Σημείωμα ΔΕΝ: «Θέματα σχετικά με τον καθορισμό νέων κατωτάτων ορίων μισθών-ημερομισθίων»
Σημείωμα της Επιστημονικής Ομάδος του Δελτίου Εργατικής Νομοθεσίας1. Ο καθορισμός των νέων κατωτάτων ορίων μισθών-ημερομισθίων (νομοθετικός καθορισμός) στηρίζεται στον Νόμο 4093/2012 (ΔΕΝ 2012 σελ. 1393). Με τον Νόμο αυτόν έχουν αναγορευθή σε γενικά κατώτατα όρια που δεσμεύουν όλους τους εργοδότες και εργαζομένους, τα καθοριζόμενα από τον Νόμο αυτόν, δηλαδή τόσο εκείνα που έχουν καθορισθή «μέχρι τη λήξη της περιόδου οικονομικής προσαρμογής που καθορίζουν τα Μνημόνια» (τα ισχύοντα σήμερα), όσο και εκείνα που θα καθορίζωνται νομοθετικώς, δηλαδή αυτά που θα ισχύσουν, κατά την σχετική εξαγγελία, από 1ης Φεβρουαρίου 2019.Με σχετική τροποποίηση από τον Ν. 4093/2012, του Νόμου 1876/1990, οι Εθνικές Συλλογικές Συμβάσεις (ΕΓΣΣΕ) δεσμεύουν ως προς τους μισθολογικούς τους όρους, μόνον όσους μισθωτούς απασχολούνται σε εργοδότες που είναι μέλη των συμβαλλομένων στην ΕΓΣΣΕ Εργοδοτικών Οργανώσεων και εφ’ όσον οι καθοριζόμενοι μισθοί-ημερομίσθια δεν είναι μικρότερα από τα νομοθετικώς καθοριζόμενα.Ως προς τους μη μισθολογικούς τους όρους («θεσμικούς») οι ΕΓΣΣΕ δεσμεύουν όλους τους εργοδότες και μισθωτούς.Από 1.1.2013 και μέχρι σήμερα οι ΕΓΣΣΕ που έχουν συναφθή δεν περιέχουν μισθολογικούς όρους και συνεπώς μόνα εφαρμοστέα είναι τα νομοθετικώς καθοριζόμενα κατώτατα όρια μισθών-ημερομισθίων.
www.den.gr2. Τα νομοθετικώς καθορισθέντα με τον Ν. 4093/2012 (και προφανώς και εκείνα που θα καθορισθούν από 1.2.2019) κατώτατα όρια δεν περιέχουν επίδομα γάμου. Επίδομα γάμου 10% περιείχε και η τελευταία ΕΓΣΣΕ του έτους 2010 (τριετούς ισχύος-ΔΕΝ 2010 σελ. 973). Το επίδομα γάμου, ως προσαύξηση των βασικών μισθών-ημερομισθίων είναι κατά τον Ν. 4093/2012 μισθολογικός και όχι θεσμικός όρος.3. Από το χρονικό σημείο ισχύος τής υπό έκδοσιν Υπουργικής Αποφάσεως για τον καθορισμό των νέων κατωτάτων ορίων μισθών-ημερομισθίων, δεν είναι επιτρεπτή η καταβολή μικροτέρων ποσών στους μισθωτούς.Στον Νόμο 4093/2012 (περ. 3ζ’ της ΥΠΟΠΑΠ. ΙΑ.11) ορίζεται ότι: «Ατομικές συμβάσεις εργασίας και συλλογικές συμβάσεις εργασίας κάθε είδους δεν επιτρέπεται να ορίζουν μηνιαίες τακτικές αποδοχές ή ημερομίσθιο πλήρους απασχόλησης κατώτερο από τον νομοθετικώς καθορισμένο κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο».Η αναπροσαρμογή των αποδοχών αναγγέλλεται στο ΕΡΓΑΝΗ εντός 15 ημερών (βλ. την ΥΑ 32143/Δ1.11288 – ΔΕΝ 2018, τεύχος 1736 σελ. 858). Σε περίπτωση συνεχίσεως καταβολής από τον εργοδότη επιδόματος γάμου, απαιτείται σύμβαση (δηλαδή δύο βουλήσεις-και του μισθωτού) για την διακοπή του.Σε περίπτωση καταβολής μεγαλυτέρων από τα γενικά κατώτατα όρια αποδοχών και προκειμένου να γίνη συμψηφισμός των αυξήσεων με τις υψηλότερες αυτές αποδοχές, εξετάζεται σε κάθε περίπτωση το περιεχόμενο της ατομικής συμβάσεως. Ενδεικτικά παραθέτουμε δύο περιπτώσεις σχετικών συμφωνιών (συμβάσεων) και πότε μπορεί να γίνη συμψηφισμός (βλ. και σχετικό Σημείωμα στο ΔΕΝ 2012 σελ. 467).• Συμφωνία για καταβολή ενός συνολικού ποσού αποδοχών οι οποίες υπερβαίνουν τις νόμιμες και• Συμφωνία καταβολής των εκάστοτε νομίμων αποδοχών και ενός επί πλέον ποσού (επιμισθίου), το οποίο είτε είναι σταθερό, είτε αυξάνεται περιοδικά.Στην πρώτη περίπτωση η αύξηση των νομίμων αποδοχών μπορεί να συμψηφίζεται με τις ανώτερες αποδοχές, εκτός αν υπάρχη αντίθετη συμφωνία.Στην δεύτερη περίπτωση πρέπει να αυξηθή το ποσόν των νομίμων αποδοχών.Η αναπροσαρμογή των αποδοχών γίνεται τόσο στην περίπτωση αμοιβής με τα κατώτατα όρια του Ν. 4093/2012, όσο και στην περίπτωση αμοιβής βάσει συλλογικής συμβάσεως ή και ατομικής συμβάσεως, που προβλέπουν όμως μικρότερα ποσά από τα καθοριζόμενα ήδη από 1.2.2019 γενικά κατώτατα όρια.4. Όσον αφορά τις τριετίες, εξακολουθεί να ισχύη το «πάγωμα» στις 14.2.2012, κατά την Π.Υ.Σ. 6/2012 (ΔΕΝ 2012 σελ. 269), το οποίο συσχετίζεται με το ποσοστό της ανεργίας. Το πάγωμα ισχύει κατά το άρθρο 4 της ΠΥΣ μέχρι το ποσοστό ανεργίας να διαμορφωθή σε ποσοστό μικρότερο του 10%.5. Αναμένεται η απόφαση κ.λπ της Υπουργού Εργασίας, για την κατάρτιση ΠΙΝΑΚΩΝ αποδοχών και την παροχή περισσοτέρων οδηγιών.