Το νέο σχέδιο νόμου για τα δεσποζόμενα και αδέσποτα ζώα συντροφιάς που τίθεται σε διαβούλευση

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥΑθήνα, 22 Μαρτίου 2018ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΔΕΣΠΟΖΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΖΩΑ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ ΠΟΥ ΤΙΘΕΤΑΙ ΣΕ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΣΤΙΣ 22/3/2018Διανύουμε τον έβδομο χρόνο ύπαρξης ενός ολοκληρωμένου για πρώτη φορά Νόμου για τα δεσποζόμενα και τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία αυτών από την εκμετάλλευση ή τη χρησιμοποίηση με κερδοσκοπικό σκοπό. Ο Νόμος αυτός θέτει καινοφανώς για τα ευρωπαϊκά δεδομένα ρυθμίσεις, σκοπούσες στην ευζωία των ζώων, τα οποία οφείλουμε να αντιμετωπίζουμε ως έμβια συναισθανόμενα όντα. Η ανάγκη επικαιροποίησης των υφιστάμενων ρυθμίσεων προέκυψε εντόνως από την εγγενή αδυναμία των αρμοδίων υπηρεσιών (ΟΤΑ, ΕΛΑΣ) να αντιμετωπίσουν το ζήτημα διαχείρισης αδεσπότων ζώων, εξαιτίας έλλειψης αναγκαίων υποδομών (πχ δομές φιλοξενίας), λόγω ελλιπούς έως ανύπαρκτης χρηματοδότησης.Στόχος του Νομοθέτη με τις εν θέματι προτεινόμενες ρυθμίσεις είναι ο περιορισμός του αριθμού των αδεσπότων, θέτοντας αυστηρές κυρώσεις στους ιδιοκτήτες δεσποζόμενων, με κύριο στόχο να αντιληφθούν την πολύ μεγάλη ευθύνη που αναλαμβάνουν, σκοπούσα στη βελτίωση της ευζωίας αυτών. Ειδικότερα, ως και στο άρθρο 4 ορίζεται, επεκτείνεται η διαδικτυακή ηλεκτρονική βάση, η οποία πλέον θα περιλαμβάνει επιπλέον πληροφορίες, όπως εάν το ζώο είναι στειρωμένο ή αστείρωτο, η την υγειονομική του κατάσταση σε σχέση με νοσήματα που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία, εάν είναι εμβολιασμένο ή όχι το ζώο σε σχέση με τη λύσσα κ.α.Καθίσταται το τέλος καταγραφής των ζώων συντροφιάς υποχρεωτικό και ορίζεται το ελάχιστο ύψος του σε 6 ευρώ. Τίθεται αυστηρό χρονικό πλαίσιο 2 ημερών δήλωσης της απώλειας των ζώων και 10 ημερών για δήλωση οποιαδήποτε άλλης μεταβολής σε σχέση με τα στοιχεία κατάστασης του ιδιοκτήτη ή του ζώου. Ακόμη θεσπίζεται η υποχρέωση των κτηνιάτρων να εφαρμόζουν καθολικά το σύστημα σήμανσης και καταγραφής σκύλων και γατών και των ιδιοκτητών τους και για την επίτευξη του σκοπού αυτού απαγορεύεται η περίθαλψη σκύλου ή γάτας που δε φέρει σήμανση και δεν έχει καταγραφεί στην ηλεκτρονική βάση του ΥΠΑΑΤ, με εξαίρεση τα επείγοντα περιστατικά.Ο κάθε Δήμος της χώρας καθίσταται θεματοφύλακας της εφαρμογής του Νόμου, κυρίαρχα στο ζήτημα των υιοθεσιών αδέσποτων ζώων συντροφιάς, καθώς όλες οι διαδικασίες διενεργούνται πλέον από τις αρμόδιες υπηρεσίες του. Προς τούτο στο άρθρο 5 οριοθετείται το πλαίσιο δημοσίευσης αγγελιών για ζώα συντροφιάς προς πώληση ή υιοθεσία ή δωρεάν παραχώρηση μέσω οργανωμένης προβολής των αιτημάτων, με ταυτόχρονη αναφορά στον αριθμό σήμανσης και στον αριθμό άδειας εκτροφής και άδειας πώλησης. Ειδικότερα υιοθεσίες προωθούνται μέσα από τις ιστοσελίδες των δήμων, οι οποίες μπορούν να αναπαράγονται μέσα από το δίκτυο ενημέρωσης των πολιτών δήμων και περιφερειών. Επιπλέον στο άρθρο 6  ενισχύεται και εκσυγχρονίζεται το γενικό  πλαίσιο για την εκτροφή, αναπαραγωγή και εμπορία ζώων συντροφιάς με την υποχρέωση των εκτροφέων και των καταστημάτων πώλησης να πωλούν ζώα μόνο σημασμένα, καταγεγραμμένα στη βάση και με διαβατήριο, με ταυτόχρονη διατήρηση αρχείων με πλήρη στοιχεία ιχνηλασιμότητας που βρίσκονται στη διάθεση των ελεγκτικών αρχών.Τίθεται στο άρθρο 7 υποχρέωση σήμανσης και καταγραφής των ζώων συντροφιάς, που συμμετέχουν σε εκθέσεις, ενώ οι συνοδοί τους υποχρεούνται να φέρουν το διαβατήριο τους, από το οποίο να προκύπτει ότι είναι εμβολιασμένα και ότι έχουν υποβληθεί σε πρόσφατο αποπαρασιτισμό.Στο άρθρο 8 τίθενται οι όροι διατήρησης των ζώων συντροφιάς στις πολυκατοικίες και στις μονοκατοικίες, οι οποίοι αυστηροποιούνται με σκοπό τη διασφάλιση της ευζωίας τους και την αρμονικότερη συμβίωση, εν γένει, με το ανθρώπινο στοιχείο. Στο δε άρθρο 9, το οποίο αποτελεί εκ του περιεχομένου του θεμελιακό άρθρο του παρόντος, αφορόν στη διαχείριση του προγράμματος αδέσποτων ζώων συντροφιάς, με κύριο και πρωτεύοντα σκοπό την προαγωγή της ευζωίας τους,  αποσαφηνίζονται οι αρμοδιότητες των Δήμων και των Φιλοζωικών Οργανώσεων, με ρητό καθορισμό πεδίων εμπλοκής τους. Δίνονται εργαλεία στους Δήμους για τη διαχείριση των αδεσπότων, επικουρούμενοι από τα φιλοζωικά σωματεία και τις ενώσεις. Ειδικότερα θεσπίζεται: Α) κεντρικό μητρώο φιλοζωικών σωματείων και ενώσεων με σκοπό την ενίσχυση του ρόλου τους, Β) υποχρέωση ενημέρωσης των πολιτών για τα προς υιοθεσία αδέσποτα ζώα, μέσω της ιστοσελίδας του δήμου και τη δημιουργία δικτύου ενημέρωσης πολιτών με τη συνεργασία των φιλοζωικών οργανώσεων, Γ) αυστηρότερο πλαίσιο προστασίας των αδεσπότων σκύλων και γατών (καλύτερη εκπαίδευση των συνεργείων περισυλλογής, απαγόρευση εμπορίας τους κ.α.) και θέτονται όροι και προϋποθέσεις για τα φυσικά πρόσωπα που υιοθετούν αδέσποτα, ενώ Δ) δίνεται κίνητρο για υιοθεσία αδέσποτων ζώων με απαλλαγή από όλα τα τέλη.Ακόμη τροποποιείται το πλαίσιο υιοθεσίας ζώων από άτομα που δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι της Ελλάδας, εναρμονιζόμενο με την Ενωσιακή Νομοθεσία, ενώ συνακόλουθα αυξάνεται η ευελιξία των Δήμων σχετικά με τη συγκρότηση των 5μελών επιτροπών παρακολούθησης και ελέγχου του προγράμματος, με σκοπό την αντιμετώπιση της αδυναμίας συγκρότησης τους από τους Δήμους.Τέλος ενισχύονται οι ειδικές επιτροπές για τη διαχείριση των επικινδύνων ζώων, προκειμένου να προστατευτεί η ευζωία και η προστασία των ζώων, χωρίς να θίγεται η δημόσια υγεία και η δημόσια ασφάλειαΣτα άρθρα 10 και 11 επικαιροποιείται το θεσμικό πλαίσιο της μετακίνησης και μεταφοράς ζώων συντροφιάς, ως και το θεσμικό πλαίσιο της μετακίνησης και μεταφοράς ζώων συντροφιάς, ενώ θεσπίζεται η υποχρέωση στους ΟΤΑ να διαθέτουν ψυκτικούς θαλάμους ή καταψύκτες για τη διαχείριση των νεκρών ζώων συντροφιάς.Στο άρθρο 16 ορίζεται η μη σύννομη θανάτωση του ζώου που συνιστά κακοποίηση του ζώου σε υπέρτατο βαθμό και τιμωρείται με ξεχωριστή επαυξημένη ποινή, ενώ στο άρθρο 17 διασφαλίζεται η σωστή διάγνωση και ολοκληρωμένη θεραπεία των ασθενών ζώων με ταυτόχρονη προστασία της δημόσιας υγείας, ενώ ενισχύεται το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο. Στο άρθρο 20 θεσπίζονται αυστηρές ποινικές κυρώσεις για τη μη σύννομη θανάτωση και για τη μη σύσταση των επιτροπών της παρ. 12 αρθ.9, ενώ στο Άρθρο 21 προβλέπεται εξορθολογισμός των προστίμων των διοικητικών κυρώσεων μετά την εμπειρία της έως τώρα εφαρμογής, ενώ θεσπίζονται νέες διοικητικές κυρώσεις (αρ.3, αρ. 35, αρ.47 κ.α.). Στο δε άρθρο 22 δίνεται η δυνατότητα εντός 6μήνου οι ιδιοκτήτες δεσποζόμενων σκύλων και γατών που δεν έχουν σημάνει τα ζώα τους, να σημάνουν αυτά χωρίς να υποστούν κυρώσεις. Σε αυτό το διάστημα γίνεται η αντικατάσταση του βιβλιαρίου υγείας του ζώου με διαβατήριο, χωρίς ουσιαστική οικονομική επιβάρυνση. Τέλος στο άρθρο 23 θεσπίζεται η δυνατότητα δημιουργίας ειδικού λογαριασμού προστασίας αδέσποτων ζώων στους Δήμους, ενώ παράλληλα θεσπίζεται ειδικό τέλος ζωοφιλίας στα είδη που πωλούνται στα καταστήματα ζώων συντροφιάς (pet–shops), με σκοπό την ενίσχυση της χρηματοδότησης των δήμων για τον εκσυγχρονισμό και τη δημιουργία υποδομών διαχείρισης των ζώων συντροφιάς.Βασικός στόχος των εν θέματι διατάξεων αποτελεί η εφαρμοσιμότητα αυτών, η οποία δύναται να πραγματοποιηθεί διά της ενίσχυσης του ρόλου των διοικητικών οργάνων υλοποίησης τους, αλλά και η ενίσχυση του ελέγχου διαχείρισης των αδεσπότων ζώων με πρωτεύοντα και κυρίαρχο σκοπό την αποτροπή αύξησης φαινομένων κακοποίησης τους, με κυρώσεις αναλογικότερες και πιο δίκαιες, σταθμίζοντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα είσπραξης των επιβαλλόμενων διοικητικών προστίμων. Διά της αρτιότερης λειτουργίας των διοικητικών μηχανισμών παρακολούθησης και ελέγχου του προγράμματος διαχείρισης αδεσπότων ζώων θα επιτευχθεί συνακόλουθα η ευζωία των ζώων, που αποτελεί το κυρίαρχο πνεύμα των εδώ διατάξεων.Β. ΟΙ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤ’ΑΡΘΡΟ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣΆρθρο 1 Προστίθενται οι ορισμοί:Α) Εμπόριο Ζώων Συντροφιάς, Β) Εμπορική Εκτροφή και Φύλαξη Ζώων Συντροφιάς και Εκτροφέας Ζώων Συντροφιάς,Γ) Ιδιοκτήτης (μόνο φυσικό πρόσωπο). Η έννοια του ιδιοκτήτη στον παρόντα νόμο είναι ταυτόσημη με την έννοια του κατόχου ζώου συντροφιάς – αρθ.4 2017/1992 ΦΕΚ Α΄31 Κύρωση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προστασία των ζώων συντροφιάς – προκειμένου να εναρμονιστεί η Εθνική νομοθεσία με την σχετική Ενωσιακή Νομοθεσία.Στις Αρμόδιες Αρχές ελέγχου προστέθηκαν και υπόλοιπες αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου, οι οποίες δύνανται πλέον να διενεργούν ελέγχους.Άρθρο 2 Επικαιροποιούνται οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ. Ορίζονται οι κτηνιατρικές υπηρεσίες των περιφερειών ως αρμόδιες για την εποπτεία της εφαρμογής περισυλλογής και διαχείρισης των αδέσποτων ζώων.Άρθρο 3Επικαιροποίηση των αρμόδιων αρχών του ΥΠΑΑΤ της διαχείρισης, ελέγχου και εποπτείας της διαδικτυακής ηλεκτρονικής βάσης καταγραφής των σκύλων και γατών και των ιδιοκτητών τους. Επίσης η αρμοδιότητα του ΥΠΑΑΤ για την προμήθεια ανιχνευτών ηλεκτρονικών μέσων σήμανσης μεταφέρεται στις αρμόδιες υπηρεσίες ελέγχου.Στους φορείς εκτέλεσης της σήμανσης και καταγραφής των σκύλων και γατών και των ιδιοκτητών τους, ανατίθεται πλέον η έκδοση ενός και μόνου εγγράφου αναγνώρισης σκύλων – γατών, του Διαβατηρίου, που η μορφή του καθορίζεται σύμφωνα με τον κανονισμό της ΕΕ αριθμ. 577/2013Άρθρο 4Θεσπίζεται η επέκταση της διαδικτυακής ηλεκτρονικής βάσης, η οποία πλέον θα συμπεριλαμβάνει επιπλέον πληροφορίες, όπως εάν το ζώο είναι στειρωμένο ή αστείρωτο, η υγειονομική του κατάσταση σε σχέση με νοσήματα που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία, εάν είναι εμβολιασμένο ή όχι το ζώο σε σχέση με τη λύσσα κ.α.Καθίσταται το τέλος καταγραφής των ζώων συντροφιάς υποχρεωτικό, και ορίζεται το ελάχιστο ύψος του σε έξι (6) ευρώ. Η δήλωση της απώλειας των ζώων πρέπει να γίνεται αυστηρά μέσα σε δύο (2) ημέρες και οποιαδήποτε άλλη μεταβολή σε σχέση με τα στοιχεία κατάστασης του ιδιοκτήτη ή του ζώου μέσα σε δέκα (10) ημέρες.Θεσπίζεται η υποχρέωση των κτηνιάτρων να εφαρμόζουν καθολικά το σύστημα σήμανσης και καταγραφής σκύλων και γατών και των ιδιοκτητών τους, και για την επίτευξη του σκοπού αυτού απαγορεύεται η περίθαλψη σκύλου ή γάτας που δε φέρει σήμανση και δεν έχει καταγραφεί στην ηλεκτρονική βάση του ΥΠΑΑΤ, με εξαίρεση τα επείγοντα περιστατικά. Άρθρο 5Θέσπιση αυστηρότερων υποχρεώσεων του ιδιοκτήτη και παρακολούθηση της τήρησης των υποχρεώσεων του μέσω της διαδικτυακή βάσης, με σκοπό τη διασφάλιση της ευζωίας των ζώων συντροφιάς, την αύξηση του επιπέδου συνειδητοποίησης των ευθυνών και των υποχρεώσεων των ιδιοκτήτων και την πρόληψη δημιουργίας νέων αδεσπότων ζώων.Ο Δήμος αποτελεί το κομβικό σημείο για αλλαγή ιδιοκτήτη ζώου συντροφιάς με εξαίρεση την πώληση σκύλων και γατών από εκτροφείς και καταστήματα.Θεσπίζεται η δυνατότητα διατήρησης μέχρι 2 αστείρωτων ζώων συντροφιάς ανά ιδιοκτήτη, με τη καταβολή ειδικού τέλους αστείρωτου ζώου. Ο σκοπός της ρύθμισης αυτής είναι η εξέλιξη των φυλών (σκύλων και γατών) και η αντικατάσταση των ζώων με απόκτηση απογόνων. Ορίζεται ανώτατο όριο τοκετών ανά ζώο στο κύκλο ζωής του, για την προστασία της ευζωίας του και την πρόληψη δημιουργίας νέων αδεσπότων. Οριοθετείται το πλαίσιο δημοσίευσης αγγελιών για ζώα συντροφιάς προς πώληση ή υιοθεσία ή δωρεάν παραχώρηση, μέσω οργανωμένης προβολής των αιτημάτων, με ταυτόχρονη αναφορά στον αριθμό σήμανσης και στον αριθμό άδειας εκτροφής και άδειας πώλησης. Ειδικότερα υιοθεσίες προωθούνται μέσα από τις ιστοσελίδες των δήμων οι οποίες μπορούν να αναπαράγονται μέσα από το δίκτυο ενημέρωσης των πολιτών δήμων και περιφερειών.Άρθρο 6Ενισχύεται και εκσυγχρονίζεται το γενικό πλαίσιο για την Εκτροφή, αναπαραγωγή και εμπορία ζώων συντροφιάς με την υποχρέωση των εκτροφέων και των καταστημάτων πώλησης να πωλούν ζώα μόνο σημασμένα, καταγεγραμμένα στη βάση και με διαβατήριο, με ταυτόχρονη διατήρηση αρχείων με πλήρη στοιχεία ιχνηλασιμότητας που βρίσκονται στη διάθεση των ελεγκτικών αρχών.Άρθρο 7Στο άρθρο 7 ορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις διοργάνωσης εκθέσεων με ζώα συντροφιάς.Άρθρο 8 Αυστηροποιούνται οι όροι διατήρησης των ζώων συντροφιάς στις πολυκατοικίες και στις μονοκατοικίες με σκοπό τη διασφάλιση της ευζωίας τους και την αρμονικότερη συμβίωση, εν γένει, με το ανθρώπινο στοιχείο. Άρθρο 9Αποσαφηνίζονται οι αρμοδιότητες των Δήμων και των Φιλοζωικών Οργανώσεων, με ρητό καθορισμό πεδίων εμπλοκής τους στη διαχείριση του προγράμματος αδέσποτων ζώων συντροφιάς, με σκοπό τη προαγωγή της ευζωίας των ζώων. Δίνονται εργαλεία στους Δήμους για τη διαχείριση των αδεσπότων, επικουρούμενοι από τα φιλοζωικά σωματεία και τις ενώσεις. Θεσπίζεται:Α) κεντρικό μητρώο φιλοζωικών σωματείων και ενώσεων με σκοπό την ενίσχυση του ρόλου τους,Β) υποχρέωση ενημέρωσης των πολιτών για τα προς υιοθεσία αδέσποτα ζώα, μέσω της ιστοσελίδας του δήμου και τη δημιουργία δικτύου ενημέρωσης πολιτών με τη συνεργασία των φιλοζωικών οργανώσεωνΓ) αυστηρότερο πλαίσιο προστασίας των αδεσπότων σκύλων και γατών (καλύτερη εκπαίδευση των συνεργείων περισυλλογής, απαγόρευση εμπορίας τους κ.α.) και θέτονται όροι και προϋποθέσεις για τα φυσικά πρόσωπα που υιοθετούν αδέσποταΔ) κίνητρο για υιοθεσία αδέσποτων ζώων με απαλλαγή από όλα τα τέλη.Τροποποιείται το πλαίσιο υιοθεσίας ζώων από άτομα που δεν είναι μόνιμοι κάτοικοι της Ελλάδας, εναρμονιζόμενοι με την Ενωσιακή Νομοθεσία. Αυξάνεται η ευελιξία των Δήμων σχετικά με τη συγκρότηση των 5μελών επιτροπών παρακολούθησης και ελέγχου του προγράμματος, με σκοπό την αντιμετώπιση της αδυναμίας συγκρότησης τους από τους Δήμους.Ενισχύθηκαν οι ειδικές επιτροπές για τη διαχείριση των επικινδύνων ζώων, προκειμένου να προστατευτεί η ευζωία και η προστασία των ζώων, χωρίς να θίγεται η δημόσια υγεία και η δημόσια ασφάλεια.Άρθρο 10Επικαιροποιείται το θεσμικό πλαίσιο της μετακίνησης και μεταφοράς ζώων συντροφιάς.Άρθρο 11Θεσπίζεται η υποχρέωση στους ΟΤΑ να διαθέτουν ψυκτικούς θαλάμους ή καταψύκτες για τη διαχείριση των νεκρών ζώων συντροφιάς.Άρθρο 12Στο άρθρο 12 θεσμοθετείται η γενική ρήτρα απαγόρευσης χρησιμοποίησης ζώων σε κάθε είδους θεάματα. Συγκεκριμένα απαγορεύεται: α) η διατήρηση κάθε είδους ζώων σε τσίρκο ή θιάσους με ποικίλο πρόγραμμα, εφόσον αυτά χρησιμοποιούνται στο πρόγραμμά τους και πραγματοποιούν παραστάσεις ή παρελαύνουν ή εμφανίζονται ενώπιον του κοινού, β) η διατήρηση κάθε είδους ζώων σε επιχειρήσεις ψυχαγωγικών παιχνιδιών, πίστας αυτοκινητιδίων, πανηγύρεων, μουσικών συναυλιών, επιδείξεων ή άλλων καλλιτεχνικών ή ψυχαγωγικών εκδηλώσεων, εφόσον αυτά χρησιμοποιούνται στο πρόγραμμά τους, γ) η χρησιμοποίηση ζώων συντροφιάς και η υπαίθρια έκθεσή τους με σκοπό την αποκόμιση οικονομικού οφέλους.Άρθρο 13Στο άρθρο 13 υπάρχουν οι αναγκαίες εξαιρέσεις από τον γενικό κανόνα της απαγόρευσης χρησιμοποίησης ζώων σε κάθε είδους θεάματα για την ψυχαγωγία ή τη διασκέδαση των ανθρώπων. Συμπεριλαμβάνονται στις αναγκαίες εξαιρέσεις, οι κυναθλητικές εκδηλώσεις και επιδείξεις εκπαιδευμένων σκύλων, εφόσον δεν προκύπτει οικονομικό όφελος και τηρούνται αυστηρά οι κανόνες ευζωίας.Άρθρο 14Στο άρθρο 14 προσδιορίζεται η αρμόδια αρχή για τον έλεγχο και την εφαρμογή της απαγόρευσης του άρθρου 12.Άρθρο 15Με το άρθρο 15 επιβάλλεται η πρόσθετη υποχρέωση του αιτούντος την σχετική άδεια λειτουργίας για το τσίρκο ή άλλο συναφές πρόγραμμα ή εκδήλωση να υποβάλλει και υπεύθυνη δήλωση ότι κανένα ζώο δεν χρησιμοποιείται με οποιονδήποτε τρόπο στην παράσταση/εκδήλωση.Άρθρο 16Ορίζεται η μη σύννομη θανάτωση του ζώου που συνιστά κακοποίηση του ζώου σε υπέρτατο βαθμό και τιμωρείται ανάλογα.Άρθρο 17 και 17α Διασφάλιση της σωστής διάγνωσης και ολοκληρωμένης θεραπείας των ασθενών ζώων με ταυτόχρονη προστασία της δημόσιας υγείας. Ενίσχυση του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου. Άρθρο 18 Με το άρθρο 18 προάγεται η επιμόρφωση των ενηλίκων καθώς και η εκπαίδευση με σκοπό την ευαισθητοποίηση και την ανάπτυξη της φιλοζωίας στα σχολεία. Προς τούτο ενεργοποιούνται μηχανισμοί υλοποίησης προγραμμάτων εκπονούμενων από ειδικούς επιστήμονες και πανεπιστήμια τα οποία εγκρίνονται από τα αρμόδια υπουργεία.Άρθρο 20Θεσπίζονται αυστηρές ποινικές κυρώσεις για τη μη σύννομη θανάτωση και για τη μη σύσταση των επιτροπών της παρ. 12 αρθ.9.Άρθρο 21 Εξορθολογισμός των προστίμων των διοικητικών κυρώσεων μετά την εμπειρία της έως τώρα εφαρμογής.Θέσπιση νέων διοικητικών κυρώσεων (αρ.3, αρ. 35, αρ.47 κ.α.)Άρθρο 22Δίνεται η δυνατότητα εντός 6μήνου οι ιδιοκτήτες δεσποζόμενων σκύλων και γατών που δεν έχουν σημάνει τα ζώα τους, να σημάνουν τα ζώα τους χωρίς να υποστούν κυρώσεις και με μικρότερη οικονομική επιβάρυνση.Σε αυτό το διάστημα γίνεται η αντικατάσταση του βιβλιαρίου υγείας του ζώου με διαβατήριο, χωρίς ουσιαστική οικονομική επιβάρυνση. Τροποποιείται η παρ.1 του άρθρου 47Α του ν.998/1979 προκειμένου οι Δήμοι να εξασφαλίσουν εκτάσεις για τη δημιουργία καταφυγίων αδεσπότων ζώων όπως υποχρεούνται από το νόμο, λαμβάνοντας υπόψη ότι πολύ μεγάλος αριθμός αυτών δεν διαθέτουν καταφύγια αδεσπότων ζώων συντροφιάς. Άρθρο 23 Θεσπίζεται η δυνατότητα δημιουργίας ειδικού λογαριασμού προστασίας αδέσποτων ζώων στους Δήμους, ενώ παράλληλα θεσπίζεται ειδικό τέλος ζωοφιλίας στα είδη που πωλούνται στα καταστήματα ζώων συντροφιάς (pet–shops), με σκοπό την ενίσχυση της χρηματοδότησης των δήμων για τον εκσυγχρονισμό και τη δημιουργία υποδομών διαχείρισης των ζώων συντροφιάς.Άρθρο 24Στο 24 άρθρο θεσπίζονται οι καταργούμενες διατάξεις.Άρθρο 25Στο άρθρο 25 ορίζεται η έναρξη εφαρμογής του νόμου.