΛ.1088/24.6.2016 δόθηκαν διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή των
διατάξεων των παρ. 1 – 4 του άρθρου 27 του N. 4172/2013, περί μεταφοράς ζημιών
στην οποία αναφέρονται, μεταξύ άλλων και τα εξής:

«… 4. Φορολογική μεταχείριση ζημιών που προκύπτουν στην αλλοδαπή

Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι οι ζημίες που
προκύπτουν στην αλλοδαπή δεν δύνανται να χρησιμοποιηθούν για τον υπολογισμό των
κερδών του ίδιου φορολογικού έτους ούτε να συμψηφιστούν με μελλοντικά κέρδη, με
εξαίρεση το εισό-δημα που προκύπτει από άλλα κράτη – μέλη της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ.,
το οποίο δεν απαλλάσσεται στη βάση συνθήκης αποφυγής διπλής φορολογίας που έχει
συνάψει και εφαρμόζει η Ελλάδα. Οι ανωτέρω διατάξεις έχουν εφαρμογή τόσο για
νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες των οποίων τα κέρδη θεωρούνται ως
προερχόμενα από επιχειρηματική δραστηριότητα όσο και για τα φυσικά πρόσωπα που
αποκτούν κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα.

Με τα ανωτέρω τίθεται ο γενικός κανόνας περί μη συμψηφισμού των ζημιών που
προκύπτουν στην αλλοδαπή με εισοδήματα που προκύπτουν στην ημεδαπή και αφορά
τόσο τις ζημίες που προκύπτουν από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας
στην αλλοδαπή όσο και από τη μεταβίβαση κεφαλαίου στην αλλοδαπή (π.χ. ζημία από
μεταβίβαση τίτλων αλλοδαπής προέλευσης, κ.λπ.). Ωστόσο, οι ζημίες αλλοδαπής
μπορούν να συμψηφιστούν με εισοδήματα των πιο πάνω προσώπων που προκύπτουν σε
κράτη – μέλη της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. (Ισλανδία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία), τα
οποία είτε με βάση τη Σύμβαση για την Αποφυγή Διπλής Φορολογίας με την Ελλάδα η
Ελληνική Φορολογική Διοίκηση έχει δικαίωμα να φορολογήσει, είτε ελλείψει ΣΑΔΦ
φορολογούνται με βάση την εσωτερική μας νομοθεσία (π.χ. Λιχτενστάιν). Ο
συμψηφισμός αυτός γίνεται ανά χώρα. Από τη γραμματική διατύπωση των διατάξεων
αυτών συνάγεται ότι οι ανωτέρω ζημίες αλλοδαπής αναγνωρίζονται μόνο εφόσον
προκύπτουν σε κράτη – μέλη της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. και όχι σε τρίτες χώρες,
δεδο-μένου ότι ο νόμος κάνει μνεία για εισοδήματα γενικά (καθαρό κέρδος) κρατών
– μελών της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. και όχι μόνο για θετικά εισοδήματα (έσοδα) των
χωρών αυτών. Σε περίπτωση που μετά την παρέλευση πενταετίας, το αποτέλεσμα είναι
ζημιογόνο, η ζημία αυτή δεν μεταφέρεται περαιτέρω…».

Με το άρθρο 124 του Ν. 4446/2016 (Φ.Ε.Κ. Α’ 240/22.12.2016) αντικαταστάθηκε η
παρ. 4 του άρθρου 27 του Ν. 4172/2013, με αναδρομική ισχύ από 1.1.2014, η οποία
ορίζει ότι:

«4. Ζημίες που προκύπτουν στην αλλοδαπή από την άσκηση επιχειρηματικής
δραστηριότητας μέσω μόνιμης εγκατάστασης δεν δύνανται να
χρησιμοποιηθούν για τον υπολογισμό των κερδών του ίδιου φορολογικού έτους ούτε
να συμψηφιστούν με μελλοντικά κέρδη, με εξαίρεση τις ζημιές από επιχειρηματική
δραστηριότητα μέσω μόνιμης εγκατάστασης που προκύπτουν σε άλλη
χώρα ΕΕ/ΕΟΧ, με την οποία η Ελλάδα έχει συνάψει σύμβαση αποφυγής διπλής
φορολογίας, βάσει της οποίας τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν
απαλλάσσονται».

Η προϊσχύσασα διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 27 του Ν. 4172/2013 όριζε ότι:
«Ζημίες που προκύπτουν στην αλλοδαπή δεν δύνανται να χρησιμοποιηθούν για τον
υπολογισμό των κερδών του ίδιου φορολογικού έτους ούτε να συμψηφιστούν με
μελλοντικά κέρδη, με εξαίρεση το εισόδημα που προκύπτει από άλλα κράτη – μέλη
της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., το οποίο δεν απαλλάσσεται στη βάση συνθήκης αποφυγής
διπλής φορολογίας που έχει συνάψει και εφαρμόζει η Ελλάδα».

Με την ΠΟΛ. 1200/2016 δόθηκαν διευκρινίσεις σχετικά με τη Φορολογική
μεταχείριση ζημιών που προκύπτουν στην αλλοδαπή με βάση τις διατάξεις της παρ. 4
του άρθρου 27 του Ν. 4172/2013, όπως ισχύουν μετά την τροποποίησή τους με τις
διατάξεις του άρθρου 124 του ν. 4446/2016 (Α’ 240):

«Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 27 του ν.4172/2013 (Κ.Φ.Ε.),
όπως αυτές ισχύουν μετά την τροποποίησή τους με την παρ. 1 του άρθρου 124 του ν.
4446/2016, ορίζεται ότι οι ζημίες που προκύπτουν στην αλλοδαπή από την άσκηση
της επιχειρηματικής δραστηριότητας μέσω μόνιμης εγκατάστασης δεν δύνανται να
χρησιμοποιηθούν για τον υπολογισμό των κερδών του ίδιου φορολογικού έτους ούτε
να συμψηφιστούν με μελλοντικά κέρδη, με εξαίρεση τις ζημίες από επιχειρηματική
δραστηριότητα μέσω μόνιμης εγκατάστασης που προκύπτουν σε άλλη χώρα ΕΕ/ΕΟΧ, με
την οποία η Ελλάδα έχει συνάψει σύμβαση αποφυγής διπλής φορολογίας, βάσει της
οποίας τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν απαλλάσσονται.

Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 124 του
ν. 4446/2016, από 1.1.2014 και μετά.

2. Με τις ως άνω διατάξεις τίθεται ο γενικός κανόνας που είχε περιγραφεί και
στην ΠΟΛ.1088/24.6.2016 εγκύκλιό μας περί μη συμψηφισμού των ζημιών που
προκύπτουν στην αλλοδαπή με εισοδήματα που φορολογούνται στην ημεδαπή, με την
εξαίρεση των ζημιών που προκύπτουν εντός ΕΕ/ΕΟΧ. Ο περιορισμός δε αυτός αφορά,
σύμφωνα με όσα είχαν αναφερθεί και στην πιο πάνω εγκύκλιό μας, τόσο τα νομικά
πρόσωπα και νομικές οντότητες των οποίων τα κέρδη θεωρούνται ως προερχόμενα από
επιχειρηματική δραστηριότητα όσο και τα φυσικά πρόσωπα που αποκτούν κέρδη από
επιχειρηματική δραστηριότητα.

Ως προς το περιεχόμενο του όρου «ζημίες αλλοδαπής», διευκρινίζεται ότι, όπως
ρητά πλέον αναφέρεται στο νόμο, οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 27 του ΚΦΕ
αφορούν μόνο τις ζημίες που προέρχονται από την άσκηση επιχειρηματικής
δραστηριότητας μέσω μόνιμης εγκατάστασης στην αλλοδαπή. Διευκρινίζεται, ότι για
το αρνητικό αποτέλεσμα από άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας η οποία δε
συνδέεται με μόνιμη εγκατάσταση στην αλλοδαπή εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ.
1 του άρθρου 27 του Κ.Φ.Ε.

Ειδικότερα, με τις νέες διατάξεις προκειμένου να αναγνωρισθεί το δικαίωμα
συμψηφισμού των ζημιών από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας στην
αλλοδαπή, τίθεται ως προϋπόθεση οι ζημίες να προκύπτουν από την άσκηση
επιχειρηματικής δραστηριότητας μέσω μόνιμης εγκατάστασης που βρίσκεται σε άλλη
χώρα της ΕΕ ή του ΕΟΧ (Ισλανδία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία), και περαιτέρω, να
μην προβλέπεται απαλλαγή από τη φορολογία ει10σοδήματος στην Ελλάδα των
εισοδημάτων που προκύπτουν στη χώρα αυτή βάσει σύμβασης για την αποφυγή της
διπλής φορολογίας εισοδήματος μεταξύ της Ελλάδας και της χώρας αυτής (χώρα
ΕΕ/ΕΟΧ στην οποία προέκυψαν οι ζημίες).

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι οι ζημίες από την άσκηση επιχειρηματικής
δραστηριότητας μέσω μόνιμης εγκατάστασης που προκύπτει σε τρίτες χώρες, εκτός
ΕΕ/ΕΟΧ, δεν δύναται να χρησιμοποιείται κατ’ οποιονδήποτε τρόπο στην Ελλάδα ούτε
να μεταφέρεται προς συμψηφισμό με μελλοντικά κέρδη…».

Στην παρ. 1 του άρθρου 27 του Ν. 4172/2013 ορίζεται ότι : «1. Εάν με τον
προσδιορισμό των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα το αποτέλεσμα είναι
ζημία εντός του φορολογικού έτους, η ζημία αυτή μεταφέρεται για να συμψηφισθεί
με τα επιχειρηματικά κέρδη διαδοχικά στα επόμενα πέντε (5) φορολογικά έτη. Η
ζημία του προγενέστερου έτους συμψηφίζεται κατά προτεραιότητα έναντι της ζημίας
μεταγενέστερου έτους».

Συνοψίζοντας:

– Με το άρθρο 124 του Ν. 4446/2016 (Φ.Ε.Κ. Α’ 240/22.12.2016) αντικαταστάθηκε η
παρ. 4 του άρθρου 27 του Ν. 4172/2013, με αναδρομική ισχύ από 1.1.2014.

– Με την ΠΟΛ. 1200/2016 διευκρινίσθηκε το περιεχόμενο του όρου «ζημίες
αλλοδαπής». Όπως ρητά πλέον αναφέρεται στον Κ.Φ.Ε., οι διατάξεις της παρ. 4 του
άρθρου 27 του ΚΦΕ αφορούν μόνο τις ζημίες που προέρχονται από την άσκηση
επιχειρηματικής δραστηριότητας μέσω μόνιμης εγκατάστασης στην αλλοδαπή. Επίσης
διευκρινίσθηκε, ότι για το αρνητικό αποτέλεσμα από άσκηση επιχειρηματικής
δραστηριότητας η οποία δε συνδέεται με μόνιμη εγκατάσταση στην αλλοδαπή
εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 27 του Κ.Φ.Ε.

Από το συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων (όπως ισχύουν μετά την αντικατάσταση της
παρ. 4 του άρθρου 27 του Ν. 4172/2013 με το άρθρο 124 του Ν. 4446/22.12.2016, με
αναδρομική ισχύ από 1.1.2014) η ζημία που προκύπτει από τη μεταβίβαση εταιρικών
ομολόγων, που έχουν εκδοθεί από εταιρεία με έδρα σε τρίτη χώρα και δε συνδέεται
με μόνιμη εγκατάσταση στην αλλοδαπή, αναγνωρίζεται προς έκπτωση από τα
ακαθάριστα έσοδα, κατά τον χρόνο πραγματοποίησής της.

Νομοθεσία – Νομολογία
Άρθρο 27 του Ν. 4172/2013
ΠΟΛ.1200/2016